Hà Tĩnh: Xây dựng Khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu "Trù Phú - An lành"

Vườn mẫu nông thôn mới ở Hà Tĩnh

Thực tiễn trong quá trình triển khai từ xây dựng điểm, mẫu 5 mô hình Khu dân cư NTM kiểu mẫu điểm: Thôn Nam Trà (xã Hương Trà, huyện Hương Khê); thôn Châu Trinh (xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ); thôn Tân An (xã Cẩm Bình, huyện Cẩm Xuyên); thôn Bằng Châu (xã Thạch Châu, huyện Lộc Hà) và thôn Mỹ Triều (xã Thạch Tân, huyện Thạch Hà), trên cơ sở để hướng dẫn các địa phương thực hiện, Văn phòng Điều phối Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Hà Tĩnh đã xây dựng 10 tiêu chí Khu dân cư NTM kiểu mẫu với các nội dung cơ bản bám theo 19 tiêu chí Quốc gia NTM. Ngoài ra Bộ tiêu chí Khu dân cư NTM kiểu mẫu cũng đề cập đến nhiều nội dung mới.

Trước hết, đó là làm sao để xanh hóa nông thôn. Một thực trạng hiện nay cho thấy, trong quá trình xây dựng NTM, một số nơi do không nắm được tinh thần chỉ đạo nên khi mở các tuyến giao thông vào thôn, xóm nhiều cây cối vườn tược bị chặt phá để xây mới những tường rào bê tông dày đặc, cao nghi ngút làm mất đi nét đẹp vốn có của làng quê. Bên cạnh đó từ ngõ xóm đến kênh, mương, ao hồ, sông... đâu đâu cũng thấy rác thải sinh hoạt, động vật chết. Đa phần người dân không tự xử lý phân loại rác nên việc chôn lấp, thu gom, xử lý gặp nhiều khó khăn trong vùng dân cư nông thôn chưa có cơ sở thu gom xử lý rác thải. Ngoài ra, còn một bộ phận nhỏ có tư tưởng rất thiển cận "sạch riêng, bẩn chung" khiến cho môi trường ngày càng ô nhiễm. Bởi vậy trong quá trình triển khai đồng bộ các tiêu chí Khu dân cư NTM kiểu mẫu và xây dựng NTM tại các địa phương luôn đề cao mục đích “xanh hóa”, “vườn xanh, hàng rào xanh, đường xanh, hội quán xanh” đồng thời làm cho người dân nhận thức việc giữ gìn bảo vệ môi trường chính là việc của cá nhân mình, trong quá trình phát triển kinh tế nhưng không phá vỡ môi trường mà còn làm giàu thêm môi trường sinh thái.

Vườn mẫu nông thôn mới ở Hà Tĩnh

Trong quá trình xây dựng nông thôn mới nhiều nội dung trong Khu dân cư nông thôn đã được triển khai thực hiện và bước đầu đã mang lại những kết quả khá tích cực như cơ sở hạ tầng từng bước được nâng cấp, ý thức người dân được nâng lên, hệ thống chính trị cơ sở được cũng cố một bước. Sau hơn 3 năm triển khai, toàn tỉnh hình thành hơn 1500 Khu dân cư NTM kiểu mẫu, trong đó có 120 Khu dân cư đạt chuẩn và 380 Khu dân cư cơ bản đạt chuẩn, nhiều Khu dân cư đã trở thành vùng quê "Trù Phú - An lành", "Nơi đáng sống", là địa chỉ tham quan học tập cho nhiều đoàn trong tỉnh cũng như ngoài tỉnh.

Cùng với việc xây dựng Khu dân cư NTM xanh, sạch, hiện đại, văn minh thì phát triển sản xuất nâng cao thu nhập cho người dân là nội dung quan trọng trong xây dựng Khu dân cư NTM kiểu mẫu. Căn cứ chính sách hỗ trợ của các cấp, các thôn phân công cho các tổ chức đoàn thể chỉ đạo, hướng dẫn, tiến hành rà soát lựa chọn xây dựng các vườn mẫu, đảm bảo 5 tiêu chí: Vườn có quy hoạch; Có sản phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm; Có ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ; Mang lại thu nhập cao và có môi trường sinh thái tốt, cảnh quan đẹp.

Khu dân cư kiểu mẫu ở xã Hương Trà, huyện Hương Khê ( Hà Tĩnh)

Đến nay, toàn tỉnh Hà Tĩnh đã có trên có 6.500 vườn triển khai thực hiện, trong đó có trên 1.300 vườn đạt chuẩn và 300 cơ bản đạt. Nhận thức của người dân về phát triển kinh tế vườn được nâng lên, nhiều vườn cho thu nhập trên 300 triệu đồng/năm. Xây dựng vườn mẫu đã làm thay đổi được tập quán của người dân từ sản xuất truyền thống tự cung tự cấp sang sản xuất hàng hóa, kết nối thị trường; khai thác, phát huy hiệu quả tiềm năng đất vườn và tận dụng được lao động nhàn rỗi. Đặc biệt, phong trào xây dựng vườn mẫu lan tỏa  từng bước chuyển biến sâu sắc nhận thức, ý thức của người dân trong việc chỉnh trang nhà ở, xây dựng hàng rào xanh, bảo vệ môi trường.

Những kết quả bước đầu trong việc xây dựng mô hình mẫu đã khẳng định tính đúng đắn của chủ trương xây dựng các Khu dân cư NTM kiểu mẫu trong xây dựng NTM. Việc xây dựng mô hình Khu dân cư NTM kiểu mẫu không chỉ góp phần nâng cao chất lượng trong xây dựng NTM mà còn tạo ra mô hình mẫu trong phương pháp, cách làm thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM; tạo điều kiện thúc đẩy phong trào xây dựng NTM nhanh hơn, đi vào chiều sâu hơn, chất lượng cao hơn và sẽ ngăn cản hiệu quả những mặt trái trong quá trình thực hiện như: hiện tượng bê tông hóa, gạch hóa hàng rào, phát triển vườn hộ thiếu quy hoạch, kém hiệu quả, mất mỹ quan, nét đẹp làng quê.