Định hướng xây dựng Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong về an sinh xã hội và việc làm công bằng

Chiều 21/7, tại TP Huế, Bộ LĐ-TB&XH tổ chức Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm lĩnh vực lao động, người có công và xã hội. Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung chủ trì hội nghị.

Tham dự, có các Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH: Lê Văn Thanh, Nguyễn Bá Hoan, Nguyễn Văn Hồi.

Nỗ lực vượt khó

Báo cáo kết quả 6 tháng đầu năm, Thứ trưởng Lê Văn Thanh cho biết, trong 6 tháng, bối cảnh thế giới và khu vực tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức. Trong nước, Hội nghị Trung ương giữa nhiệm kỳ và Kỳ họp thứ 5 của Quốc hội đã diễn ra thành công tốt đẹp, quyết nghị nhiều chủ trương, nội dung quan trọng.

Phát huy những kết quả đạt được năm 2022, Bộ LĐ-TB&XH đã tập trung điều hành chủ động, đúng hướng, quyết liệt, linh hoạt, kịp thời; triển khai đồng bộ, toàn diện nhiều chính sách, giải pháp trên các lĩnh vực lao động, người có công và xã hội. Ban hành và tổ chức thực hiện Kế hoạch hành động của Bộ thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ với phương châm “Đoàn kết, kỷ cương, đổi mới, phát triển” và 6 quan điểm, trọng tâm chỉ đạo, điều hành.

Thứ trưởng Lê Văn Thanh khẳng định, với sự nỗ lực, vượt qua những khó khăn thách thức, toàn ngành LĐ-TB&XH đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Thị trường lao động nhìn chung tương đối ổn định, các chỉ số thị trường lao động vẫn có sự tăng trưởng nhẹ. Tính chung 6 tháng đầu năm 2023, số lao động có việc làm là 51,2 triệu người, tăng 902 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Trong 6 tháng đầu năm, nhu cầu tuyển dụng của cả nước là gần 500 nghìn lao động. Ngoài ra, có 95 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, qua đó góp phần tạo nhiều việc làm cho người lao động. Hoạt động đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài phục hồi tích cực, 6 tháng đầu năm 2023, cả nước đã đưa trên 72 nghìn lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng.

Các chính sách về BHXH, BHTN tiếp tục được chỉ đạo thực hiện có hiệu quả, với khoảng 17,485 triệu người tham gia BHXH, 14,29 triệu người tham gia BHTN; dự kiến số thu BHXH, BHYT, BHTN lũy kế 6 tháng đầu năm đạt 220.688 tỷ đồng. 6 tháng đầu năm có 562.641 người đến nộp hồ sơ hưởng BHTN; 518.561 người có quyết định hưởng TCTN.

Toàn ngành tiếp tục tổ chức thực hiện tốt Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng; thực hiện đầy đủ, kịp thời chính sách trợ cấp thường xuyên cho trên 1,13 triệu đối tượng. Các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, huy động nguồn lực xã hội chăm lo đời sống người có công với cách mạng được đẩy mạnh. Đời sống người có công và thân nhân người có công không ngừng được cải thiện, nâng cao hơn. Các chính sách giảm nghèo, Chương trình MTQG về giảm nghèo bền vững, trợ giúp xã hội được chỉ đạo thực hiện có hiệu quả. Triển khai thực hiện các chương trình, đề án về bảo vệ, chăm sóc trẻ em. Hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương thực hiện công tác bình đẳng giới, vì sự tiến bộ của phụ nữ năm 2023. Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện xây dựng chính sách về công tác cai nghiện ma túy; phòng, chống mại dâm và phòng, chống mua bán người.

Tại Hội nghị, các đại biểu cũng đã tham gia thảo luận, trao đổi về kết quả đạt được, những mặt còn tồn tại, hạn chế; đồng thời đề nghị, kiến nghị nhiều vấn đề liên quan đến phát triển thị trường lao động, giải quyết việc làm cho người lao động, đào tạo nghề, chính sách BHXH, BHYT, BHTN, chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, cai nghiện ma túy,…

Trong 6 tháng cuối năm 2023, Bộ LĐ-TB&XH xác định toàn ngành cần tiếp tục nỗ lực, thực hiện hiệu quả, thực chất, toàn diện, nhất quán các Nghị quyết, kết luận của Đảng, Quốc hội, Nghị quyết số 01/NQ-CP, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, triển khai nhanh, hiệu quả, đồng bộ các chính sách, giải pháp đã ban hành nhằm góp phần thực hiện các mục tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, nhất là các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, bảo đảm an sinh xã hội. Kiên quyết, kiên trì, nỗ lực, quyết tâm hoàn thành các mục tiêu đã đề ra, không điều chỉnh bất cứ chỉ tiêu nào. Bộ yêu cầu các đơn vị, địa phương cần tăng cường năng lực, chủ động phân tích, dự báo, tập trung theo dõi, nắm chắc tình hình trong và ngoài nước, theo dõi sát diễn biến tình hình lao động, việc làm, các vấn đề an sinh xã hội.

