Cứu sống bệnh nhân bị hội chứng động mạch chủ cấp

Buổi sáng cùng ngày, trong khi đang khám sức khỏe tổng quát tại bệnh viện FV, người bệnh đột ngột đau lưng dữ dội, và khoảng 30 phút sau bị yếu hai chân. Người bệnh được chụp MSCT cấp cứu, phát hiện bệnh lý động mạch chủ cấp và được chuyển sang bệnh viện Đại học Y Dược TPHồ Chí Minh.

Qua hỏi bệnh và thăm khám, ghi nhận người bệnh có tiền sử tăng huyết áp không điều trị gì, huyết áp tâm thu thường ở mức 160mmHg, người bệnh có thể trạng dư cân, hai chân còn cử động được nhưng sức cơ rất yếu, bí tiểu. Sau khi thăm khám, phân tích MSCT và hội chẩn cùng bác sĩ chuyên khoa Nội thần kinh, các bác sĩ Khoa Phẫu thuật tim mạch kết luận, đây là một trường hợp bóc tách động mạch chủ ngực cấp với lỗ vào ngay sau chỗ chia động mạch, dưới đòn trái kèm huyết khối nội thành toàn bộ động mạch chủ ngực xuống và động mạch chủ bụng, biến chứng nhồi máu tủy gây liệt 2 chi dưới trung ương cấp tính.

TS BS. Nguyễn Hoàng Định, Trưởng khoa Phẫu thuật tim mạch Bệnh viện Đại học Y Dược TPHồ Chí Minh nhận định: “Đây là một biến chứng hiếm gặp nhưng khá nặng nề của hội chứng động mạch chủ cấp, nếu để càng lâu, khả năng phục hồi càng thấp”.

Chiến lược điều trị cho người bệnh là đặt dẫn lưu dịch não tủy và can thiệp đặt ống ghép nội mạch động mạch chủ, để bít lỗ vào của bóc tách. Khó khăn đặt ra là lỗ vào nằm ngang vị trí xuất phát của động mạch dưới đòn trái, ống ghép khi đặt vào sẽ che phủ lỗ xuất phát của động mạch này. Ekip khoa Phẫu thuật tim mạch đã tiến hành cấp cứu kịp thời cho người bệnh trong đêm bằng kỹ thuật Hybrid (phối hợp phẫu thuật và can thiệp nội mạch). Cụ thể, giải pháp đưa ra là phẫu thuật chuyển vị động mạch dưới đòn trái, cắt rời động mạch dưới đòn trái khỏi động mạch chủ và nối vào động mạch cảnh chung trái, sau đó tiến hành can thiệp đặt ống ghép nội mạch động mạch chủ ngực xuống.

Bệnh nhân đã phục hồi đang được theo dõi tại bệnh viện

Thủ thuật tiến hành thuận lợi, người bệnh đã qua cơn nguy cấp và có sự hồi phục ngoạn mục, sức cơ hai chân cải thiện nhiều, chỉ còn yếu nhẹ, người bệnh tiêu tiểu tự chủ được, hiện đang được theo dõi tại phòng hồi sức tim mạch.

Biến chứng của hội chứng động mạch chủ cấp type B bao gồm vỡ lòng giả, tưới máu sai lòng và huyết khối gây thiếu máu các cơ quan đích. Vỡ lòng giả gây tràn dịch màng phổi, nặng có thể choáng mất máu. Thiếu máu thận gây nên suy thận cấp, thiếu máu ruột gây hoại tử ruột, thiếu máu chân gây hoại tử chân, thiếu máu nuôi tủy gây nhồi máu tủy. Theo TS BS Nguyễn Hoàng Định, người bệnh bị biến chứng nhồi máu tủy là biến chứng hiếm gặp nhất, chiếm dưới 1%, hậu quả cuối cùng là liệt chi vĩnh viễn, càng để lâu khả năng phục hồi chi càng ít đi. Người bệnh này đã được dẫn lưu dịch não tủy tại phòng hồi sức song song với điều trị hạ huyết áp, kế đến đặt ống ghép nội mạch tại vị trí lỗ vào, bảo tồn động mạch dưới đòn trái, tất cả nhằm mục đích làm giảm áp lực chèn ép tủy.

Phát hiện và can thiệp kịp thời cho những người bệnh hội chứng động mạch chủ cấp, đóng vai trò quan trọng trong tiên lượng sống còn của người bệnh. Do đó cần phải cảnh giác trước những dấu hiệu nghi ngờ, chụp MSCT động mạch chủ cản quang và chuyển ngay đến cơ sở y tế có khoa phẫu thuật tim mạch nếu có chẩn đoán để kịp thời cứu sống người bệnh.