Kỳ vọng xuất khẩu thủy sản tăng trưởng tốt hơn nhờ Hiệp định EVFTA

Dự báo cuối năm, xuất khẩu thủy sản sẽ khởi sắc

EVFTA sẽ tạo thuận lợi hơn cho các mặt hàng chủ lực khác như cá tra, cá ngừ… khi xuất khẩu sang EU. Do đó, nhiều khả năng xuất khẩu thủy sản sang thị trường chủ lực này sẽ khả quan hơn trong 6 tháng cuối năm. Xuất khẩu thủy sản sang Mỹ và Nhật Bản cũng được dự báo là sẽ tăng trưởng tốt hơn. Do đó, trong 6 tháng cuối năm, xuất khẩu thủy sản có thể đạt hơn 5 tỷ USD, đưa xuất khẩu cả năm đạt khoảng 9 tỷ USD.

Ảnh minh họa.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), dự báo trong 6 tháng cuối năm, xuất khẩu tôm sẽ khả quan hơn so với 6 tháng đầu năm. Trước hết, Hiệp định EVFTA vừa đã được ký kết vào ngày 30/6 sẽ tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu tôm sang khu vực này. Theo cam kết trong EVFTA, thuế nhập khẩu tôm từ Việt Nam vào EU sẽ giảm mạnh trong năm đầu tiên và giảm dần về 0 trong những năm tiếp theo. Cụ thể, tôm sú đông lạnh được giảm thuế từ mức cơ bản 20% xuống 0% ngay khi hiệp định có hiệu lực; các sản phẩm tôm khác theo lộ trình 3 - 5 năm; riêng tôm chế biến lộ trình giảm thuế 7 năm.

Hiện tại, mức thuế GSP (chế độ thuế quan ưu đãi phổ cập) mà EU dành cho Việt Nam đối với tôm nguyên liệu đông lạnh là 4,2%; tôm chế biến đông lạnh là 7%. Việt Nam có lợi thế hơn so với 2 nước đối thủ là Thái Lan và Trung Quốc vì 2 nước này không được hưởng GSP của EU.

Bên cạnh ưu đãi về thuế, EVFTA còn mang lại cho các doanh nghiệp tôm của Việt Nam cơ hội tăng khả năng cạnh tranh so với đối thủ chưa có FTA với EU (Ấn Độ, Thái Lan). Chẳng hạn, doanh nghiệp Việt Nam có thể tiết kiệm được chi phí sản xuất để tăng cạnh tranh, vì có thể tiếp cận dễ dàng hơn với các dịch vụ phục vụ sản xuất do Việt Nam cam kết mở cửa dịch vụ logistics, bảo hiểm, tài chính và dịch vụ phục vụ sản xuất khác… Do đó, VASEP dự báo, EVFTA sẽ góp phần giúp XK tôm của Việt Nam vào EU tăng thêm 4 - 6% trong năm nay.

Bên cạnh đó, xuất khẩu tôm sang các thị trường quan trọng khác như Mỹ, Nhật Bản…, được dự báo cũng sẽ khả quan hơn trong nửa cuối năm nay.

Lượng đơn hàng xuất khẩu tôm của các doanh nghiệp lớn cũng cho thấy được phần nào tín hiệu khả quan trong những tháng cuối năm. Đơn cử như Tập đoàn Minh Phú, dự kiến đơn đặt hàng vượt công suất chế biến từ nay đến cuối năm, nên tập đoàn này phải xuất thêm hàng tồn kho. Do đó, nếu như trong 5 tháng đầu năm nay, Minh Phú chỉ xuất khẩu được xấp xỉ 20.000 tấn tôm, thì dự kiến trong cả năm, Tập đoàn sẽ xuất khẩu được 77.400 tấn, trị giá 850 triệu USD.

 Nửa đầu năm nay, xuất khẩu thủy sản giảm gần 1%

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tổng giá trị xuất khẩu đạt 3,19 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm nay, giảm 1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong đó, xuất khẩu tôm tiếp tục giảm, nhưng mức giảm thấp hơn so với năm ngoái. Theo số liệu của VASEP, xuất khẩu giảm 13,6% và đạt 1,1 tỷ USD, với tôm chân trắng và tôm sú đều giảm 15%. Nửa đầu năm nay, giá tôm xuất khẩu tiếp tục thấp mà nguyên nhân chủ yếu vẫn là do tình trạng dư cung trên toàn cầu. Tuy nhiên, giá tôm trên thị trường thế giới đã được cải thiện.

Trái ngược với năm ngoái, xuất khẩu cá tra bắt đầu giảm trong những tháng gần đây, với mức giảm gần 1% và đạt gần 790 triệu USD. Ngoài ra, xuất khẩu hải sản vẫn giữ đà tăng, đạt gần 1,17 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu mực, bạch tuộc tăng 1,7%, cá ngừ và các loại các biển khác đều ghi nhận mức tăng 2 con số.

Xét về thị trường, xuất khẩu thủy sản sang EU giảm 11% do tác động của thẻ vàng IUU. Xuất khẩu sang Trung Quốc và Hong Kong giảm 5% do chính phủ siết chặt kiểm soát về chất lượng cũng như hoạt động thương mại mậu biên.

Ngược lại, xuất khẩu sang Nhật Bản vẫn tăng 11%, đưa nước này lên vị trí thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam. Ngoài ra, xuất khẩu sang Mỹ cũng tăng 3,4%...

VASEP dự báo xuất khẩu thủy sản 6 tháng đầu năm sẽ đạt khoảng 3,95 tỷ USD, giảm gần 1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xuất khẩu cá tra ước giảm 0,7% và đạt 995 triệu USD. Xuất khẩu tôm ước đạt 1,45 tỷ USD, giảm 11%.

Đối với hải sản, xuất khẩu cá ngừ ước đạt khoảng 362 triệu USD (tăng 20%), mực bạch tuộc đạt trên 297 triệu USD (giảm 0,3%) và cá biển khác đạt 753 triệu USD (tăng 15%). Theo đó, tổng xuất khẩu thủy sản năm 2019 đạt khoảng 9 tỷ USD, tăng 2% so với năm 2018, theo ước tính của VASEP.