Đồng thuận ASEAN là cơ sở pháp lý bảo vệ lao động di cư

* Xin Bộ trưởng cho biết ý nghĩa của “Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư” vừa được lãnh đạo 10 nước ASEAN ký kết?

 - Hội nghị Cấp cao ASEAN vừa diễn ra từ ngày 13 - 14/11 tại Manila, Philippines. Trong số hơn 50 văn kiện được thông qua tại hội nghị cấp cao ASEAN lần này chỉ có văn kiện được nhà lãnh đạo cấp cao ASEAN tổ chức lễ ký chính thức đó là Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư. Điều này chứng tỏ tầm quan trọng, ý nghĩa to lớn của Đồng thuận đối với người lao động ASEAN nói chung và người lao động Việt Nam nói riêng trong bối cảnh dịch chuyển lao động trong cộng đồng ASEAN đang có xu hướng gia tăng.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung trả lời phỏng vấn báo chí tại Diễn đàn phụ nữ và kinh tế trong APEC Việt Nam 2017

Việc đạt được Đồng thuận là một thành công lớn của ASEAN và là điểm nhấn quan trọng của hợp tác ASEAN trong năm 2017. Để có được kết quả cuối cùng, các nước thành viên ASEAN đã cùng nhau bàn thảo trong 10 năm qua. Văn kiện được xây dựng trên cơ sở kết quả thảo luận tại 16 phiên đàm phán chính thức của Nhóm soạn thảo, 1 hội nghị cấp Bộ trưởng và 3 hội nghị cấp Quan chức lao động. Điều đó thể hiện rằng, các quốc gia trong cộng đồng ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng đặc biệt quan tâm bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động trong bối cảnh người lao động di chuyển đang diễn ra trên tất cả các nước phái cử và tiếp cận. Như vậy, có thể khẳng định, Đồng thuận có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với người lao động các nước trong khu vực ASEAN.

* Như Bộ trưởng vừa nhấn mạnh, Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với người lao động trong khu vực ASEAN. Vậy, riêng đối với người lao động Việt Nam được hưởng lợi gì từ Đồng thuận này thưa Bộ trưởng? 

- Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư được thông qua có ý nghĩa đặc biệt quan trọng không chỉ đối với người lao động Việt Nam mà cả đối với tất cả các nước ASEAN. Điều này giúp người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài hiểu rõ về các quyền, lợi ích hợp pháp của mình trước, trong và sau khi đi làm ở nước ngoài. Những nước có lực lượng di cư và phái cử nhiều hơn được hưởng lợi nhiều hơn. Lao động Việt Nam được hưởng lợi rất nhiều từ Đồng thuận này. Bởi Đồng thuận hướng đến mục tiêu cao nhất bảo vệ quyền lợi và không biệt đối xử đối với người lao động di cư. Người lao động di cư được hưởng đầy đủ quyền lợi trước, trong và sau khi di cư. Ngoài ra, người lao động được cung cấp thông tin, tập huấn, định hướng trước khi di cư. Đặc biệt là minh bạch những thông tin cần thiết về quốc gia mà người lao động sẽ di cư đến bao gồm lương, bảo hiểm như thế nào; vấn đề nhà ở ra sao. Bên cạnh đó, người lao động được cung cấp, tư vấn luật pháp, chính sách để giải quyết khi có xảy ra tranh chấp, khiếu nại tố cáo, quyền và lợi ích hợp pháp về mặt pháp lý. Người lao động di cư được thụ hưởng các chính sách liên quan như một lao động ở nước sở tại đó là về lương, bảo hiểm, những vấn đề chính sách thuộc về lao động di cư…

Người lao động di cư sẽ được bảo vệ quyền và lợi ích trước, trong và sau khi di cư.

Đối với Việt Nam, Đồng thuận được ký kết góp phần quan trọng hỗ trợ người lao động di cư lao động nước ngoài theo Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng cũng như có cơ chế chính sách giải quyết đồng bộ các vấn đề lao động nước ngoài đến làm việc tại Việt Nam. Dịch chuyển lao động trở thành xu hướng của quốc tế vì thế chúng ta phải hoàn thiện pháp luật, tăng cường hợp tác quốc tế để Việt Nam cũng như những quốc gia tiếp nhận lao động có chung tiếng nói bảo vệ quyền lợi cho người lao động.

Đồng thuận được thông qua, Việt Nam cũng như các thành viên ASEAN có cơ sở làm căn cứ tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách để tạo điều kiện kiện cho người lao động di cư. Đây là vấn đề rất lớn của Việt Nam, bởi bên cạnh lực lượng lao động chính thức, Việt Nam có lực lượng phi chính thức và nông nghiệp chiếm tỷ lệ lớn. Đây cũng góp phần quan trọng trong tăng trưởng bao trùm trong thời gian tới.

* Thưa Bộ trưởng, vậy Việt Nam đã chuẩn bị những gì để triển khai Đồng thuận ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư?

- Việt Nam chủ động cao chuẩn bị đầy đủ cơ sở cơ chế chính sách, thể chế để tạo điều kiện lao động Việt Nam di cư dịch chuyển. Đồng thời, sẵn sàng tư thế tiếp nhận lao động dịch chuyển đến Việt Nam, trong đó chú trọng lao động trình độ cao, chuyên gia kỹ thuật làm việc tại các doanh nghiệp FDI. Bên cạnh đó, Việt Nam chuẩn bị tâm thế tốt nhất cho người lao động. Không thể để người lao động đi di cư ra nước ngoài khi chưa được hiểu biết kiến thức, về kỹ năng, công nghệ ngoại ngữ. Khi bước vào sân chơi mới, người lao động sẵn sàng hội nhập và tham gia đầy đủ nhất ở cả trong nước và nước ngoài.