THỨ SÁU, NGÀY 22 THÁNG 11 NĂM 2024 12:43

Giải mã hiện tượng hàng nghìn người đến chùa Phúc Khánh cầu an

14 tháng Giêng hàng năm, tổ đình Phúc Khánh mở lễ cầu an cho người dân đến làm lễ, cầu khấn

Mặc dù ở Hà Nội có rất nhiều đền chùa to đẹp, nổi tiếng, tuy nhiên hàng năm, chùa Phúc Khánh - một ngôi chùa nhỏ nằm ở nội thành Hà Nội vẫn là một ngôi chùa thu hút được nhiều phật tử đến chiêm bái nhất, đặc biệt là vào các khóa lễ. Phải chăng ngôi chùa này ẩn chứa một điều gì đó đặc biệt khiến cho người dân tín tâm đến hành lễ...?

Chen chân dâng sao, cu an  chùa Phúc Khánh

Chùa Phúc Khánh còn có tên gọi là chùa Sở, và tên nữa là chùa Thịnh Quang, theo tên địa danh nhân dân thường gọi. Chùa Phúc Khánh hiện nay thuộc phường Thịnh Quang, quận Đống Đa, Hà Nội. Chùa nằm trên phố Tây Sơn, gần Ngã Tư Sở. Hàng năm dòng người đổ về đây chiêm bái, lễ Phật cầu an, dâng sao giải hạn, cầu siêu rất đông.
Trong đó tháng giêng là tháng đông nhất, mỗi ngày có hàng nghìn phật tử đổ về đây. Đặc biệt là trong các khóa lễ, trong các năm trước người dân thường đứng kín từ trong chùa tràn ra đến ngoài phố Tây Sơn, lan sang cả Ngã Tư Sở, nhiều người còn chấp nhận đứng xa cả cây số để vái vọng.

Theo như thông báo của nhà chùa, riêng trong tháng giêng năm nay có tới 7 khóa lễ dâng sao giải hạn, cầu an, kéo dài từ mùng 8 Tết đến ngày 20. Trong đó khóa lễ dự kiến sẽ thu hút được lượng người tham dự đông nhất là “Đại lễ cầu an cả năm cho mọi gia đình”, được tổ chức vào 19h ngày 14 tháng giêng âm lịch (tức 4/3/2015).

Ngày 26/2 vừa qua (tức mùng 8 Tết), khóa lễ đầu tiên trong năm đã được tổ chức, đó là khóa lễ dâng sao La Hầu. Hàng nghìn người miệng khấn, tay chắp, ngồi kín một đoạn đường trước cổng chùa trên phố Tây Sơn. Phía trong khuôn viên của nhà chùa cũng không còn một chỗ trống.

Biển người đổ về  tổ đình Phúc Khánh cầu an hôm mung 8 Tết vừa qua

Để tham gia các khóa lễ của nhà chùa, người dân thường phải đến chùa đăng ký trước. Ngày 14 tháng giêng tới (tức ngày 4/3/2015), “Đại lễ cầu an cả năm cho mọi gia đình” sẽ được nhà chùa tổ chức. Tuy nhiên nhiều người đã đến đây đăng ký từ trước đó cả tuần. Khi buổi lễ diễn ra, do lượng người đăng ký tham gia đông nên nhiều năm nay, nhà chùa thường phải dùng loa phóng thanh để làm lễ cho những người ngồi xa để có thể nghe thấy tiếng tụng kinh của các sư.

Các khóa lễ thường được tổ chức vào 7h tối nhưng nhiều người phải đến từ sáng sớm, mang theo ghế hoặc giấy báo, chuẩn bị cơm, bánh mỳ... đến chiếm chỗ ngồi truớc. Mặc dù mỗi khi nhà chùa tổ chức các khóa lễ, lực lượng công an sở tại được tăng cường rất đông quân số để đảm bảo trật tự và phân luồng giao thông nhưng vẫn diễn ra tình trạng chen lấn, xô đẩy, thậm chí dẫm đạp lên nhau để làm lễ, tranh cướp nhau để giành lộc...

Chùa Phúc Khánh có điều gì đặc biệt?

Theo lời kể của các cụ cao niên ở vùng này thì chùa được xây dựng từ cuối đời Trần - đầu thời Lê, là nơi để dạy các Phật tử tu thành chính quả. Sau đó gặp hỏa hoạn bị hư hỏng hoàn toàn. Có tài liệu cho rằng chùa nằm trong khu vực diễn ra trận đánh Đống Đa năm 1789 nên bị đổ nát, sau được nhà sư Chiếu Liên xây dựng lại với sự hỗ trợ của Đô đốc Trần Văn Lễ (thời Tây Sơn) đã từng ém quân ở chùa, ông còn cho đúc quả đại hồng chung và pho tượng Cửu Long cúng chùa. Do đó chùa Phúc Khánh là một phần trong sự tích vua Quang Trung đại phá quân Thanh.

