Hạ tầng còn bất cập, hàng không Việt vẫn có tỷ lệ đúng giờ cao top đầu thế giới

Thống kê của Cục Hàng không Việt Nam cho thấy, 6 tháng đầu năm 2019, ngành hàng không Việt Nam phát triển với tốc độ ổn định, trong đó sản lượng điều hành bay đi-đến và quá cảnh lần lượt tăng 3,1% và 2,5% so với cùng kỳ năm 2018. Số lượng hành khách vận chuyển bằng đường không tăng 7,7% so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương 26,8 triệu lượt khách. Quy mô thị trường tiếp tục được mở rộng bao gồm sự gia tăng các đường bay, đồng thời số lượng tàu bay tiếp tục duy trì tăng trưởng.

Cụ thể, hiện tại số lượng máy bay đăng kí quốc tịch Việt Nam tính đến 15/6/2019 là 200 máy bay, tăng 26 máy bay so với cùng kỳ 2018. Hiện tại có 21 sân bay của Việt Nam có hoạt động bay dân dụng, trong đó có 10 sân bay Quốc tế. Công tác đảm bảo an toàn hàng không của ngành hàng không Việt Nam cơ bản được đảm bảo tốt, các sự cố uy hiếp an toàn giảm so với cùng kỳ 2018.

Tháng 7/2019, 5 hãng hàng không Việt Nam đã thực hiện 29.939 chuyến bay, tăng 8,9% so với cùng kỳ 2018. Trong đó, số chuyến bay cất cánh đúng giờ là 26.006, chiếm tỷ lệ 86,9%, tăng 5,8 điểm so với cùng kỳ năm 2018. Số chuyến bay hủy là 38, tương đương 0,1%, giảm 0,2 điểm so với cùng kỳ năm trước. Theo số liệu thống kê, các nhóm nguyên nhân chính gây nên việc chuyến bay bị chậm vẫn tập trung ở ba nhóm chính là do tàu bay về muộn (2.431 chuyến chậm, chiếm tỷ lệ 8,1%, chiếm tỷ trọng 61,8% tổng số chuyến bay chậm); nguyên nhân do hãng hàng không (1.021 chuyến bay cất cánh chậm, chiếm tỷ lệ 3,4%, chiếm tỷ trọng 26% tổng số chuyến bay chậm) và nguyên nhân do trang thiết bị tại cảng hàng không với 222 chuyến chậm, chiếm tỷ lệ 0,7% và chiếm tỷ trọng 5,6%.

Cục Hàng không cho biết, trong giai đoạn từ 19/6 đến 18/7, tỷ lệ đúng giờ của Vietnam Airlines là 86,4%, tỷ lệ đúng giờ của Vietjet là 87,1%, Jetstar Pacific là 82,7%, của VASCO là 92% và Bamboo Airways là 93,8%. Ở chiều ngược lại, Vietnam Airlines là hãng có số lượng chuyến bay bị chậm nhiều nhất với 1.740 chuyến, cũng là hãng có số chuyến hủy cao nhất trong giai đoạn này với 17 chuyến hủy, chủ yếu do nguyên nhân thời tiết và khai thác… Jetstar Pacific tiếp tục ghi nhận tỷ lệ đúng giờ thấp nhất khi có 602 chuyến chậm, tương đương 17,3% tổng số chuyến bay khai thác với nguyên nhân chủ yếu do tàu bay về muộn và do hãng hàng không. Vietjet có 1.402 chuyến chậm, tương đương 12,9%, giảm 7,6 điểm % so với tháng trước. Hãng hàng không mới Bamboo có số lượng chuyến bay khai thác trong tháng chỉ bằng khoảng 10% của Vietnam Airlines với 1.667 chuyến, số chuyến bị chậm là 103 với nguyên nhân chủ yếu là do tàu bay về muộn…

Theo đánh giá của các chuyên gia hàng không, trong bối cảnh hạ tầng hàng không đang quá tải, chưa theo kịp tốc độ tăng trưởng của ngành hàng không cũng như chưa đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân thì tỷ lệ đúng giờ (OTP) của các hãng HKVN đạt mức 86,9% là con số rất đáng khích lệ.

Số liệu từ OAG - Official Aviation Guide (chuyên về thống kê dữ liệu khai thác) cho thấy, trong năm 2018, tỷ lệ đúng giờ của nhiều hãng hàng không nổi tiếng thế giới cũng chỉ bằng hoặc thấp hơn với các hãng hàng không Việt Nam như: Qatar Airways là 85,17%, KLM là 84,52%, All Nippon Airways là 84,43%, Singapore Airlines là 83,46%, Delta Air Lines là 83,08%, Emirates là 81,44%... Tỷ lệ đúng giờ của các hãng hàng không lớn nhất thế giới về số lượng chuyến bay khai thác trong tháng 6-2019 phần lớn chỉ ở mức thấp hoặc ngang bằng với các hãng hàng không Việt Nam. Theo OAG, tỷ lệ đúng giờ của American Airlines là 71,1%, United Airlines là 69%, Southwest Airlines là 73,9%, British Airways là 71%, Air France là 74,9%...Tại Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới, trong năm 2018 với gần 1,1 triệu chuyến bay khai thác, số chuyến bay đúng giờ cũng chỉ đạt 79,48%, tương đương với trung bình cứ mỗi 5 chuyến bay thì có 1 chuyến bay chậm giờ.

Theo Hiệp hội Vận tải hàng không dân dụng quốc tế IATA, có khoảng trên dưới 100 nguyên nhân dẫn đến chậm, huỷ chuyến bay và rất khó để đảm bảo 100% chuyến bay đúng giờ, bởi điều này không chỉ phụ thuộc vào chủ quan của các nhà khai thác mà còn rất nhiều vào các yếu tố khách quan khác. Cục HKVN cũng cho biết, nâng cao chỉ số OTP là mục tiêu Cục luôn sao sát đôn đốc các hãng nhưng rất khó để 100% các chuyến bay đúng giờ. Thống kê của Cục cũng cho biết, về cơ bản các hãng hàng không đã thực hiện tương đối đầy đủ trách nhiệm của người vận chuyển trong việc phục vụ hành khách nếu chuyến bay bị chậm, hủy như ban hành đầy đủ các văn bản, quy trình triển khai phục vụ hành khách, cung cấp thông tin về tình trạng chuyến bay, thực hiện tốt công tác giải quyết các khiếu nại của khách hàng…

Theo đại diện các hãng hàng không, mặc dù hạ tầng còn nhiều bất cập, khó khăn, nhưng các hãng đều nỗ lực giảm thiểu các chuyến bay chậm, huỷ những nguyên nhân thuộc về chủ quan như: Kỹ thuật chưa đảm bảo, sắp xếp lịch bay chưa hợp lý, tổ bay, thủ tục hành khách, hành lý..., bố trí nhân viên trợ giúp khách chưa làm thủ tục trước giờ đóng quầy 15 phút, thông tin cho các bộ phận an ninh, xuất nhập cảnh, hải quan hỗ trợ khách hoàn thiện các thủ tục sớm để không ảnh hưởng tới giờ khởi hành của chuyến bay…

Bên cạnh nỗ lực nâng cao chỉ số OTP, đảm bảo an toàn bay và cải tiến dịch vụ khách hàng, các hãng hàng không đang góp phần tích cực đến thị trường hàng không, đem tới lợi ích cho khách hàng, nâng cao vị thế ngành hàng không trong khu vực cũng như thị trường thế giới trong bối cảnh ngành hàng không toàn cầu mở cửa bầu trời.

THANH AN