Giải quyết nhiều vấn đề bức xúc của xã hội

Hiệu quả thấp do trùng lặp mục tiêu, nhiệm vụ

Tại phiên thảo luận, các đại biểu khẳng định Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011- 2015 là một chủ trương đúng, góp phần giải quyết những vấn đề bức xúc của xã hội, xoá được đói, giảm được nghèo; xây dựng nông thôn mới, cải thiện điều kiện sống, ăn, ở, đi lại, học tập, khám chữa bệnh của người dân, đặc biệt là miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Các chỉ số về y tế, giáo dục, nước sạch, văn hoá, xã hội... được nâng lên; hệ thống thông tin, truyền thông có sự chuyển biến đáng kể; mức hưởng thụ văn hoá của người dân được cải thiện,...

Các đại biểu cũng đã thẳng thắn phân tích những hạn chế, tồn tại qua 5 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia. Cụ thể: Việc bố trí, huy động, phân bổ vốn cho thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia còn thấp, chưa hợp lý, chủ yếu là ngân sách Trung ương. Nhiều bộ, ngành cùng tham gia quản lý nên việc lồng ghép, tập trung nguồn lực hết sức khó khăn; một số chương trình trùng lặp về mục tiêu, nhiệm vụ, nhất là đối với các chương trình có đầu tư đến cơ sở các xã, thôn bản, như mua sắm trang thiết bị... Vì vậy, mục tiêu đạt được của một số Chương trình mục tiêu quốc gia còn thấp.

Lồng ghép chương trình để tránh dàn trải

Đại biểu Cao Thị Xuân (Thanh Hóa) nêu thực trạng, với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), nhiều địa phương có biểu hiện chạy theo thành tích nên cho nợ chỉ tiêu, ứng vốn đầu tư công trình khi chưa có nguồn thu, huy động mức đóng góp quá khả năng của người dân, dẫn đến mục tiêu xây dựng NTM không giữ vững được. Tình trạng nợ đọng trong xây dựng NTM còn khá phổ biến, nhất là các xã trong diện phấn đấu đạt chuẩn vào năm 2015, nhiều xã hiện nợ đọng hàng chục tỷ đồng, mặc dù đã hoàn thành xây dựng NTM nhưng dư nợ quá khả năng thanh toán.

Đại biểu Nguyễn Thị Bích Nhiệm (Yên Bái) phát biểu ý kiến. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN

Theo đại biểu Nguyễn Thị Bích Nhiệm (Yên Bái), việc gom lại thành 2 chương trình sẽ tránh dàn trải, chồng chéo nhiệm vụ, trùng lặp về đối tượng thụ hưởng và địa bàn thực hiện. Để khắc phục tồn tại, hạn chế, đại biểu Nhiệm đề xuất phải điều tra khảo sát, xây dựng một số tiêu chí thống nhất để đầu tư hợp lý, đúng nhu cầu, mục tiêu là tránh lợi dụng chính sách tham ô, lãng phí thất thoát tài sản quốc gia. Tập trung đầu tư theo hướng hưởng lợi chung, chống tư tưởng ỷ lại của người dân, vươn lên làm giàu chính đáng, thoát nghèo bền vững. Tăng cường công tác quản lý để bảo vệ cán bộ, chống thất thoát lãng phí, phát huy sức mạnh lòng dân, tạo niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ. Phối hợp chặt chẽ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia của Trung ương và nguồn vốn cân đối của địa phương để thực hiện chương trình.

Tán thành việc gộp 16 Chương trình mục tiêu quốc gia thành 2 Chương trình mục tiêu quốc gia, đại biểu Hoàng Việt Phương (Tuyên Quang) đề nghị rà soát lại danh mục các dự án thành phần và phạm vi đầu tư của 2 Chương trình; đánh giá lại hệ thống tiêu chí hiện hành, phân kỳ đầu tư; ưu tiên tập trung đầu tư đối với một số nội dung cấp thiết trong giai đoạn 2016 - 2020, như: Các tiêu chí về điện, đường, trường, trạm, thủy lợi... Qua đó, bảo đảm phù hợp với khả năng cân đối, bố trí vốn; hoàn thành dứt điểm các hạng mục đầu tư theo từng giai đoạn, khả thi trong thực hiện tránh đầu tư dàn trải, phân tán, kém hiệu quả.