Chú trọng việc làm, bảo đảm an sinh xã hội

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung ghi nhận và đánh giá cao những kết quả đạt được của toàn ngành LĐ-TB&XH trong 6 tháng đầu năm 2023. Bộ trưởng nêu rõ, thời gian qua, nhất là tại kỳ họp Quốc hội vừa rồi, dư luận rất quan tâm các vấn đề liên quan đến ngành LĐ-TB&XH, như: BHXH, GDNN, phát triển thị trường lao động, giải quyết việc làm, chính sách lao động, chính dách dôi dư,…Rất nhiều ý kiến đã đồng tình, ủng hộ và chia sẻ với nỗ lực thực hiện nhiệm vụ của toàn ngành.

Trong thời gian tới, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung lưu ý 6 nhóm vấn đề mà ngành LĐ-TB&XH cần tập trung cao độ và cần phân cấp, phân quyền mạnh hơn nữa trong chỉ đạo thực hiện.

Theo Bộ trưởng, trong thời gian tói, Bộ LĐ-TB&XH phải tham mưu, hoàn thiện dự thảo sửa đổi nhiều Nghị định, bộ luật liên quan. Đó là tham mưu tổng kết Nghị quyết Trung ương 5, khóa XI về chính sách xã hội và ban hành chính sách mới, chủ trương mới về chính sách xã hội đến năm 2030, tầm nhìn 2045, với một số vấn đề chủ chốt, như: chuyển mạnh từ an sinh xã hội sang chính sách xã hội; chuyển từ chăm lo cho người yếu thế sang đối với tất cả các đối tượng; định hướng đến 2030, Việt Nam sẽ là quốc gia tiên phong về vấn đề an sinh xã hội và việc làm công bằng theo sáng kiến của Liên Hợp Quốc.

“Chúng ta sẽ lựa chọn 3 vấn đề có tính chất đột phá về chiến lược chính sách xã hội, đó là: hình thành và phát triển nhanh một thị trường lao động đúng nghĩa và thị trường lao động sẽ là một trong 5 thị trường căn bản của kinh tế thị trường; đột phá mạnh, xóa toàn bộ nhà tạm cho người dân, nhà cho người nghèo. Đến năm 2025, cả nước phải giải quyết căn bản 100.000 căn nhà cho người nghèo, 74 huyện nghèo không còn nhà tạm. Đến năm 2030, cả nước không còn nhà tạm và hình thành 1 triệu căn hộ giá rẻ cho người thu nhập thấp, hộ nghèo. Chú trọng phát triển y tế, giáo dục,  những vấn đề cốt lõi nhất, là nền tảng của cơ chế về an sinh xã hội.

Bên cạnh đó là hoàn thành việc sửa đổi Luật Bảo hiểm năm 2014, Nghị định 152 về quản lý người lao động nước ngoài ở Việt Nam, chuẩn bị tốt nhất cho việc sửa đổi Luật Việc làm, đưa BHTN trở thành giá đỡ đúng nghĩa, thúc đấy thị trường lao động phát triển. Ngoài ra tập trung sửa đổi một số chính sách khác liên quan đến bảo trợ xã hội, phòng chống tệ nạn xã hội, cai nghiện ma túy,…

“Chúng ta cũng phải nâng cao năng lực dự báo cung cầu lao động, theo hướng gắn với đào tạo, bồi dưỡng, theo dõi sát tình hình, chủ động điều tiết thị trường lao động. Xây dựng một thị trường lao động ổn định, bền vững, bao trùm, hiện đại, linh hoạt và hội nhập. Bộ trưởng đề nghị các Cục, Vụ, các đơn vị, địa phương cần chú ý, không chủ quan trước sự biến động của thị trường lao động. Bộ trưởng cảnh báo, dù một doanh nghiệp nhỏ nhưng khi có biến động cũng có thể làm cho địa phương không ổn định, do đó không để xảy ra sự biến động bất ngờ.

Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH yêu cầu toàn ngành, các địa phương tiếp tục thực hiện tốt các chính sách đang có, đặc biệt là chính sách đối với người có công với cách mạng, các đối tượng bảo trợ, người yếu thế,…Không để xảy ra tiêu cực, sai phạm trong quá trình thực hiện chính sách.

Tập trung thực hiện, đẩy nhanh giải ngân đầu tư công và 3 Chương trình MTQG, nhất là chương trình giảm nghèo bền vững và chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc và miền núi.

Quan tâm công tác tiếp công dân, tiếp nhận, kiểm tra, xử lý dứt điểm đơn, thư khiếu nại, tố cáo của người dân; thanh tra, xử lý các vấn đề vi phạm. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu theo Đề án 06.

Đối với các ý kiến kiến nghị, bổ sung của các tỉnh, thành, Cục, Vụ, Bộ trưởng giao Văn phòng Bộ tiếp thu, hoàn thiện để báo cáo lãnh đạo Bộ. Nhất là những vấn đề còn vướng mắc, tồn tại, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị các Thứ trưởng phụ trách từng lĩnh vực cần lắng nghe, tổ chức cuộc họp với các Cục, Vụ, đơn vị liên quan để tập trung xử lý dứt điểm ngay, không để kéo dài.