Chùa qua nhiều lần trùng tu, xây dựng vào các năm 1853, 1921, 1932, 1935, 1940, 1993, 1996, 1998. Đặc biệt, năm 1940, Hòa thượng trụ trì Thích Trung Thứ đã cho kiến thiết ngôi chùa, làm cơ sở đào tạo tăng tài, điểm an cư kiết hạ hàng năm của chư tăng. Trong kháng chiến chống Pháp, chùa bị phá; năm 1950, dân làng lại góp công của xây dựng lại như hiện nay.

Chùa gồm công trình kiến trúc thờ Phật kiểu truyền thống: Tam quan mở 3 cửa vòm giữa là cửa lớn, hai bên nhỏ hơn. Trụ đắp hình con sấu quay đầu vào nhau. Sau Tam quan là sân chùa. Phật điện gồm Tiền đường và Hậu cung. Tiền đường có 5 gian, chính giữa bờ nóc có đắp nổi hình cuốn thư 3 chữ Hán “Hoành Kim Điện” (Điện rồng vàng). Các vì kèo và kẻ đều được chạm trổ công phu đề tài là cúc điệp, tùng hạc, liên áp... Hậu cung gồm 3 gian làm khá đơn giản. Điện Mẫu, nhà Tổ cũng có kết cấu vì kèo quá gian. Nhà khách và nhà trai làm kiểu đầu hồi bít ốc.

Bài trí thờ tự trong chùa được bố trí từ ngoài vào trong, ở Tiền đường có 2 bệ thờ tượng Khuyến Thiện, Trừng Ác, 2 bệ thờ Đức ông và Giám trai. Tại Hậu cung đặt tượng Cửu Long, hai bên là tượng Phạm Thiên và Đế Thích, lớp tượng Quan Âm, tượng Phật Niêm Hoa, A Di Đà Tam tôn (A Di Đà, Quan Âm, Đại Thế Chí), Tam thế. Trong nhà Tổ thờ các vị sư từng trụ trì tại chùa đã viên tịch.

Di vật trong chùa còn khá phong phú với 20 pho tượng được tạc vào thế kỷ XVIII mang đậm phong cách nghệ thuật Tây Sơn, bia đá 21 tấm, sớm nhất là bia Chính Hòa 19 (1698). Chuông đồng 3 quả, 1 quả thời Cảnh Thịnh 4 (1796); cửa võng 14 bộ và một số đồ thờ khác như bát hương đồng, lư hương đá, nhang án... Lịch sử lâu đời của ngôi chùa với nhiều công trình kiến trúc cổ kính cũng chỉ là một phần trong các yếu tố thu hút đông đảo Phật tử đến chùa. Theo những cao niên ở gần chùa Phúc Khánh, còn có nhiều nguyên nhân khác khiến chùa được nhiều người lựa chọn là nơi lễ Phật cầu an, giải hạn...

Theo ông Nguyễn văn Thanh (70 tuổi), nhà ở gần chùa Phúc Khánh, chùa Phúc Khánh vốn dĩ ban đầu chỉ là một ngôi chùa làng, thuộc làng Sở. Trước đây chùa cũng chỉ là nơi lễ Phật của người dân làng Sở. Chùa chỉ thu hút được nhiều người từ khắp các địa phương tìm đến trong khoảng hơn chục năm trở lại đây, đặc biệt là từ khi Thượng tọa Thích Thanh Quyết - một bậc cao tăng nổi tiếng của Phật giáo Việt Nam về đây trụ trì.

Ông Thanh chia sẻ: “Tôi sinh ra và lớn lên ở làng Sở nên từ bé, cuộc sống của tôi đã gắn liền với ngôi chùa này. Trước đây chùa chỉ là chùa làng nên rất vắng, kể cả những ngày lễ lớn. Thời chiến tranh, lớp học của chúng tôi còn được tổ chức học nhờ trong khuôn viên chùa. Chùa chỉ thực sự đông người từ khắp nơi tìm về trong khoảng hơn chục năm nay”.


Biển người đổ về  tổ đình Phúc Khánh cầu an hôm mung 8 Tết vừa qua

Nơi hành lễ của người có uy tín và tâm lý đám đông

Một số người khác lại cho rằng nguyên nhân khiến chùa Phúc Khánh thu hút cả triệu Phật tử tìm đến trong các buổi khóa lễ là do đây là ngôi chùa được nhiều người có chức có quyền, người nổi tiếng đến làm lễ cho gia đình. “Trong các buổi khóa lễ, tên những người đăng ký cầu an, giả hạn đều được đọc công khai trên loa phóng thanh, trong đó tên của nhiều người có chức có quyền, nhiều người nổi tiếng thường được đọc đầu tiên. Ai nghe thấy thế cũng bảo, đến những người như vậy người ta còn lựa chọn chùa này để làm lễ thì chắc chắn là linh thiêng lắm nên mình cũng chọn chùa này để làm lễ. Còn một số người đi chùa theo kiểu tâm lý đám đông, thấy người ta đến chùa này đông thì mình cũng đến mặc dù chẳng hiểu vì sao lại cứ phải chọn chùa này” - một vị cao niên bán hàng mã ở gần chùa Phúc Khánh lý giải.

