Bến Tre: Giải pháp bền vững cho cây trồng và biến đổi khí hậu

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diễn biến thời tiết ngày càng khốc liệt và kéo dài, nước mặn xâm nhập sâu, lan rộng ra toàn tỉnh, có thời điểm nước mặn đo được trên các sông lên trên 10 phần ngàn. Ước thiệt hại trên cây trồng và vườn cây ăn trái đến nay trên 1.243 tỷ đồng. Nhiều loại cây trong vùng nhiễm mặn dù chưa có biểu hiện ảnh hưởng như cây dừa nhưng chắc chắn sẽ bị tác động lớn. Trong khó khăn đã nhiều nhà nông, tổ hợp tác tiếp thu tốt và ứng dụng sáng tạo thông tin tuyền truyền, phát triển nhiều mô hình mới, thích ứng tốt với điều kiện khắc nghiệt.

Quá trình khảo sát tìm giải khắc phục thiệt hại trên cây trồng trước biến đổi khí hậu, Hội Nông dân tỉnh đã phát hiện bên cạnh nhiều vườn cây bị thiệt hại do nhiễm mặn, vẫn có những vườn cây xanh tốt, phát triển và cho trái bình thường. Trong đó nhiều loại cây có giá trị kinh tế cao nhưng rất nhạy cảm với thời tiết như: Sầu riêng, Chôm Chôm, Măng cụt... Các chủ vườn đang thu hoạch với năng suất, chất lượng đạt 90% dù đang nằm trong vùng nhiễm mặn cao.  

Tại hội thảo, tham luận của các nhà khoa học và nhà nông có chung góc nhìn: Hạn mặn, diễn biến thời tiết cực đoan sẽ tiếp tục tái diễn. Bên cạnh các giải pháp công trình, quy hoạch do nhà nước triển khai thì nhà nông cần chủ động chuyển đổi giống, cây trồng phù hợp với từng vùng đất, bám sát diễn biến thời tiết, thường xuyên đo độ mặn để ứng phó kịp thời. Nền tảng nông nghiệp hữu cơ là giải pháp vừa phù hợp tự nhiên vừa có cơ sở khoa học giúp cây trồng phát triển bền vững trước tình hình biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan.

Các nhà khoa học cũng khuyến cáo: Trong quá trình xử lý giải mặn, phục hồi vườn cây theo quy trình nông nghiệp hữu cơ, tuyệt đối không sử dụng thuốc, hóa chất để phòng ngừa nấm bệnh. Vì thuốc, hóa chất sẽ tiêu diệt "sự sống" trong đất, tiếp tục gây mất cân bằng sinh thái, không phù hợp với đặc điểm nông nghiệp hữu cơ.

Ông Nguyễn Văn Thiền - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Nước – Môi trường Bình Dương Biwase đã đồng hành cùng nông dân tìm nhiều giải pháp ứng phó với tình trạng xâm nhập mặn thời gian qua kiến nghị: Thiệt hại do hạn mặn đã để lại hậu quả rất lớn, cần thời gian khôi phục và nguồn lực hỗ trợ từ nhiều cấp, nhiều phía, đặc biệt là chủ trương chính sách của chính phủ như: Miễn giảm một số loại thuế tác động trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp; có cơ chế cho vay ưu đãi từ doanh nghiệp đến nông dân như vốn vay, lãi suất vì mục tiêu sống chung bền vững với thiên nhiên khắc nghiệt và biến đổi khí hậu.

Ông Trần Ngọc Tam, Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành cho chính sách miễn giảm thuế cho doanh nghiệp, nông dân bị ảnh hưởng hạn mặn; đồng thời có cơ chế ưu đãi về vốn vay, lãi suất, ưu đãi thuế nhằm giúp tỉnh Bến Tre khắc phục tốt hậu quả hạn mặn, hướng đến phát triển bền vững.