100 năm sinh nhật cố nhạc sĩ Phạm Duy, cây đại thụ của làng âm nhạc Việt Nam

Phạm Duy (05.10.1921 - 27.01.2013) là một trong những nhạc sĩ lớn của nền Tân nhạc Việt Nam. Âm nhạc của ông là sự kết hợp độc đáo giữa nền tảng âm nhạc cổ truyền Việt Nam với kỹ thuật, phong cách của nhạc hàn lâm Tây phương, tạo nên nhiều tác phẩm có tính đột phá và giàu sức ảnh hưởng đối với các nhạc sĩ thuộc nhiều thế hệ. Ngoài ra, ông còn là một nhà nghiên cứu âm nhạc thực thụ với những công trình khảo cứu về âm nhạc Việt Nam có giá trị.

Qua hơn 70 năm sự nghiệp, trải qua nhiều giai đoạn lịch sử quan trọng của đất nước, Phạm Duy đã để lại cho đời gia tài âm nhạc khổng lồ với hơn 1000 ca khúc do ông sáng tác hoặc viết lời. Những sáng tác của ông không chỉ nhận được sự tán thưởng của người trong giới mà còn giành được nhiều tình cảm của công chúng. Điều đó không hề dễ đạt được đối với một tác giả.

Từ sau sáng tác đầu tay Cô hái mơ (phổ thơ Nguyễn Bính, 1942), Phạm Duy bằng sự tự học nhạc, tự tập đệm đàn guitare và đi hát đã chính thức góp mặt vào sinh hoạt âm nhạc nước nhà. Để rồi từ đó, âm nhạc Phạm Duy được ngân vang trên toàn cõi Việt Nam. Ca khúc của ông len lỏi từ khắp làng xóm của thôn quê, cho đến mọi ngõ ngách của thành thị. Người ta hát những Tình ca, Nghìn trùng xa cách, Áo anh sứt chỉ đường tà; nâng niu những Nương chiều, Quê nghèo,  Bà mẹ Gio Linh, Bà mẹ quê, và yêu mến những Nụ tầm xuân, Đưa em tìm động hoa vàng, Ngậm ngùi, Kiếp nào có yêu nhau,… Có thể người ta không nhớ tên, không thuộc hết lời ca khúc, nhưng tất cả đều có chung sự rung cảm khi nghe giai điệu nhạc của Phạm Duy, cảm nhận được tình người, tình yêu quê hương thấm đẫm trong từng câu hát.

Một người yêu nhạc – thi sĩ Nguyễn Đình Toàn đã viết: “Khi người ta cố giữ giọt nước mắt trong lòng hay để nó lăn dài trên má; khi người ta cười nụ nhỏ hay cất tiếng hát to; khi người ta quỵ ngã hay lúc hăng hái dấn bước trên đường; người ta đều có cho mình một câu hát của Phạm Duy.”

Nhạc sĩ Trần Văn Khê đã nhận xét “âm nhạc Phạm Duy mang một dấu ấn khó phai trong dòng chảy âm nhạc Việt, và hạnh phúc hiếm có nhất: vẫn vững chãi trước ba đào thời gian”...