Kinh tế xanh tạo 24 triệu việc làm mới

Ảnh minh họa

Theo báo cáo Triển vọng Việc làm và Xã hội Thế giới 2018: Xanh hóa Việc làm, hành động để kiểm soát sự nóng lên toàn cầu ở 2^oC sẽ tạo ra số lượng việc làm đủ để bù đắp mức suy giảm 6 triệu việc làm trong các lĩnh vực khác. Việc làm mới sẽ được tạo ra bằng cách áp dụng các phương thức thực hành bền vững trong lĩnh vực năng lượng bao gồm cả thay đổi trong nguồn năng lượng, khuyến khích sử dụng xe điện và cải thiện hiệu năng năng lượng của các tòa nhà. Các dịch vụ về hệ sinh thái – bao gồm lọc không khí và nước, cải tạo đất, kiểm soát dịch hại, thụ phấn và chống lại điều kiện khí hậu khắc nghiệt – tiếp tục duy trì trong các lĩnh vực canh tác, đánh bắt cá, lâm nghiệp và du lịch, sử dụng 1,2 tỷ lao động. Nhưng nhiệt độ được dự đoán tăng lên sẽ khiến cho tình trạng sốc nhiệt, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp phổ biến hơn. Nó có thể dẫn tới một số tình trạng bệnh lý bao gồm cả kiệt sức và đột quỵ. Báo cáo tính toán rằng tình trạng sốc nhiệt sẽ làm giảm 2% số giờ làm việc vào năm 2030 do bệnh tật. 

Phát biểu trong buổi công bố báo cáo, bà Deborah Greenfield, Phó Tổng Giám đốc ILO, cho biết: “Những phát hiện của báo cáo này nhấn mạnh rằng việc làm phụ thuộc lớn vào một môi trường lành mạnh và các dịch vụ mà nó cung cấp. Nền kinh tế xanh có thể giúp cho hàng triệu người thoát khỏi nghèo đói và cải thiện sinh kế cho thế hệ này và các thế hệ tương lai. Đây là một thông điệp rất tích cực về cơ hội trong một thế giới đa dạng về sự lựa chọn”.

Ở cấp khu vực, việc làm mới sẽ được tạo ra ở châu Mỹ, châu Á – Thái Bình Dương và châu Âu, ở mức lần lượt là khoảng 3 triệu, 14 triệu và 2 triệu việc làm, là kết quả của những biện pháp được áp dụng trong sản xuất và sử dụng năng lượng. Ngược lại, số lượng việc làm lại có thể suy giảm ở Trung Đông (-0,48%) và Châu Phi (-0,04%) nếu các xu hướng này tiếp diễn do các khu vực này lệ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch và khai thác mỏ.

Báo cáo này kêu gọi các quốc gia thực hiện những hành động tức thì để đào tạo cho người lao động những kỹ năng cần thiết để chuyển đổi sang một nền kinh tế xanh hơn và cung cấp bảo trợ xã hội cho họ để giúp họ chuyển đổi công việc mới, góp phần ngăn ngừa tình trạng nghèo đói và giảm mức độ dễ bị tổn thương của các hộ gia đình và các cộng đồng.

“Những thay đổi chính sách ở những khu vực này có thể bù đắp được mức thất nghiệp dự kiến hay những tác động tiêu cực mà chúng mang lại. Các quốc gia có thu nhập thấp và một số quốc gia thu nhập trung bình vẫn cần có sự hỗ trợ để cải tiến việc thu thập số liệu, áp dụng và tài trợ các chiến lược chuyển đổi sang một nền kinh tế và xã hội bền vững thân thiện với môi trường phục vụ mọi người từ tất cả các nhóm trong xã hội”, bà Catherine Saget, tác giả chính của báo cáo cho biết.

Những phát hiện chính khác

Hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế sẽ được hưởng lợi từ việc làm được tạo ra: trong 163 lĩnh vực kinh tế được phân tích, chỉ có 14 lĩnh vực sẽ bị giảm hơn 10.000 việc làm trên toàn thế giới.

Chỉ có hai lĩnh vực, là khai thác dầu khí và lọc dầu, cho thấy sẽ mất 1 triệu việc làm hoặc hơn thế nữa.

2,5 triệu việc làm sẽ được tạo ra trong lĩnh vực điện năng tái tạo, bù đắp cho khoảng 400.000 việc làm suy giảm trong lĩnh vực chế tạo điện năng dựa vào nhiên liệu hóa thạch.

6 triệu việc làm có thể được tạo ra do chuyển đổi sang một “nền kinh tế tuần hoàn” bao gồm các hoạt động như tái chế, sửa chữa, cho thuê và tái sản xuất -  thay thế cho mô hình kinh tế truyền thống “khai thác, chế tạo, sử dụng và hủy bỏ”.

Không tăng trưởng nếu không có các chính sách phù hợp

Mặc dù những biện pháp đối phó vấn đề biến đổi khí hậu, trong một số trường hợp, có thể dẫn tới tình trạng thất nghiệp trong ngắn hạn, có thể giảm tác động tiêu cực của các biện pháp này thông qua các chính sách phù hợp.

Báo cáo kêu gọi sự lồng ghép trong chính sách bảo trợ xã hội và chính sách môi trường để đồng thời hỗ trợ thu nhập của người lao động và chuyển đổi sang một nền kinh tế xanh hơn. Một tổng hòa các chính sách bao gồm trợ cấp tiền mặt, bảo hiểm xã hội hiệu quả hơn và hạn chế việc sử dụng các nguyên liệu hóa thạch sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo thêm việc làm và phân bổ thu nhập công bằng hơn cũng như giảm thiểu lượng phát thải nhà kính. 

Các quốc gia cần có hành động tức thì để dự báo những kỹ năng cần thiết cho việc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh hơn và tổ chức các chương trình đào tạo mới. Việc chuyển đổi sang những hệ thống nông nghiệp bền vững hơn sẽ tạo thêm việc làm trong các trang trại hữu cơ quy mô vừa và lớn, cho phép các hộ gia đình nhỏ đa dạng hóa nguồn thu nhập của họ, đặc biệt là khi người nông dân được trang bị những kỹ năng phù hợp.

Báo cáo cũng cho thấy các luật, quy định và chính sách về môi trường có đề cập những vấn đề về lao động thường là công cụ hiệu quả để thúc đẩy Chương trình Nghị sự về Việc làm Bền vững của ILO và các mục tiêu về môi trường.

“Đối thoại xã hội cho phép người sử dụng lao động và người lao động tham gia vào các quá trình hoạch định chính sách trong khi các cơ quan nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc gắn kết các mục tiêu xã hội và kinh tế với những mối quan tâm về môi trường. Có những trường hợp đối thoại không chỉ giúp giảm thiểu những tác động của chính sách đối với môi trường mà còn giúp ngăn ngừa tác động tiêu cực đối với việc làm và điều kiện làm việc”, bà Catherine kết luận.