Kiên quyết không để các xã “chạy” vào danh mục xã nghèo

Cần có tiêu chí xác định các xã, thôn đặc biệt khó khăn

Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Trọng Đàm cho biết, thời gian qua, các bộ, ngành đã chủ  động rà soát, sửa đổi, bổ sung các chính sách giảm nghèo theo lộ trình và tiến độ phù hợp với tình hình thực tế. Những chính sách hiện hành như: Y tế, giáo dục, nhà ở, tín dụng ưu đãi, hỗ trợ phát triển sản xuất… tiếp tục được tập trung ưu tiên nguồn lực triển khai, đồng thời không ngừng cải cách thủ tục hành chính, cũng như nâng cao chất lượng phục vụ cho người dân, đặc biệt là người nghèo. Việc sửa đổi, bổ sung chính sách đã ưu tiên thứ tự phân loại đối tượng, từng bước phân định rõ đối tượng bảo trợ xã hội và hộ nghèo theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều, mở rộng đối tượng thụ hưởng đối với một số nhóm, tăng dần chính sách cho vay có điều kiện.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều, báo cáo kết quả sơ bộ của các địa phương cho thấy, tỉ lệ hộ nghèo, cận nghèo cả nước là 15,1% (cao hơn hộ nghèo theo chuẩn cũ, tại thời điểm cuối năm 2015 tỉ lệ này là gần 5%), trong đó, tỉ lệ nghèo là 9,88%, tỉ lệ cận nghèo là 5,22%. Thực hiện Nghị quyết của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trong 6 tháng đầu năm, các lĩnh vực giảm nghèo tiếp tục được bố trí kinh phí và đã phát huy tác dụng, hỗ trợ có hiệu quả cho hộ nghèo, người nghèo. Cụ thể, ngân sách đã bố trí khoảng 6.800 tỷ đồng để mua thẻ BHYT cho người nghèo, người hộ cận nghèo, hộ nông, lâm, ngư và diêm nghiệp có mức sống trung bình; cho 431.000 lượt hộ nghèo, cận nghèo vay vốn và 18.000 lượt học sinh, sinh viên vay vốn với doanh số cho vay là hơn 30.274 tỷ đồng; thực hiện cho vay hơn 155.000 lượt hộ đã thoát nghèo với doanh số 4.770 tỷ đồng… Tuy nhiên, vẫn còn một số địa phương chưa giao vốn cho các huyện, xã, sở, ngành để thực hiện chương trình giảm nghèo năm 2016.

Lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết việc chuyển tiếp hộ nghèo từ đơn chiều sang đa chiều sẽ khiến số hộ nghèo tăng lên. Bộ đang rà soát, tính toán để có kế hoạch phân bổ nguồn lực cho các địa phương. Còn theo lãnh đạo Ủy ban Dân tộc, khi thay đổi sang chuẩn nghèo đa chiều, cần có tiêu chí xác định các xã, thôn đặc biệt khó khăn và Ủy ban này đang gấp rút xây dựng bộ tiêu chí, trình Thủ tướng phê duyệt trong tháng 9/2016.

Chương trình giảm nghèo phải đi vào thực chất, hiệu quả hơn

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, điều quan trọng là phải hoàn thành khung khổ thể chế của chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn tới. Theo đó, Chính phủ sẽ giao nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, thay đổi nội dung và cách làm để 5 năm tới, chương trình giảm nghèo phải đi vào thực chất hơn, góp phần phát triển đất nước.

Người nghèo cần được khuyến khích, hỗ trợ tự vươn lên thoát nghèo.

Phó Thủ tướng yêu cầu Ban Chỉ đạo rà soát danh mục các huyện, xã nghèo. Rà soát chính sách, bảo đảm thận trọng cho cả chính sách đã có và ban hành chính sách mới. Một số nơi vẫn phải có chính sách cấp phát, nhưng phải căn cơ, cụ thể, giảm bớt phần của Nhà nước càng nhiều càng tốt, đồng thời huy động nguồn lực xã hội và ý chí vươn lên của người dân; không bao cấp tràn lan vì sẽ triệt tiêu động lực vươn lên của người dân. Ngoài ra, với một số đối tượng, lĩnh vực, địa bàn cũng cần tính toán kỹ càng khi xóa bỏ chính sách cấp cho không.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cần tích hợp các chương trình, giảm bớt số lượng văn bản của các bộ, ngành hướng dẫn thực hiện chương trình. Thay đổi theo hướng phát huy ý chí khát vọng vươn lên thoát nghèo, làm giàu của người dân, đồng thời có giải pháp tôn vinh, vinh danh những tấm gương thoát nghèo, không để các xã “chạy” vào danh mục xã khó khăn. Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ thêm tín dụng thương mại để các chương trình này có lãi suất hấp dẫn, ưu đãi, thủ tục thuận tiện hơn nhằm tác động đến các hộ nông trại, gia trại, trang trại, doanh nghiệp là những “cánh chim đầu đàn” trong thoát nghèo, tạo việc làm. Cần tăng cường truyền thông, phát hành cẩm nang tuyên truyền về giảm nghèo đa chiều và các mô hình giảm nghèo hiệu quả.