“Làm việc bất kỳ đâu” cách thích nghi mới của lao động

Xu hướng tất yếu

GS-TS Bùi Tùng, Giám đốc điều hành chương trình MBA cấp cao của Trường Kinh doanh Shidler - Đại học Hawaii tại Việt Nam, nhấn mạnh các làn sóng dịch Covid-19 đã giúp doanh nghiệp (DN) trên toàn thế giới hiểu được tầm quan trọng của ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong vận hành mọi hoạt động. Do đó, DN không thể từ chối làm việc tại nhà (Work From Home - WFH), làm việc ở bất cứ đâu (Work From Anywhere - WFA) để duy trì kinh doanh không gián đoạn. Trước đây, các DN đều tập trung vào hiệu quả nhưng nay phải làm sao để việc kinh doanh không gián đoạn. WFA sẽ là mô hình vận hành phù hợp và hiệu quả nhất trong điều kiện dịch bệnh hiện nay. Ở bất cứ lĩnh vực nào, từ sản xuất cho đến kinh doanh vận chuyển, địa ốc… đều có thể vận hành hiệu quả trên nền tảng công nghệ, mục tiêu là tìm được mô hình phù hợp để đáp ứng được nhu cầu của khách hàng.

GS-TS Bùi Tùng cho biết, tại Mỹ, 83% DN bắt buộc làm việc từ xa kể từ khi dịch bệnh xuất hiện thông qua sự hỗ trợ của CNTT. Tại Việt Nam, một khảo sát được tiến hành với 358 DN cho thấy 38% số này bắt đầu ứng dụng mô hình nửa văn phòng nửa làm việc từ xa; 27% giảm số lượng nhân viên làm việc trong văn phòng và chỉ 8% chưa công nhận làm việc từ xa có hiệu quả. "Để làm việc từ xa hiệu quả, cần phương thức liên lạc được tối ưu hóa, nền tảng công nghệ tốt và tư duy phù hợp. Đặc biệt, trước khi nghĩ đến bài toán công nghệ để duy trì WFA thì cần nghĩ đến cách tổ chức mô hình làm việc hiệu quả nhất, bao gồm hình thức WFH, mô hình văn phòng vệ tinh, văn phòng chia sẻ, làm việc di động…, từ đó đào tạo kỹ năng tương ứng cho nhân viên" - ông Bùi Tùng lưu ý.

Chia sẻ kinh nghiệm triển khai mô hình làm việc từ xa, ông Phạm Duy Phúc, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Viễn thông Quốc tế FPT cho biết từ khi dịch Covid-19 bùng phát, công ty cho nhân viên làm việc từ xa và FTI đang thực hiện 5K của riêng mình. Trong đó, việc kiểm soát tài chính - mạch máu của DN là vô cùng quan trọng. Kế đến là vấn đề số hóa - chuyển đổi số. Đến thời điểm này, mọi hoạt động của công ty diễn ra bình thường và nhờ số hóa các quy trình, sử dụng hóa đơn điện tử, hợp đồng dòng điện tử, chữ ký số, gần như các hoạt động không bị gián đoạn. Và cũng nhờ số hóa - chuyển đổi số mà nhân viên dù làm việc từ xa nhưng hiệu quả rất cao.

Theo khảo sát của FPT và Base.vn, trên 60% doanh nghiệp khẳng định sẽ xây dựng và triển khai chính sách làm việc từ xa cho nhân viên. Hơn 91% doanh nghiệp đã thực hiện hoặc có kế hoạch triển khai công nghệ để đảm bảo kinh doanh liên tục. Trong đó, ưu tiên hàng đầu là tối ưu quy trình cộng tác nội bộ, quản lý đánh giá phát triển nhân sự và xây dựng hạ tầng kỹ thuật nội bộ.

