Du lịch văn hóa- từ vùng đất cằn “vượt vũ môn” ra thế giới

"Cỗ máy in tiền" của nhiều quốc gia

Trong top 20 thành phố văn hóa hấp dẫn nhất thế giới nhiều năm qua, không khi nào thiếu vắng Rio de Janeiro- thủ đô xinh đẹp của Brazil- nơi mà hễ nhắc đến là du khách nghĩ ngay đến những vũ điệu rumba nóng bỏng, đến những lễ hội đường phố sôi động và rực rỡ. Người ta gọi thành phố này là La La land của những lễ hội và carnival. Năm 2019, chỉ riêng carnival lễ hội hóa trang Carnival nổi tiếng tại Rio de Janeiro, đã thu hút hơn 7 triệu người đã tham gia, đem lại cho ngành du lịch quốc gia Nam Mỹ này nguồn doanh thu gần 995 triệu USD, tăng 26% so với năm 2018.

Trong số các lý do để du khách quốc tế tìm đến Campuchia ngày một nhiều, lý do đầu tiên là bởi các di sản văn hóa. Chẳng hạn, nếu một du khách Trung Quốc đến Campuchia 4 ngày, thì khoảng 3 ngày họ sẽ tham quan khám phá Angkor Wat, 1 ngày còn lại là đến Phnompenh. Và chỉ tính riêng năm 2018, đã có tổng cộng 6,2 triệu du khách quốc tế đến với quốc gia này, đưa Campuchia trở thành quốc gia đứng thứ 7 trên thế giới về tỷ lệ đón khách quốc tế, và đứng thứ 3 ở châu Á.

Hai ví dụ, từ hai nền văn hóa, hai quốc gia ở hai châu lục, đều cho thấy văn hóa là yếu tố bền vững thu hút du khách, và cũng chính văn hóa, chứ không đơn giản chỉ cảnh quan thiên nhiên, cuốn hút du khách đến với mỗi vùng đất, mỗi quốc gia.

Theo thống kê của tổ chức du lịch thế giới (WTO- World Tourism Organization), du lịch văn hóa đóng góp khoảng 37% doanh thu du lịch toàn cầu và dự báo có thể tăng khoảng 15% mỗi năm. Còn theo một báo cáo của UNWTO (Report on Tourism and Culture Synergies 2018), số lượng du khách đi du lịch văn hóa chiếm 39% tổng lượng du khách quốc tế toàn cầu, tương đương với 516 triệu chuyến đi năm 2017.

Những con số trên cũng cho thấy, nếu biết cách khai thác, du lịch văn hóa sẽ là "cỗ máy in tiền" cho các quốc gia giàu bản sắc, di sản.

Cội rễ hấp dẫn của du lịch Việt

Năm 2019, du lịch Việt Nam cùng lúc đón nhận hai giải thưởng du lịch liên quan đến văn hóa. Việt Nam được World Travel Awards (WTA) vinh danh "Điểm đến di sản hàng đầu thế giới 2019", vượt qua cả Trung Quốc, Ai Cập... Cùng với đó khu du lịch Sun World Fansipan Legend do Tập đoàn Sun Group đầu tư xây dựng tại Sa Pa (Lào Cai) cũng đã được trao tặng giải thưởng "Điểm du lịch văn hóa hấp dẫn hàng đầu Việt Nam".

Việt Nam, ngoài 3 di sản thiên nhiên thế giới thì còn sở hữu tới 15 di sản văn hóa thế giới và 4 di sản tư liệu thế giới được UNESCO vinh danh. Vịnh Hạ Long, quần thể di tích cố đô Huế, phố cổ Hội An hay thánh địa Mỹ Sơn, dân ca quan họ, ca trù … đã trở thành lý do, để du khách quốc tế biết, tò mò và tìm đến du ngoạn Việt Nam. Thế nên, cũng không có gì quá ngạc nhiên, khi WTA trao tặng Việt Nam danh hiệu "Điểm đến di sản hàng đầu thế giới 2019".

