Iran nã tên lửa vào căn cứ Mỹ ở Iraq, không khí chiến tranh đang bao trùm lên vùng vịnh

Tướng Soleimani là nhân vật có tầm ảnh hưởng đặc biệt

Lầu Năm góc khẳng định: Tổng thống Trump đã hạ lệnh giết tướng Soleimani để “đẩy lui các cuộc tấn công nhằm vào quân nhân Mỹ”. Điều này cho thấy ông Soleimani không phải lãnh đạo của một tổ chức khủng bố mà là người đứng đầu một lực lượng của nhà nước dù người Mỹ biện minh cho cuộc tấn công bằng cách dẫn ra các biện pháp trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vào tháng 3/2017 đối với ông Soleimani vì hỗ trợ khủng bố và bán vũ khí của Iran ra nước ngoài.

Soleimani là một nhân vật mang ý nghĩa biểu tượng đối với người Hồi giáo dòng Shi-ite. Còn người Mỹ coi ông Soleimani là kẻ dẫn dắt chiến dịch khủng bố quốc tế và gây ra khoảng 20% số người Mỹ thiệt mạng ở Iraq có liên quan trực tiếp hay gián tiếp đến al-Quds và Lực lượng vệ binh cách mạng Iran.

Tuy nhiên có quan nhiều điểm cho rằng, khi đang đối mặt với phiên tòa luận tội, ông Trump hạ lệnh thực hiện cuộc tấn công này để nâng cao vị thế của mình trước cuộc bầu cử 2020 và tạo hình ảnh là một nhà lãnh đạo quyết đoán, dù trong chiến dịch vận động bầu cử 4 năm trước, ông tuyên bố rằng cuộc chiến ở Iraq là “thảm họa” và Mỹ có thể sử dụng hàng nghỉ tỷ đô la Mỹ rót vào đó để tái thiết đất nước.

Nhưng nhiều ý kiến đồng ý rằng, kể từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay, ít lực lượng nào có thể thách thức Mỹ như al-Quds và Lực lượng vệ binh cách mạng Iran, hoặc định hình được Trung Đông như ông Soleimani đã làm.

Ông tạo nên “hình bán nguyệt Shi-ite” ở Trung Đông. Trong những năm 1990, ông dẫn dắt lực lượng Hezbollah chống lại sự chiếm đóng của Israel ở miền nam Li-băng. Và ông cùng với tướng Imad Mugniyah, tư lệnh Hezbollah, tiến hành cuộc chiến tranh du kích hiệu quả, khiến Israel phải rút quân khỏi đây vào tháng 5/2000.

Al-Quds cũng gây rắc rối cho Israel bằng việc hỗ trợ các nhóm quân sự Palestine là Hamas và Islamic Jihad. Năm 2003, Mỹ tấn công Iraq, dẫn đến lo ngại rằng Iraq sẽ bị thay đổi chính quyền.

Ông Soleimani sau đó tận dụng lực lượng al-Quds và dân quân Shi-ite để cản trở các chiến dịch quân sự của Mỹ ở Iraq, rồi sau đó gây áp lực để chính quyền Iraq được Mỹ hậu thuẫn phải từ chối một thỏa thuận nhằm cho phép quân Mỹ ở lại sau năm 2011. Tại Syria, ông Soleimani đi đầu trong chiến dịch quy mô lớn nhằm bảo đảm chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad sống sót...

Sau cái chết của ông Soleimani, Iran đã phóng hơn 10 tên lửa đạn đạo vào hai căn cứ có lính Mỹ trú đóng ở Iraq, nhằm trả đũa cho cái chết của vị tướng hàng đầu Iran, đe dọa sẽ mang đến “ác mộng lịch sử” cho người Mỹ.

Lầu năm góc cùng đã xác nhận: Tehran bắt đầu phóng hơn 10 tên lửa đạn đạo từ lãnh thổ Iran vào lúc 1 giờ 30 ngày 8/1 (giờ địa phương) nhắm vào căn cứ al-Asad và Erbil, Iraq, đồng thời tuyên bố đang đánh giá thiệt hại và chưa có báo cáo thương vong, theo Reuters.

