Đối thoại, giải đáp về BHXH, BHYT với doanh nghiệp Nhật Bản

Theo Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Ngọc Ánh, đây là lần đầu tiên BHXH Việt Nam và các doanh nghiệp Nhật Bản có cơ hội được gặp gỡ để trao đổi, thảo luận những vấn đề hai bên cùng quan tâm, trong đó có mục tiêu chung là đảm bảo quyền lợi cho người lao động cả Việt Nam và Nhật Bản.

Bên cạnh việc thông tin về bức tranh khái quát tình hình thực hiện chính sách BHXH, BHYT của khối doanh nghiệp FDI nói chung và DN FDI Nhật Bản nói riêng cũng như phổ biến các quy định tham gia BHXH bắt buộc đối với lao động nước ngoài theo Nghị định số 143, đại diện cơ quan BHXH và các DN FDI Nhật Bản đã cùng trao đổi, thảo luận và đề xuất các vấn đề liên quan khâu tổ chức, thực hiện, với một số nội dung chính như: Việc đảm bảo quyền an sinh xã hội của lao động Nhật bản tại Việt Nam theo Nghị định số 143; các TTHC liên quan đến cấp giấy phép hành nghề của lao động phái cử, khám chữa bệnh, giải quyết chế độ cho lao động nước ngoài có thời gian làm việc tại Việt Nam, tăng giảm mức đóng… “Các ý kiến đóng góp của doanh nghiệp Nhật Bản sẽ giúp BHXH Việt Nam cũng như các Bộ, ngành Chính phủ tham vấn hoàn thiện cơ chế chính sách hỗ trợ và tạo thuận lợi hơn nữa cho NLĐ và các DN Nhật Bản mở rộng hoạt động tại Việt Nam”, ông Ánh nhấn mạnh.

Hiện nay, số DN Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam ngày càng tăng. Chỉ tính riêng số lượng hội viên của Hiệp hội DN Nhật Bản tại Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh đã có hơn 2.000 DN. Ông Sasaki Shohei - Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Nhật Bản cho biết, Nhật Bản luôn coi trọng sự đầu tư vào thị trường của Việt Nam trên cơ sở mối quan hệ ngoại giao của 2 nước ngày càng phát triển. Trong quá trình đầu tư tại Việt Nam, các DN Nhật Bản luôn quan tâm đến việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ. Khi Nghị định số 143 của Chính phủ Việt Nam có quy định NLĐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, các DN Nhật Bản luôn ý thức rõ hơn về quyền, trách nhiệm tham gia cho NLĐ trong DN của mình.

Theo thống kế của BHXH Việt Nam, đến tháng 9/2022 có khoảng 87,5 triệu người Việt Nam tham gia BHYT, bằng 91% dân số, 17,2 triệu người tham gia BHXH, bằng 33% lực lượng lao động. Trong đó, tính riêng khối DN FDI Nhật Bản tại Việt Nam, có hơn 2.100 DN với gần 525 nghìn lao động tham gia BHXH, trong đó có khoảng 522,9 nghìn lao động là người Việt Nam và 2,1 nghìn lao động là người nước ngoài. Số thu BHXH của khối DN FDI Nhật Bản tại Việt Nam chiếm 12,9% tổng thu của khối DN FDI tại Việt Nam.

Qua tổng hợp số liệu từ nguồn báo cáo của 63 tỉnh, thành phố cho thấy, tại các doanh nghiệp FDI trên toàn quốc, giai đoạn từ năm 2020 đến tháng 8/2022 đã giải quyết các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức cho 13.627.153 lượt người (trong đó tại các doanh nghiệp FDI 100% vốn Nhật Bản là 1.712.341 lượt người, chiếm 13%) với tổng số tiền gần 25.640 tỷ đồng; 5.606 người hưởng chế độ tử tuất với số tiền hơn 491 tỷ đồng; 3.871 người hưởng chế độ hưu trí với số tiền 32,7 tỷ đồng. Đã chi trả trợ cấp thất nghiệp cho 633.450 NLĐ thuộc DN FDI với số tiền hơn 73.089 tỷ đồng; đối với DN FDI 100% vốn Nhật Bản, đã chi trả trợ cấp thất nghiệp cho 43.305 người (chiếm 7% trong tổng số người lao động được chi trả trợ cấp thất nghiệp trong khối DN FDI) với số tiền gần 5.780 tỷ đồng.

Ngoài ra, trong 8 tháng đầu năm 2022, cả nước có khoảng 228.976 lượt NLĐ làm việc tại DN FDI đi KCB BHYT, với số tiền được quỹ BHYT chi trả 58,9 tỷ đồng.  Trong đó, có 37.025 lượt người đi KCB BHYT thuộc DN FDI Nhật Bản với số tiền được quỹ BHYT chi trả là 7,3 tỷ đồng. Đáng chú ý, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 tác động toàn diện tới mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, BHXH Việt Nam đã luôn đồng hành, sẵn sàng chia sẻ khó khăn cùng các DN trước các tác động của dịch Covid-19, trong đó có DN FDI thông qua việc chủ động tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các gói hỗ trợ NLĐ, người sử dụng lao động gặp khó khăn bởi dịch Covid-19 từ quỹ BHXH, BHTN và triển khai quyết liệt, hiệu quả các gói hỗ trợ này.

Phó Tổng Giám BHXH Việt Nam đốc Đào Việt Ánh nhấn mạnh, Luật BHXH năm 2014 và Nghị định số 143 của Chính phủ Việt Nam có quy định NLĐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, từ ngày 1/1/2022, ràng buộc trách nhiệm đóng góp của DN và NLĐ. Đây là mối quan tâm chung của nhiều DN có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, trong đó có DN FDI Nhật Bản. Để tránh việc đóng song trùng BHXH, tối ưu hóa quyền lợi cho NLĐ, hai nước đang tiến hành các thủ tục trao đổi, cập nhật thông tin, lộ trình chuẩn bị cho việc đàm phán Hiệp định song phương về BHXH giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Nhật Bản, nhằm mục tiêu đảm bảo quyền lợi BHXH, BHYT cho NLĐ khối FDI tại Việt Nam ngày càng tốt hơn, góp phần thiết thiệt vào quá trình phát triển của các DN FDI và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”.