Nâng cao kỹ năng cho lao động

Để làm việc tại nhà hiệu quả, từ kinh nghiệm thực tiễn của FTI, ông Phúc đã lưu ý những vấn đề sau đối với nhân viên: Đặt ra kỳ vọng rõ ràng cho nhân viên của mình, phải giao việc rất cụ thể cũng như liên tục báo cáo kết quả đạt được; Phản hồi nhanh chóng cho nhân viên, có thể hỗ trợ họ như thế nào; Tin tưởng nhân viên.

Còn đối với DN, cần kiểm soát tài chính rõ ràng, vì dòng tiền là mạch máu của DN nên việc quản lý dòng tiền là vô cùng quan trọng, thông qua nâng cao kiểm soát dòng tiền, đánh giá lại khách hàng, nhà cung cấp. Tiếp theo cần số hóa – chuyển đổi số hoạt động DN, tại thời điểm này, FTI vẫn hoạt động bình thường nhờ số hóa các quy trình, sử dụng hóa đơn điện tử, hợp đồng dòng điện tử, chữ ký số nên gần như các hoạt động không bị gián đoạn. Ngoài ra, các công ty cần thay đổi mô hình kinh và đào tạo marketing online cho toàn bộ nhân viên kinh doanh. Đồng thời, trong thời điểm dịch bệnh, doanh nghiệp cũng cần làm mới hình ảnh để cho khách hàng thấy được công ty liên tục đổi mới, đưa ra các sản phẩm mới, sáng tạo cho khách hàng.

Giám đốc nhân sự Công ty 365 Group Nguyễn Bằng cho rằng, mục tiêu đối với chuyển đổi số không phải là ứng dụng CNTT mà là mô hình kinh doanh, phương thức kinh doanh phù hợp để mang lại hiệu quả cho DN và khách hàng.

Đối với 365 Group, công ty đã sử dụng nhiều công nghệ, phần mềm khác nhau để giải quyết các vấn đề trong thời gian dịch bệnh. Đầu tiên là việc đảm bảo hoạt động công việc thường ngày ở bất kỳ đâu, quản lý nhân sự trong giai đoạn dịch ra sao, Base HRM đã giúp giải quyết 60-70% hạng mục công việc này. Hay làm sao vẫn duy trì và đạt được các mục tiêu, dự án mới, đối với công việc này, 365 Group đã sử dụng Base Workflow và cải thiện 70-80% công việc. Cuối cùng là truyền thông và quản trị thông tin nội bộ như thế nào, đối với vấn đề này, công ty dùng Base info để xử lý. "Nhờ đó, mà thay vì phải mất 5-7 ngày để ký xong hợp đồng thì hiện nay chỉ mất từ 4-15 tiếng, qua đó tăng hiệu suất làm việc", ông Bằng chia sẻ.

Tại Diễn đàn quốc tế về "Tương lai việc làm trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và cách mạng công nghiệp 4.0 - Phát triển kỹ năng thiết yếu cho thanh niên Việt Nam", Tiến sĩ Nguyễn Chí Trường, Vụ trưởng Vụ Kỹ năng nghề - Tổng cục Giáo dục nghề cho biết, hiện, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp đang xây dựng đề án "Nâng cao kỹ năng lao động Việt Nam". Đề án nhằm phát triển nâng tầm kỹ năng và năng lực hành nghề người lao động Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, phát triển các kỹ năng cơ bản, nền tảng cho người lao động. Đồng thời, hình thành đội ngũ lao động tương lai có tính chuyên môn hóa, chuyên nghiệp hóa, thích ứng linh hoạt và sáng tạo đáp ứng nhu cầu tìm việc làm, tự tạo việc làm bền vững, chuyển đổi và thăng tiến nghề nghiệp dựa vào kỹ năng và năng lực hành nghề, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động, tăng năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế trong tình hình mới. Đối tượng chính dự án hướng tới là người lao động ở các giai đoạn phát triển nghề nghiệp khác nhau, tập trung các giải pháp xác định và bù đắp sự thiếu hụt kỹ năng của người lao động nhằm giảm chi phí, thời gian đào tạo, từ đó tăng hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, năng lực hành nghề cho người lao động đáp ứng yêu cầu ngày càng tăng của thị trường lao động.