Ngoại trưởng Iran Javad Zarif nhấn mạnh: “Iran đã tiến hành và hoàn tất các biện pháp tương xứng để tự vệ theo Điều 51 Hiến chương Liên Hiệp Quốc, nhắm vào các căn cứ từng được dùng để tấn công vũ trang một cách hèn nhát nhằm vào những công dân và quan chức cấp cao của chúng tôi”.

Chiến tranh có có "leo thang"?

Ông Ali Shamkhani, thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran, cho biết có 13 "kịch bản trả thù" đang được xem xét, theo hãng tin Fars. “Ngay cả kịch bản nhẹ nhất cũng sẽ mang đến cơn ác mộng lịch sử cho người Mỹ", ông Shamkhani nói.Đài Press TV (Iran) dẫn lời các nguồn tin an ninh cho biết các tên lửa Iran đánh trúng mục tiêu là lực lượng quân sự Mỹ ở Iraq.

Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tuyên bố động thái này là nhằm trả đũa vụ Mỹ không kích giết chết lực lượng đặc nhiệm Quds của Iran, thiếu tướng Qassem Soleimani ở sân bay quốc tế Baghdad, Iraq hôm 3.1.

IRGC đồng thời cảnh báo sẽ tấn công tất cả các đồng minh của Mỹ trong khu vực nếu họ được dùng làm bàn đạp để tấn công Tehran, đồng thời yêu cầu Washington rút hết quân khỏi khu vực.

Theo Bộ Tư lệnh trung tâm Mỹ, Iran đã phóng 15 tên lửa đến các căn cứ ở Iraq có lính Mỹ đồn trú. Trong đó, 10 quả đánh trúng căn cứ al-Assad gần Baghdad, 1 quả trúng căn cứ Erbil và 4 quả rơi trong quá trình bay.

Sau cuộc họp khẩn cấp, Nhà Trắng thông báo Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ không đưa ra tuyên bố về vụ tấn công của Iran ngay trong đêm 7/1. Sau đó, trên Twitter, Tổng thống Mỹ Trump viết: “Mọi việc đều ổn. Các tên lửa phóng từ Iran nhằm vào 2 căn cứ quân sự ở Iraq. Việc đánh giá thương vong và thiệt hại đang được tiến hành. Đến giờ, mọi việc vẫn ổn. Chúng ta có lực lượng quân sự mạnh mẽ và được trang bị tốt nhất trên thế giới hiện nay".

Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Jonathan Hoffman cho hay: "Trong lúc đánh giá tình hình, chúng tôi sẽ áp dụng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ người Mỹ và đồng minh trong khu vực."

Giá vàng và dầu mỏ tăng chóng mặt

Vụ Iran trả đũa Mỹ gây biến động thị trường vàng và dầu mỏ. Vàng bứt phá khỏi ngưỡng 1.600 USD/ounce sau khi Iran phóng tên lửa vào các căn cứ Iraq có quân Mỹ đồn trú. Giá vàng giao ngay tăng 1,9% lên 1.603,21 USD/ounce. Còn giá vàng giao tương lai Mỹ tăng hơn 2% lên 1.605,8 USD/ounce. Giá dầu thô WTI, được xem là mức chuẩn thế giới, tăng 4,53% lên 65,54 USD/thùng trước khi giảm nhẹ.

Cơ quan Hàng không liên bang Mỹ (FAA) thông báo sẽ cấm các hãng hàng không hoạt động trong không phận trên lãnh thổ Iraq, Iran, vùng Vịnh và vịnh Oman. Một số hãng hàng không như Singapore Airlines đã chuyển hướng tất cả các chuyến bay khỏi không phận Iran.

Việc Iran phóng hơn 10 quả tên lửa trên vào 2 căn cứ quân sự tại Iraq do lính Mỹ đứng đầu, nhằm trả thù người Mỹ chưa có đánh giá thiệt hại cụ thể, khồng chỉ đẩy giá vàng và dầu lửa tăng chóng mặt, mà nguy hiểm hơn rất có thể còn khiến cho không khí chiến tranh hạt nhân quy mô có nguy cơ bao trùm lên cả vùng vịnh.