Chương trình phục hồi KT-XH: Đã giải ngân được 22 nghìn tỷ đồng

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Quốc Phương cho biết, trong phiên giải trình về kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng và Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã phát biểu làm rõ nhiều nội dung chi tiết về tiến độ giải ngân chương trình phục hồi để phục vụ các đại biểu Quốc hội cũng như cử tri cả nước.

Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, tổng thể Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội chính xác là 347 nghìn tỷ đồng thuộc tất cả các chương trình (không bao gồm 46 nghìn tỷ đồng dành cho công tác phòng, chống dịch COVID-19 chưa phải dùng đến, do nước ta kiểm soát tốt dịch bệnh). 

Như vậy, số tiền còn lại của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là 301 nghìn tỷ đồng. Trong số tiền trên, đến nay đã giải ngân được khoảng 22 nghìn tỷ đồng thuộc tất cả các chương trình, hoạt động khác nhau.

Phân tích cụ thể hơn về số tiền giải ngân trên, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, chương trình thứ nhất là hoạt động cho vay thông qua Ngân hàng Chính sách Xã hội đối với đối tượng chính sách thuê mua nhà ở xã hội. Theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách Xã hội, hiện ngân hàng này đã giải ngân được khoảng hơn 4,5 nghìn tỷ đồng cho các đối tượng khách hàng vay vốn trên tổng số tiền được giao kế hoạch trong năm 2022 là khoảng 19 nghìn tỷ đồng cho hơn 100.000 khách hàng vay vốn. Như vậy chương trình cho vay chính sách nhà ở xã hội thực hiện đáng kể, ngân hàng đã tích cực triển khai mạnh mẽ.

Chương trình thứ hai là hỗ trợ công nhân thuê nhà theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ, đến ngày 20/5, đã thực hiện giải ngân đạt khoảng 1,7 tỷ đồng.

Chương trình thứ ba liên quan đến việc miễn, giảm thuế thu nhập đặc biệt, có tác động đến chính sách tài khóa. Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho hay, chương trình này đã hỗ trợ được khoảng 11.800 tỷ đồng trên tổng số 60 nghìn tỷ đồng. Chính sách miễn giảm thuế này được thực hiện ngay từ tháng 2.

Cùng với triển khai 3 chương trình hỗ trợ trên, thời gian qua, các cơ quan có thẩm quyền đã tích cực triển khai chương trình hỗ trợ thứ 4 về việc gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất. Trong quy trình này, thực hiện theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội thì khoản tương đương chi phí cơ hội là khoảng 135 nghìn tỷ với việc giãn, hoãn như thế này, tác động đến ngân sách nhà nước tương đương 6 nghìn tỷ đồng. Tổng hợp lại thì kết quả giải ngân cho đến nay là 22 nghìn tỷ đồng.

Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, một số văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn còn hiện nay còn đang trong quá trình hoàn thiện và chờ cấp có thẩm quyền ban hành. Về cơ bản, các văn bản đã được ban hành. Ví dụ như Nghị định hướng dẫn hỗ trợ 2% lãi suất cho đến nay đã sẵn sàng triển khai gấp rút. Còn lại 3 văn bản liên quan cấp nghị định và thông tư hướng dẫn, các cơ quan đang đẩy nhanh tiến độ hướng dẫn về chỉ định thầu trong chương trình phục hồi. Đây là quy định mang tính cởi mở, tác động thêm để rút ngắn các quá trình trong đấu thầu thi công. Đến thời điểm này, Bộ KH&ĐT, đơn vị chủ trì đã trình Thủ tướng, Phó Thủ tướng. Sau khi có chỉ đạo, sẽ tiếp tục hoàn thiện trong thời gian sớm nhất. Văn bản hướng dẫn các bộ liên quan cũng đang gấp rút hoàn thành.

Thông tin về gói 113 nghìn tỷ thuộc phần đầu tư công, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết, số tiền này được thực hiện theo đúng các bước, quy trình, quy định của pháp luật, qua từng bước một. Hiện nay đã thực hiện xong bước đầu tiên là Thủ tướng Chính phủ thông báo với các bộ, ngành, địa phương liên quan danh mục dự án với số tiền cụ thể để làm căn cứ phê duyệt chủ trương đầu tư. Bộ KH&ĐT đã có công văn hướng dẫn đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thành các thủ tục phê duyệt các chủ trương đầu tư này trong thời gian sớm nhất để Bộ KH&ĐT tổng hợp.

Sau bước này, bước hai là tổng hợp danh mục các dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư trình Chính phủ xem xét, sau đó trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi phê duyệt. Đây là quy định theo Luật Đầu tư công, Nghị quyết 43 của Quốc hội. Bước này chúng tôi thực hiện rơi vào quý III.

Do vậy, sau khi phân bổ kế hoạch xong, tức là sau khi Quốc hội phê duyệt xong, thì Thủ tướng sẽ làm bước thứ ba là giao cụ thể kế hoạch danh mục dự án, số vốn cho các bộ, ngành địa phương liên quan. Trên cơ sở đó, bước bốn là các bộ, ngành, địa phương phải phê duyệt quyết định đầu tư các chương trình dự án trong chương trình phục hồi. Sau khi phê duyệt kế hoạch đầu tư, có vốn mới có thể bắt đầu triển khai các hoạt động, các biện pháp giải ngân là giải phóng mặt bằng, đấu thầu thi công.

"Đó là tiến độ cũng như các bước triển khai trong thời gian tới. Chúng tôi đã cố gắng giải trình chi tiết để các nhà báo có thể hiểu quy trình trong đầu tư công phải làm từng bước, không thể làm tắt được, nếu không sẽ vi phạm quy định pháp luật, hết sức cấm kỵ trong Luật Đầu tư công. Rất mong các nhà báo cùng các bộ, ngành theo dõi giám sát hết sức chặt chẽ tiến bộ chương trình, từng bước, xong bước nào đến bước tiếp theo, không nên quá sốt ruột", Thứ trưởng Trần Quốc Phương khẳng định.