Nhưng một khu du lịch chỉ mới hoạt động khoảng 3 năm đã được "Oscar của ngành du lịch toàn cầu" gọi tên "Điểm du lịch văn hóa hấp dẫn hàng đầu thế giới", vượt qua cả những cái tên đã quá nổi tiếng như bảo tàng Bảo tàng nghệ thuật Guggenheim Bilbao và Sagrada Família của Tây Ban Nha, Vatican Museum và Venice Museum của Ý, thì có lẽ, lịch sử du lịch thế giới cũng hiếm gặp.

Và nếu du khách một lần đặt chân đến đây, nhất là đúng dịp lễ hội, sẽ hiểu, vì sao Sun World Fansipan Legend lại có thể "đốn gục" những chuyên gia du lịch đến từ hàng trăm quốc gia trên thế giới, để đạt ngôi vị cao quý.

Bốn mùa lễ hội, từ xuân tới đông, hết Lễ hội khèn hoa, Hội xuân mở cổng trời tháng giêng, đến tháng 4 lại rực rỡ lễ hội hoa đỗ quyên, tháng 7 Lễ hội ẩm thực, tháng 9- 10 là Lễ hội mùa lúa chín, sang tháng 11 tới Lễ hội mùa đông… Chưa kể đến những sự kiện văn hóa nghệ thuật quy mô như show nghệ thuật Vũ điệu trên mây, các chương trình biểu diễn văn hóa nghệ thuật Tây Bắc, trò chơi dân gian trong các lễ hội, cuộc đua "Vó ngựa trên mây"… ở nơi này, không gian thấm đẫm chất văn hóa vùng cao Tây Bắc Việt Nam.

Qua những tầng mây phủ trên dãy Hoàng Liên cùng cáp treo để lên đến đỉnh Fansipan, "linh hồn" của khu du lịch này, du khách lại thấy một tầng văn hóa hóa khác- văn hóa tâm linh, trong những công trình mang nếp chùa Việt thế kỷ 15-16, tựa như những sơn tự đã tọa lạc nơi mạch nguồn thiêng liêng ở địa đầu tổ quốc từ trăm năm trước. Những Đại tượng Phật A Di Đà, tượng Quan Thế Âm Bồ Tát, tượng các vị La Hán, Kim Sơn Bảo Thắng Tự, Bảo An Thiền Tự… đã trở thành chốn linh thiêng tìm về của du khách bốn phương, mỗi dịp lễ tết, mỗi khi muốn cầu an hay tìm về miền thanh tịnh.

Đặt những giá trị của điểm đến trong văn hóa vùng cao Tây Bắc, không ngừng nâng tầm văn hóa truyền thống các dân tộc bằng những sản phẩm, lễ hội độc đáo, Sun World Fansipan Legend đã góp phần nâng tầm văn hóa bản địa, đưa Sa Pa trở thành một điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch.

Nếu như năm 2013, khi chưa có "Điểm du lịch văn hóa hấp dẫn hàng đầu thế giới" này tổng lượng khách đến Sa Pa là 720.000 người, doanh thu du lịch khoảng 576 tỷ đồng, thì hết năm 2018, Sa Pa đã đón 2,5 triệu lượt khách, thu tương ứng gần 4.000 tỷ đồng. 9 tháng năm 2019, Sa Pa đón tới 2,26 triệu lượt du khách, chiếm 55% khách du lịch tới Lào Cai. Tới đây, năm 2020, Sa Pa dự kiến sẽ đón khoảng 4 triệu lượt khách và sẽ là 8 triệu lượt vào năm 2030.

Những con số kỳ vọng ấy, không phải là không có cơ sở, bởi những điểm đến Sa Pa như Sun World Fansipan Legend vẫn không ngừng thôi hấp dẫn du khách, bởi chính những cách làm du lịch văn hóa đặc trưng của mình.