Uống rượu ngày xuân: Làm thế nào để đảm bảo sức khỏe

Ngộ độc rượu gia tăng mạnh trong dịp Tết
Theo ThS. Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai, vào dịp trước và sau Tết, ngộ độc rượu cấp tính thường tăng nhiều so với các thời điểm khác trong năm. Nhiều trường hợp vào viện trong tình trạng hôn mê sâu với các biến chứng như khó thở, suy hô hấp, hạ đường huyết, tiêu cơ vân, suy thận…

Nguy hiểm nhất là bệnh nhân ngộ độc do uống phải các loại rượu chứa cồn công nghiệp, chất methanol vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành các axít gây tổn thương tế bào, đặc biệt là ở mắt, não. Khi bệnh nhân xuất hiện các biểu hiện ngộ độc (mờ mắt, thở nhanh, lơ mơ, chậm chạp, hôn mê), lúc đó tình trạng ngộ độc đã nặng, việc điều trị rất khó khăn và nguy cơ để lại di chứng rất lớn.

Nhiều người bị nguy hiểm đến tính mạng vì ngộ độc rượu

Trong số bệnh nhân nhập viện, đa số được xác định là do ngộ độc ethanol (cồn thực phẩm) có trong các loại rượu thông thường nhưng cũng có không ít ca ngộ độc methanol (cồn công nghiệp). Một số trường hợp ngộ độc nặng do uống rượu ngoại. 

Theo bác sỹ Nguyễn Trung Nguyên, hiện nay, tình trạng lạm dụng các loại thuốc giải rượu đang có xu hướng gia tăng. Nhiều người cứ nghĩ uống bia ít ngộ độc hơn uống rượu nhưng thực tế không ít bệnh nhân đã phải nhập viện vì uống bia quá nhiều. Không ít người dù đã uống thuốc giải rượu song vẫn phải vào viện cấp cứu vì ngộ độc rượu. Thậm chí, có bệnh nhân đã uống thuốc giải rượu nhưng bị ngộ độc nặng hơn bởi họ cho rằng “dùng thuốc giải rượu rồi vẫn có thể uống vô tư.”

Theo bác sĩ Nguyên, sử dụng thuốc giải rượu là quan niệm sai lầm bởi hiện chưa có loại thuốc giải rượu nào được chứng minh có hiệu quả rõ ràng. Thực tế, các loại thuốc giải rượu hiện nay, kể cả thuốc dạng uống hay dạng tiêm, thường chỉ có tác dụng hỗ trợ; giúp bù đắp muối, khoáng, vitamin vào cơ thể người uống. 

Ngoài ra, một thói quen giải rượu rất phổ biến hiện nay là uống nước chanh, đồ uống chua sau khi uống rượu say là một hành động không đúng. Thực tế, không nên cho người say rượu uống các loại đồ uống này vì rất dễ gây tổn thương dạ dày, viêm dạ dày.

Hơn nữa, uống rượu vào cũng giống như uống thuốc ngủ, người uống nhiều rượu vào rất dễ ngủ. Lúc này cho người say rượu uống nước chanh, các đồ uống chua rất dễ gây nôn. Bị nôn trong lúc ngủ, dịch nôn dễ vào phổi gây sặc, ngạt thở, có thể nguy hiểm đến tính mạng. 

Uống thế nào để đảm bảo sức khỏe

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên đưa ra những lời khuyên về uống rượu trong dịp Tết

Để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe, các chuyên gia y tế khuyến cáo,  người uống rượu bia nên uống ở mức vừa phải, tránh lạm dụng, uống quá nhiều. Nếu uống rượu, bia, nên uống từ từ, kết hợp với sử dụng đồ ăn, xen kẽ với nước lọc. Với nam giới lượng rượu nên uống một ngày không quá 50 ml loại rượu 39 – 40 độ, bia không quá 400ml. Còn nữ giới lượng chỉ bằng ½ của nam giới.

Người dân tuyệt đối không dùng rượu bia không rõ nguồn gốc; cũng có thể sử dụng một số loại nước uống hoặc thực phẩm tốt cho sức khỏe sau khi uống rượu bia như mật ong, sữa không đường, bánh mỳ… 

Người dân không nên uống rượu tự pha chế, rượu tự ngâm với lá, rễ cây, động vật… không rõ thành phần, xuất xứ, công dụng; không uống rượu kèm với các loại nước có gas. 
Người có bệnh về gan mật, huyết áp, tim... cần thận trọng khi uống rượu. Tuyệt đối không uống rượu khi đang sử dụng các loại thuốc như thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương, thuốc kích thích hệ thần kinh trung ương, thuốc có tác dụng phụ ức chế hệ thần kinh trung ương, thuốc hạ huyết áp, thuốc hạ đường huyết, các nhóm kháng sinh cephalosporin, nhóm phenicol (chloramphenicol), nhóm azol (metronidazol, ketocanzol), thuốc kháng viêm không steroid thế hệ cũ… 

Khi bệnh nhân bị ngộ độc rượu, nhất là có rối loạn ý thức, cần phải đảm bảo thông thoáng đường hô hấp bằng cách cho bệnh nhân nằm đầu cao và nằm nghiêng sang một bên. Tốt nhất là nằm nghiêng sang bên phải có tác dụng dẫn lưu đờm giãi ra ngoài, hạn chế nguy cơ hít vào phổi đặc biệt trong trường hợp bệnh nhân nôn. Tư thế này còn gọi là tư thế nghiêng an toàn. Cứ vài giờ phải đánh thức bệnh nhân dậy, nếu bệnh nhân tỉnh và có thể ăn uống được thì cho ăn cháo loãng... nhằm tránh hạ đường huyết.

Nếu bệnh nhân không tỉnh, nói ú ớ không rõ từ hoặc có dấu hiệu nặng không biết, thở nhanh và thở sâu, tím tái, chân tay lạnh… thì vẫn giữ bệnh nhân ở tư thế đầu cao, nằm nghiêng an toàn sau đó nhanh chóng gọi người đến hỗ trợ, gọi xe cấp cứu tới xử lý và đưa bệnh nhân tới bệnh viện. Nếu bệnh nhân tỉnh dậy nhưng đau đầu nhiều, chóng mặt và nhìn mờ, sợ ánh sáng, giảm hoặc mất thị lực, ảo thị... cần phải đưa tới bệnh viện khám. Với cả hai trường hợp chúng ta phải ủ ấm cho bệnh nhân, đặc biệt là trời rét. Tuyệt đối không cho người bệnh tự điều khiển xe cộ hay lao động… dễ gây ra các tai nạn đáng tiếc.