Đề xuất quy định mới về xử phạt vi phạm trong kinh doanh bảo hiểm

Bộ Tài chính cho biết, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 98/2013/NĐ-CP ngày 28/8/2013 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, kinh doanh xổ số và các Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 98/2013/NĐ-CP (Nghị định số 48/2018/NĐ-CP, Nghị định số 80/2019/NĐ-CP, Nghị định số 102/2021/NĐ-CP của Chính phủ).

Quá trình thực hiện cho thấy Nghị định số 98/2013/NĐ-CP và các Nghị định sửa đổi, bổ sung đã góp phần hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, hỗ trợ tối đa, hiệu quả công tác quản lý, giám sát, điều hành thị trường bảo hiểm, thị trường xổ số Việt Nam trong thời gian qua, góp phần thúc đẩy thị trường phát triển lành mạnh, an toàn và hiệu quả.

Cụ thể, đối với lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, thị trường bảo hiểm Việt Nam đã đạt mức tăng trưởng cao và ổn định. Trong giai đoạn 2011 - 2020, thị trường bảo hiểm đạt mức tăng trưởng bình quân 17%/năm. Năm 2022, tổng tài sản thị trường bảo hiểm đạt 811.312 tỷ đồng (tăng 14,51% so với cùng kỳ năm 2021), trong đó các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) phi nhân thọ đạt 117.229 tỷ đồng, các DNBH nhân thọ đạt 694.083 tỷ đồng, đầu tư trở lại nền kinh tế: đạt 656.423 tỷ đồng (tăng 12,56% so với cùng kỳ năm 2021). Thị trường bảo hiểm ngày càng thể hiện được vai trò, vị trí đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần vào việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; cũng như một phần đem lại sự bảo vệ về tài chính, sức khỏe cho nhân dân.

Tuy nhiên, qua thực tiễn công tác quản lý, giám sát hoạt động kinh doanh bảo hiểm, việc Quốc hội ban hành Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 với 7 Chương, 157 Điều; ngày 1/7/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 46/2023/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 thì quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm theo quy định tại Nghị định số 98/2013/NĐ-CP và các Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 98/2013/NĐ-CP cũng phải được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

Đối với lĩnh vực kinh doanh xổ số: Hiện chưa có vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện Nghị định số 98/2013/NĐ-CP.

Cần thiết ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung

Theo Bộ Tài chính, việc ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 98/2013/NĐ-CP, Nghị định số 48/2018/NĐ-CP, Nghị định số 80/2019/NĐ-CP, Nghị định số 102/2021/NĐ-CP của Chính phủ đối với lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm là cần thiết, nhằm:  

Đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ giữa quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm với các quy định mới được sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ tại Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 và các văn bản hướng dẫn thi hành, Luật Xử lý vi phạm hành chính 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành, các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Đồng thời tháo gỡ những vướng mắc phát sinh trong thực tiễn thực hiện. Nâng cao năng lực của cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh bảo hiểm trong công tác quản lý, giám sát và vận hành thị trường.

Tăng mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm

Theo dự thảo, các nội dung dự kiến đề xuất sửa đổi, bổ sung như sau:

Bổ sung đối tượng áp dụng của dự thảo Nghị định gồm: chi nhánh doanh nghiệp tái bảo hiểm nước ngoài; tổ chức tương hỗ cung cấp bảo hiểm vi mô, văn phòng đại diện của tập đoàn tài chính, bảo hiểm nước ngoài tại Việt Nam;

Sửa đổi, bổ sung theo hướng rà soát, tăng mức xử phạt đối với một số hành vi liên quan đến việc cung cấp, bán sản phẩm bảo hiểm qua kênh ngân hàng hoặc kênh phân phối khác của đại lý bảo hiểm, cụ thể: Không cung cấp cho bên mua bảo hiểm các tài liệu trong quá trình giao kết hợp đồng bảo hiểm theo quy định; Không giải thích rõ ràng, đầy đủ cho bên mua bảo hiểm về quyền lợi bảo hiểm, điều khoản loại trừ trách nhiệm bảo hiểm, quyền và nghĩa vụ của bên mua bảo hiểm khi giao kết hợp đồng bảo hiểm theo quy định; Không cung cấp cho bên mua bảo hiểm bằng chứng giao kết hợp đồng bảo hiểm theo quy định; Đe dọa, cưỡng ép giao kết hợp đồng bảo hiểm; Tài liệu giới thiệu sản phẩm không phản ánh trung thực các thông tin cơ bản tại quy tắc, điều khoản của sản phẩm bảo hiểm.

Bên cạnh đó, dự thảo cũng bổ sung các quy định xử phạt đối với hành vi vi phạm các quy định mới được bổ sung tại Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 và các văn bản, cụ thể: Quản trị rủi ro, kiểm soát nội bộ, kiểm toán nội bộ, các quy định về việc thực hiện biện pháp cải thiện, các quy định về việc thực hiện biện pháp can thiệp sớm, các quy định về việc thực hiện biện pháp kiểm soát, không thực hiện trách nhiệm khi bị áp dụng biện pháp cải thiện, can thiệp sớm, biện pháp kiểm soát. Bổ sung hành vi vi phạm về công khai thông tin, một số quy định mới về xử phạt quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm…