Đề xuất bỏ điều kiện cư trú khi mua nhà ở xã hội

Bộ Xây dựng đang dự thảo nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm phát triển NƠXH và nhà lưu trú công nhân khu công nghiệp (KCN). Theo đề xuất, người mua, thuê mua NƠXH phải đảm bảo 2 điều kiện về nhà ở và thu nhập.

Người muốn mua phải chưa có nhà ở, đất ở thuộc sở hữu hoặc quyền sử dụng của mình; chưa được mua hoặc thuê mua NƠXH; chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, làm việc; hoặc có nhà của mình nhưng diện tích bình quân đầu người thấp hơn mức tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và khu vực.

Người mua nhà xã hội phải thuộc diện thu nhập thấp; công nhân, người lao động, chuyên gia đang làm việc tại các doanh nghiệp trong khu công nghiệp; cán bộ, công chức, viên chức thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập; hộ nghèo, cận nghèo; người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở; người đã trả lại nhà công vụ..

Bộ Xây dựng cũng đề xuất cho DN, HTX thuê NƠXH tại KCN để cho người lao động trong đơn vị thuê lại. Những DN này phải có hợp đồng thuê mặt bằng KCN, đang sản xuất, kinh doanh trong KCN; phải có hợp đồng thuê, sử dụng lao động.

Theo Luật Nhà ở 2014, người muốn mua, thuê, thuê mua NƠXH phải đáp ứng 3 điều kiện về nhà ở, cư trú, thu nhập. Trong đó, bắt buộc có đăng ký thường trú tại địa phương nơi có NƠXH; nếu không thì phải có tạm trú từ 1 năm trở lên.

Bộ Xây dựng cho rằng quy định về điều kiện cư trú như luật hiện hành “đã không còn phù hợp trong tình hình mới, phát sinh thủ tục không cần thiết”. Quy định về 3 điều kiện nhà ở, cư trú, thu nhập dẫn đến bất cập là người thu nhập thấp muốn thuê NƠXH (không mua bán, chuyển quyền sở hữu) cũng phải thực hiện đầy đủ thủ tục, giấy tờ chứng minh.

Theo cơ quan soạn thảo, DN tại KCN có nhu cầu rất lớn về NƠXH để lo cho công nhân. Tuy nhiên, luật hiện hành chưa quy định nhóm này được hưởng chính sách thuê NƠXH.

Bộ Xây dựng cho rằng quy định về điều kiện cư trú như luật hiện hành “đã không còn phù hợp trong tình hình mới, phát sinh thủ tục không cần thiết”. Quy định về 3 điều kiện nhà ở, cư trú, thu nhập dẫn đến bất cập là người thu nhập thấp muốn thuê NƠXH (không mua bán, chuyển quyền sở hữu) cũng phải thực hiện đầy đủ thủ tục, giấy tờ chứng minh.

Trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội thì phải đảm bảo đồng thời 2 điều kiện về nhà ở (chưa có nhà ở, đất ở hoặc diện tích nhà ở bình quân đầu người dưới 10m2), về thu nhập thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân.