Hậu Covid-19: Cần sớm ngăn chặn để bảo vệ sức khỏe lâu dài

Đợt dịch thứ 4 (từ ngày 27/4/2021 đến nay) số ca nhiễm ghi nhận trong nước là 7.950.382 ca, trong đó có 4.100.211 bệnh nhân đã được công bố khỏi bệnh. Các địa phương ghi nhận số nhiễm tích lũy cao trong đợt dịch này là Hà Nội (1.170.170), TP. Hồ Chí Minh (582.747), Bình Dương (359.557), Nghệ An (345.848), Hải Dương (314.225).

Như vậy, chuyện một người trở thành F0 đã không còn xa lạ như trước. Trong mỗi gia đình, khu phố, cụm dân cư, việc có người mắc Covid-19 là rất bình thường. Do việc tiêm chủng được phủ rộng, các ca mắc trở nặng không nhiều và số ca tử vong cũng rất thấp so với giai đoạn trước. Tuy nhiên, các vấn đề về hậu Covid-19 lại là nỗi ám ảnh của rất nhiều người sau khi khỏi bệnh.

Hậu Covid-19 là gì?

Lần đầu tiên định nghĩa chính thức về hậu Covid-19 được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố vào đầu tháng 10/2021.

Hậu Covid-19 xảy ra ở người có tiền sử nhiễm SARS-CoV-2, thường là 3 tháng kể từ khi bắt đầu mắc Covid-19 với các triệu chứng và kéo dài ít nhất 2 tháng mà không thể giải thích bằng chẩn đoán thay thế.

Những triệu chứng kéo dài 4-12 tuần sau khi mắc bệnh gọi là tình trạng Covid-19 kéo dài còn các triệu chứng kể từ khi mắc Covid-19 kéo dài sau 3 tháng thì gọi là hậu Covid-19.

Theo WHO, hậu Covid-19 có thể khiến sức khỏe con người bị suy giảm kéo dài, có tác động nghiêm trọng đến khả năng quay trở lại làm việc hoặc tham gia cuộc sống xã hội của người bị mắc Covid-19. Họ bị ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và có thể gây ra những hậu quả kinh tế đáng kể cho bản thân, cho gia đình và cho xã hội.

WHO ước tính 10 - 20% bệnh nhân Covid-19 trải qua các triệu chứng kéo dài trong nhiều tháng sau khi mắc bệnh.

Các chuyên gia của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết hậu Covid-19 có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, kể cả trẻ em.

Tuy nhiên, ở trẻ em, triệu chứng cả khi nhiễm bệnh, hậu Covid-19 đều nhẹ và ít hơn người trưởng thành. Biến chứng hậu Covid-19 đáng lo ngại nhất ở trẻ em là hội chứng viêm đa hệ thống ở trẻ (MIS-C), tổn thương đến tim, phổi, thận, mạch máu… Thực tế các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương, Nhi đồng TP HCM, Nhi đồng Đồng Nai, Phú Thọ, Hải Phòng… đã tiếp nhận, điều trị một số trường hợp mắc biến chứng này.

Với bệnh nhân mắc Covid-19 mức độ nặng/nguy kịch, cần can thiệp y tế nhiều trong giai đoạn điều trị chính của bệnh (như phải đưa vào các khoa hồi sức tích cực, cấp cứu) thì các vấn đề về hậu COVID-19 sẽ nhiều và trầm trọng hơn.

Các triệu chứng thường gặp ở người mắc COVID-19 sau khi khỏi bệnh:

• Khó thở hoặc tăng nỗ lực hô hấp (rất phổ biến); Mệt mỏi; Tình trạng khó chịu sau gắng sức hoặc sức chịu đựng kém; “Sương mù não”, suy giảm nhận thức.

• Ho; Tức ngực; Đau đầu; Đánh trống ngực hoặc nhịp tim nhanh

• Đau khớp; Đau cơ; sổt

• Đau bụng; Bệnh tiêu chảy

• Mất ngủ và các chứng khó ngủ khác; Cảm giác lâng lâng; Thay đổi tâm trạng

• Suy giảm chức năng hàng ngày và khả năng vận động

• Phát ban (ví dụ mày đay)

• Anosmia hoặc rối loạn trương lực cơ; Chu kỳ kinh nguyệt không đều

Sau khi nhiễm Covid-19, bệnh nhân có thể bị mắc các bệnh như:

Tim mạch: Viêm cơ tim, suy tim, viêm màng ngoài tim, không dung nạp thế đứng (ví dụ: hội chứng nhịp tim nhanh tư thế đứng - POTS)

Phổi: Bệnh phổi kẽ, bệnh đường thở phản ứng

Thận: Bệnh thận mãn tính

Da liễu: Rụng tóc

Thấp khớp: Viêm khớp phản ứng, đau cơ xơ hóa, bệnh mô liên kết.

Nội tiết: Đái tháo đường, suy giáp.

Có thể có các cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua / đột quỵ, huyết khối động mạch; rối loạn chức năng khứu giác và khứu giác; rối loạn điều hòa giấc ngủ; thay đổi nhận thức, suy giảm trí nhớ, nhức đầu, suy nhược và bệnh thần kinh; Trầm cảm, lo lắng và rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD); rối loạn tâm thần, rối loạn chức năng tình dục;

Giảm cân, thiếu hụt vitamin D, dị ứng và hội chứng kích hoạt tế bào mast, kích hoạt lại các vi rút khác, hội chứng đau và sự tiến triển của các bệnh lý đi kèm…

Khám hậu Covid-19 - không nên chần chừ

Với người có sẵn bệnh nền như bệnh tim mạch, tiểu đường, đặc biệt là hô hấp, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phế quản mạn… khi Covid-19 xảy ra trên nền bệnh đó có thể khiến tổn thương vốn có của họ trở nên nặng hơn.

Đối với những bệnh nhân bị Covid-19, thời gian tái khám hậu Covid tối ưu là 1-2 tuần sau khi khỏi bệnh.

Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe cần xem xét đánh giá bổ sung đối với các bệnh cụ thể khác theo chỉ định, chẳng hạn như suy giảm chức năng thận, bệnh lý nghiêm trọng và bệnh lý đa dây thần kinh, các biểu hiện tim hoặc phổi còn sót lại và di chứng tâm thần (ví dụ: rối loạn căng thẳng sau chấn thương [PTSD]), trong số những khả năng có thể xảy ra tình trạng bệnh, đặc biệt là ở những bệnh nhân được đưa vào đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU); Các phương pháp tiếp cận để đánh giá và quản lý hội chứng sau chăm sóc đặc biệt (PICS).

Cần tái khám bổ sung theo chỉ định  trong vòng 2 tháng và 6 tháng sau khi khỏi bệnh.

Không nên trì hoãn việc đi khám hậu COVID và xét nghiệm khi có các dấu hiệu và triệu chứng của các bệnh cảnh lâm sàng khẩn cấp và có khả năng đe dọa tính mạng (ví dụ: thuyên tắc phổi, nhồi máu cơ tim, viêm màng ngoài tim có tràn dịch, đột quỵ, suy thận).

Khám hậu Covid-19 ở đâu?

Hiện nay có nhiều bệnh viện, cơ sở y tế đã tổ chức khám và điểu trị các triệu chứng hậu Covid-19. Một trong những địa chỉ uy tín để khám và điều trị hậu Covid-19 là bệnh viện SUN MEDICAL HÀN QUỐC tại toà nhà Times Tower, số 35 Lê Văn Lương - Hà Nội.

Các bạn có thể tham khảo gói khám hậu Covid-19 của BỆNH VIỆN SUN MEDICAL HÀN QUỐC gồm:

• Chụp X-quang tim phổi.

• Chẩn đoán thông khí phổi bằng phế dung kế.

• Kiểm tra bởi bác sĩ phổi.

• Kiểm tra bởi bác sĩ tim mạch.

• Xét nghiệm máu (CBC, ESR, blood glucose, urea, creatinine, CRP, LDH, CPK, CK MB, troponin I, SGOT, SGPT, GGT, Na, K).

• Định lượng kháng thể.

• Siêu âm tim và kết luận bởi bác sĩ chuyên khoa tim mạch.

Bệnh viện Sun Medical có đội ngũ cán bộ y tế giỏi Hàn Quốc và Việt Nam với trang thiết bị hiện đại được nhập khẩu từ Mỹ và châu Âu, cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh “Tất cả trong 1” với đầy đủ các chuyên khoa để chẩn đoán và điều trị toàn diện cho bệnh nhân.

Trong chiến dịch tiêm chủng vaccine COVID-19, bệnh viện Sun Medical là cơ sở y tế được Sở Y tế Hà Nội giao nhiệm vụ tiêm vaccine cho người dân. Bệnh viện đã hỗ trợ đắc lực cho chiến dịch, góp phần giảm tải cho y tế công lập.