Kiến nghị dừng thông quan lô hàng thép HS 7224.90.00

Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) vừa mới có văn bản gửi Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và Bộ KH&CN phản ánh về tình trạng phôi thép hợp kim nhập khẩu từ Trung Quốc (mã HS 7224.90.00) vào Việt Nam tăng mạnh thời gian gần đây, tác động xấu tới thị trường trong nước. Đặc biệt, VSA nhấn mạnh tình trạng một số DN cố tình gian lận, khai sai mã nhập khẩu để hưởng chênh lệch thuế suất, nguy cơ gây thất thu hàng triệu USD cho ngân sách.

Cụ thể, trong nội dung phản ánh khẩn cấp của hàng loạt doanh nghiệp thép được VSA gửi tới các cơ quan chức năng nêu rõ: Phôi thép Trung Quốc nhập vào Việt Nam với mục đích làm thép xây dựng đáng ra phải chịu thuế 9% (theo mã HS 7207.11.00), nhưng các doanh nghiệp Trung Quốc đã cho một hàm lượng Crom (>= 0,3%) vào thép để biến phôi thép thường thành phôi hợp kim (theo mã HS 7224.90.00) nhằm được hưởng thuế 0% nên giá thành bán rất thấp, ảnh hưởng nghiêm trọng tới ngành Thép trong nước.

Phôi thép nhập khẩu từ Trung Quốc bị Hiệp hội Thép Việt Nam tố gian lận thương mại và đã làm cho Nhà nước thất thu trên 1,89 triệu USD trong tháng 8 và 9/2015 (Ảnh minh họa)

VSA dẫn chứng theo nguồn của Tổng cục Hải quan: Trong tháng 9/2015, lượng phôi thép hợp kim Trung Quốc nhập về Việt Nam trên 62.000 tấn, trị giá hơn 20 triệu USD, tăng đột biến so với tháng 8 với 3.000 tấn và trị giá gần 1 triệu USD. Như vậy, chỉ trong tháng 8 và 9/2015, riêng số phôi thép “đội lốt” thép hợp kim nhập về Việt Nam đã khiến Nhà nước thất thu trên 1,89 triệu USD tiền thuế.

Nếu tính đến 15/9/2015 thì lượng phôi thép nhập khẩu về Việt Nam là 1.135.815 tấn với trị giá trên 421 triệu USD, tăng 290% so với cùng kỳ năm 2014 (chỉ nhập khẩu 291.266 tấn). Trong đó, riêng phôi thép nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm trên 75% tổng lượng phôi nhập của cả nước.

VSA kiến nghị các cơ quan quản lý Nhà nước kiểm soát chặt chẽ hàng phôi thép nhập khẩu chứa Crom. Đề nghị Bộ Công thương, Bộ Tài chính và Bộ Khoa học Công nghệ thành lập đoàn kiểm tra, giám sát các doanh nghiệp nhập khẩu phôi thép hợp kim chứa Crom trong thời gian qua. Nếu phôi thép được sử dụng để cán thép xây dựng thông thường thì đề nghị truy thu thuế và xử phạt nặng các đơn vị nhập khẩu.

VSA cho biết, phôi thép chứa hàm lượng rất nhỏ Crom sẽ không khác biệt gì với phôi thông thường và vẫn dùng để cán thép xây dựng thông thường. Tương tự như năm 2014, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã nhập khẩu rất nhiều thép xây dựng hợp kim chứa hàm lượng rất nhỏ Boron về với mục đích trốn thuế và vẫn dùng như thép xây dựng.

Trước các phản ứng mạnh mẽ của các doanh nghiệp sản xuất thép Việt Nam và các nhà sản xuất thép thuộc Hiệp hội Thép Đông Nam Á (SEAISI) áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại và hàng rào bảo vệ sản xuất ngành Thép của Chính phủ các nước Đông Nam Á, Chính phủ Trung Quốc đã hủy bỏ chính sách hoàn thuế đối với một số sản phẩm thép hợp kim chứa Boron từ đầu năm 2015 thì các doanh nghiệp Trung Quốc lại thay thế Boron bằng Crom để tiếp tục được hưởng hoàn thuế khi xuất khẩu.

Từ thực tế đó, VSA đề nghị Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan dừng thông quan lô hàng nhập khẩu phôi thép hợp kim chứa Crom kê khai mã HS 7224.90.00 để đợi đợt kiểm tra, giám sát. VSA cũng đề nghị các bộ ngành hỗ trợ doanh nghiệp và hiệp hội nghiên cứu, thực hiện các biện pháp như tự vệ thương mại, kiện chống bán phá giá với phôi thép Trung Quốc.

VSA cho rằng, nếu không kịp thời ngăn chặn hiện tượng này thì phôi thép hợp kim từ Trung Quốc sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới, ảnh hưởng lớn đến DN sản xuất thép trong nước, gây thất thu ngân sách (Ảnh minh họa)

 Như vậy, sản phẩm thép có chứa nguyên tố hợp kim của Trung Quốc khi nhập khẩu vào Việt Nam ngoài việc được hoàn thuế ở nước xuất khẩu, còn được hưởng thuế suất 0%, nên có giá bán rất thấp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành thép trong nước.

VSA cho rằng nếu không kịp thời ngăn chặn hiện tượng này thì phôi thép hợp kim từ Trung Quốc sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới, ảnh hưởng lớn đến DN sản xuất thép trong nước, gây thất thu ngân sách.

Trong khi chờ đợi văn bản mới thay thế Thông tư liên tịch số 44/TTLT-BCT- BKHCN quy định về quản lý chất lượng thép sản xuất trong nước và thép nhập khẩu vẫn đang có hiệu lực, VSA kiến nghị các cơ quan quản lý Nhà nước kiểm soát chặt chẽ hàng nhập khẩu phôi thép hợp kim có chứa nguyên tố hợp kim Crom. Sớm hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật liên quan như xây dựng các quy định, hàng rào kỹ thuật nhằm ngăn chặn hiệu quả việc nhập khẩu thép hợp kim nhưng chỉ sử dụng vào các mục đích thông thường, trong đó có phôi thép hợp kim.