Biển người đổ về  tổ đình Phúc Khánh cầu an hôm mung 8 Tết vừa qua

Bà Nguyễn Thị Hoa, quê Nam Định, có mặt ở chùa rất sớm để đăng ký cầu an cho gia đình, cho biết, mặc dù ở quê bà có rất nhiều đền chùa lớn và cũng có tổ chức lễ cầu an, dâng sao, tuy nhiên nghe một số người bạn bảo chùa Phúc Khánh này linh thiêng lắm nên bà vẫn quyết tâm vượt cả trăm cây số lên đây, chấp nhận nhiều dịch vụ đắt đỏ từ gửi xe, ăn uống đến nhà nghỉ để làm lễ cầu an cho gia đình.

Ngoài ra còn có những câu chuyện ly kỳ cho rằng từ ngày có một đàn bướm lớn không rõ từ phương nào bay về chùa Phúc Khánh, mọi người cho rằng đây là một ngôi chùa linh thiêng nên rủ nhau tìm đến. Và một số câu chuyện nhuốm màu liêu trai khác nữa liên quan đến ngôi chùa, tuy nhiên đây chỉ là những câu chuyện do người dân thêu dệt, đồn đoán không có cơ sở.

 

Tính đến thời điểm này, công tác chuẩn bị cho buổi lễ cầu an đã được nhà chùa hoàn tất. Tuy vậy, diện tích khuôn viên chùa hẹp, không đủ chỗ ngồi cho hàng nghìn người tín tâm. Việc hàng nghìn người ngồi xuống lòng đường như mọi năm là điều không thể tránh khỏi.  

Hoàn tất phương án đảm bảo an toàn tại buổi lễ cầu anNgày càng nhiều khách đến viếng chùa trước ngày diễn ra đại lễ cầu an

Trước nguy cơ mất an toàn này, Công an phường Ngã Tư Sở đã lên phương án nhằm đảm bảo buổi lễ diễn ra thuận lợi, an toàn, đúng pháp luật.

Theo Thượng uý Dương Mạnh Thanh – Phó Trưởng Công an phường Ngã Tư Sở: Việc đầu tiên mà đơn vị triển khai là liên tục tuyên truyền, vận động tất cả các hộ trong khu vực diễn ra buổi lễ làm theo đúng pháp luật, đúng chủ trương của Đảng, không được thu tiền vé, ghế ngồi trái với quy định.

Hoàn tất phương án đảm bảo an toàn tại buổi lễ cầu anPhương án cho buổi lễ diễn ra an toàn, đúng quy định pháp luật đã được hoàn tất

Bên cạnh đó, công an phường cũng bố trí người, hướng dẫn bà con ngồi đúng vị trí khi tiến hành lễ, tránh cản trở xe cộ lưu thông trên đường. Cho lực lượng tuần tra, giám sát, nhằm đảm bảo trật tự đô thị, tránh ùn tắc và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Dùng balie chặn lưu thông khi lượng người quá đông, hướng dẫn các xe đi hướng khác. Đồng thời không cho bà con đứng, đỗ xe trên cầu vượt, không cho dừng xe trên đoạn đường gần chùa, vì như mọi năm đã có một số bà con đang đi đã đứng lại bái vọng.

Cũng theo Thượng uý Thanh, Công an quận Đống Đa cũng tăng cường thêm các chiến sĩ, PC 65, cảnh sát giao thông. Đơn vị cũng đã xin mở thêm 3 điểm trông xe tạm thời, gồm chỗ vườn hoa Đại học Thuỷ Lợi, 324,329 phố Tây Sơn để người dân có thể an tâm hành lễ và tránh ùn tắc.

Theo một hộ dân chuyên trông xe tại cổng chùa, năm nay công an phường làm rất nghiêm, xử lý rất nặng những trường hợp “chặt chém”, lôi kéo khách đến chùa. "Vậy nên những hộ trông xe như chúng tôi cũng ý thức được chủ trương của công an phường, không xuống lòng đường vẫy xe, chèo kéo khách gửi xe như những năm trước nữa"-một người dân ở Ngã Tư Sở chia sẻ.

Văn Nghĩa

CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày
Báo dân sinh
Báo dân sinh
Báo dân sinh