Vốn ưu đãi mua nhà 4,8%: Bao giờ thành hiện thực?

6 tháng áp dụng lãi suất vay mới

Trước nhu cầu bức thiết có được chỗ an cư của người thu nhập thấp tại các đô thị  ngay sau khi gói 30.000 tỷ đồng với lãi suất vay 5%/năm vừa kết thúc, Ngân hàng nhà nước (NHNN)  khẳng định người mua nhà vẫn có cơ hội mua nhà ở giá rẻ, đó là mua nhà ở xã hội theo Nghị định 100/2015 của Chính phủ. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 10/12/2015.

Ngày 6/6/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1013/2016 về mức lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách Xã hội theo quy định tại Nghị định 100/2015 của Chính phủ. Theo đó, người thu nhập thấp, sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; cán bộ, công chức, viên chức… mua NƠXH tại Ngân hàng Chính sách Xã hội sẽ chỉ phải chịu mức lãi suất 4,8% một năm, tương đương 0,4% một tháng. Lãi suất nợ quá hạn được tính bằng 130% lãi suất khi cho vay, áp dụng cho tất cả các khoản vay còn dư nợ trong năm 2016 và có hiệu lực đến hết ngày 31/12/2016.

Cũng theo Nghị định 100, người mua, thuê NƠXH sẽ được vay tối đa 80% giá trị hợp đồng... Trường hợp xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở thì mức vốn cho vay tối đa bằng 70% giá trị dự toán hoặc phương án vay và không vượt quá 70% giá trị tài sản bảo đảm tiền vay. Thời hạn cho vay tối thiểu là 15 năm kể từ ngày giải ngân khoản vay đầu tiên; trường hợp khách hàng vay muốn vay với thời hạn ngắn hơn có thể thỏa thuận với ngân hàng.

Giấc mơ an cư còn rất khó khăn với người thu nhập thấp ở đô thị.

Quyết định này đã nhanh chóng được người dân có thu nhập thấp hồ hởi đón nhận khi thông tin về chương trình cho vay ưu đãi để mua NƠXH chỉ với lãi suất 4,8 %, còn thấp hơn lãi suất vay gói 30.000 tỷ đồng trước đây. Tuy nhiên, đến nay thời hạn áp dụng vốn vay mua nhà lãi suất mới này chỉ còn 5 tháng nữa nhưng người dân vẫn phải chờ.

Chị Nguyễn Linh Phương, Công ty Điện lực, Hà Nội chia sẻ: “Tôi đã chờ đợi thông tin về lãi suất ưu đãi mới đối với NƠXH khá lâu rồi nên khi được biết Chính phủ đưa ra mức lãi suất 4,8%/năm, tôi rất mừng vì đã mở ra thêm nhiều cơ hội cho những người có thu nhập thấp có thể mua nhà như tôi nhưng  đã một tháng trôi qua nhưng tôi đi gõ cửa ngân hàng mà vẫn nhận được câu trả lời “chưa triển khai”. 

Giống như chị Linh Phương, 1 tháng nay kể từ khi Chính phủ có quyết định về một chương trình cho vay ưu đãi NƠXH với lãi suất 4,8%/năm, chị Cao Thị Tuyết ở Văn Quán (quận Hà Đông, Hà Nội) đã tìm hiểu từ nhiều nguồn thông tin nhưng vẫn không biết là muốn vay tiền tại Ngân hàng Chính sách Xã hội thì phải làm thế nào, các điều kiện được vay, bao giờ chương trình mới có thể triển khai được. “ Thời hạn vay thì ngắn đến cuối năm đã kết thúc, trong khi người có nhu cầu vay thì nhiều không biết tôi có thể vay được gói ưu đãi này không. Nếu không vay được tiền mua nhà với lãi suất ưu đãi thì việc mua nhà của gia đình tôi là rất khó khăn khi mà thu nhập nhập của hai vợ chồng chỉ được hơn 10 triệu đồng/tháng” - chị Tuyết chia sẻ.

Chưa bố trí được vốn

Trao đổi với báo chí, Nguyễn Văn Lý, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt Nam cho biết, đã chuẩn bị về nhân lực và xây dựng các quy trình nội bộ sẵn sàng thực hiện chương trình NƠXH theo quyết định mới của Chính phủ. Tuy nhiên, theo ông Lý, hiện nay nhu cầu của khách thì nhiều nhưng ngân hàng vẫn chưa có vốn để triển khai chương trình và chưa biết khi nào có vốn. Theo quy định, nguồn vốn cho vay được lấy từ ngân sách nhà nước. Do đó để khách hàng có thể tiếp cận được vốn phụ thuộc vào các bộ, ngành liên quan.

Ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội nhận định, hiện vẫn chưa biết sắp xếp vốn từ đâu, điều đó khiến chương trình chậm trễ, ảnh hưởng đến tâm lý xã hội. “Về mặt chính sách là tốt nhưng để triển khai được đến nay vẫn chưa có một nguồn lực rõ ràng được khẳng định, chưa có hướng dẫn từ ngân hàng. Khi đã có chủ trương cần phải có kế hoạch từ sớm để cho người dân biết được lộ trình, điều kiện vay, có thỏa thuận được với các chủ đầu tư không? Chậm triển khai chính sách sẽ liên tục để cho người dân lo lắng, các doanh nghiệp cũng khó thực hiện”, ông Điệp bày tỏ.

Liên quan đến mức lãi suất cho vay ưu đãi này, ông Trần Ngọc Quang, Tổng Thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho rằng, đây chỉ động thái về tinh thần, nhưng quyết định này cũng có tính tích cực là cụ thể hóa Nghị định 100 và tác động tốt đến tâm lý người mua NƠXH. Tuy nhiên, muốn quyết định này đi vào thực tế thì cần phải giải quyết 2 vấn đề. Thứ nhất là Ngân hàng Chính sách Xã hội hiện đã bố trí được nguồn vốn chưa và làm thế nào để có nguồn vốn thực hiện nhiệm vụ chính phủ giao này. Thứ hai, thủ tục vay vốn như thế nào để người dân, cá nhân và các đối tượng chính sách tiếp cận được nguồn vốn này nhanh nhất. Hai vấn đề này là là khó khăn nhất. Nếu không giải quyết được hai vấn đề này thì rất có thể từ nay đến cuối năm quyết định vẫn chỉ nằm trên giấy thôi.

Các chuyên gia bất động sản cũng cho rằng, thời gian triển khai trong vòng 6 tháng với gói lãi suất 4,8%  là hơi ngắn, mà chính sách nào cũng có độ trễ nhất định mới đi vào cuộc sống. Vì vậy, cần có sự nỗ lực mạnh mẽ của Chính phủ cũng như Ngân hàng Chính sách Xã hội để giải thích rõ ràng hơn cho người vay về quy định, thủ tục vay cụ thể.