Trăn trở quy tập hài cốt liệt sĩ ở Kiên Giang

Đi quy tập - trách nhiệm thôi chưa đủ, cần có tâm và có tình

Trong các cuộc chiến tranh chống Pháp, chống Mỹ và chiến tranh bảo vệ biên giới, tỉnh Kiên Giang là địa phương có nhiều cán bộ, chiến sĩ hy sinh, trong đó đến nay nhiều liệt sĩ chưa tìm thấy và quy tập được hài cốt. Ngay sau ngày nước nhà thống nhất, Kiên Giang đã thành lập các đội quy tập, nắm bắt thông tin và tổ chức tìm kiếm hài cốt liệt sĩ đưa về an táng tại các nghĩa trang trong tỉnh. Ngoài địa bàn thuộc tỉnh, Đội quy tập K92 (Kiên Giang) còn đảm nhiệm quy tập hài cốt liệt sĩ ở 4 tỉnh: Kam Pốt, Kép,   Sihanouk Ville, Koh Kong (Campuchia) là những địa bàn hiểm trở, xa xôi.

Đông đảo người dân đến viếng liệt sĩ.

Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc Sở LĐ–TB&XH Kiên Giang - người có nhiều năm gắn bó với công tác chính sách người có công và quy tập hài cốt liệt sĩ tâm sự: Đội K92 chủ yếu hoạt động ờ vùng rừng núi, xa dân cư, điều kiện khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, mùa khô nguồn nước khan hiếm, tình hình an ninh chính trị ở nước bạn diễn biến phức tạp, gây khó khăn cho công tác khảo sát, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Địa hình khu vực mai táng các liệt sĩ sau thời gian dài có nhiều thay đổi, khó xác định vị trí. Thông tin về mộ liệt sĩ từ nhiều nguồn, nhiều đối tượng khác nhau, mức độ chính xác không cao và ngày càng ít dần nên việc tìm kiếm quy tập ngày càng khó khăn hơn. Đây là công việc vất vả, vì vậy mỗi người tham gia nếu chỉ có tinh thần trách nhiệm thôi thì chưa đủ, cần phải có tâm và có tình cảm thực sự trước vong linh những liệt sĩ đã quên mình vì đất nước.

Khó khăn, gian khổ là vậy nhưng chưa bao giờ các anh nản lòng, chỉ cần nghe được một thông tin dù rất mong manh về nơi có hài cốt liệt sĩ là các anh lại chuẩn bị đồ đạc để lên đường. Tất nhiên, để hoạt động quy tập đạt hiệu quả cao, bên cạnh lòng nhiệt tình, tinh thần vượt khó, các anh còn chủ động xây dựng kế hoạch, thu thập nắm thông tin trên địa bàn, xây dựng cơ sở dữ liệu tích hợp quản lý hồ sơ liệt sĩ, danh sách liệt sĩ. Trên cơ sở đó, Đội K92 lập kế hoạch, tiến hành khảo sát mộ liệt sĩ ở Campuchia và trong địa bàn tỉnh, tổ chức đào tìm, cất bốc, quy tập. Hàng năm, từng đợt, công tác tổ chức tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn tỉnh và ngoài nước được cấp ủy và chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát.Nhờ vậy, công tác quy tập hài cốt liệt sĩ ở Kiên Giang thu được kết quả rất cao.

Lễ truy điệu liệt sĩ.

Đến nay, các địa phương, đơn vị trong tỉnh đã tìm kiếm, quy tập được 5.382 hài cốt và đưa về tổ chức lễ truy điệu và an táng tại các nghĩa trang liệt sĩ. Riêng ở địa bàn Campuchia, hàng năm Ban chuyên trách tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức thực hiện nhiệm vụ ký kết, thoả thuận với Ban Chuyên trách các tỉnh Kampốt, Kép, Sihanouk Ville và Koh Kong về việc tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh  đưa về nước. Từ đó đến nay đã thực hiện tiếp nhận và tổ chức lễ truy điệu an táng hài cốt liệt sỹ được 16 đợt với trên 1.700 hài cốt. Lễ tiếp nhận thực hiện ở nước bạn có đầy đủ các thành phần tham gia như chính quyền, quân đội và nhân dân, thể hiện tình đoàn kết, hữu nghị, đầm ấm của chính quyền và nhân dân hai nước với các nghi thức trang trọng theo phong tục, tập quán của nhân dân Campuchia.

Bên cạnh việc tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ, Bộ CHQS tỉnh, Đội K92 đã phối hợp với cơ quan chức năng của Campuchia thực hiện tốt công tác xã hội đối với nhân dân Campuchia tại khu vực thực hiện nhiệm vụ. Đã tổ chức khám chữa bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho hơn 3.100 lượt người, trị giá 142 triệu đồng, tổ chức sửa chữa 2 căn nhà cho dân, phối hợp cùng với địa phương tham gia làm đường giao thông nông thôn với hơn 125 ngày công lao động. Bên cạnh đó còn tổ chức thăm hỏi và tặng quà đến các cấp chính quyền địa phương nhân dịp lễ, tết với tổng số tiền 128 triệu đồng.

Vẫn chưa nguôi trăn trở

Bà Võ Ngọc Thứ, Giám đốc Sở LĐ–TB&XH tỉnh Kiên Giang cho biết: Vẫn còn nhiều hài cốt liệt sỹ tại Campuchia và nhà tù Phú Quốc chưa tìm được, chỉ riêng trong mùa khô 2008 -2009, Đội K92 đã tìm kiếm và cất bốc được 51 hài cốt quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trên chiến trường Campuchia qua các thời kỳ chiến tranh. Tại nhà tù Phú Quốc, tại khu vực đồi 100, ở thị trấn An Thới, huyện Phú Quốc - nơi chế độ cũ dùng để chôn cất những tù binh do bị tra tấn dã man, bị bệnh, Đội K92 đã tiến hành tìm kiếm và cất bốc được 123 hài cốt liệt sĩ. Trong 10 năm  2001 - 2011, Đội K92 Kiên Giang đã tìm kiếm, khai quật trên 10.000 vị trí, đã tìm được 1.577 hài cốt liệt sĩ tại Campuchia, trong đó có 104 hài cốt liệt sĩ xác định được họ tên, quê quán. Giai đoạn 2013 - 2015 đã tiến hành khảo sát 219 vị trí, Đội K92 đã tổ chức tìm kiếm, quy tập được 111 bộ hài cốt liệt sĩ. Trong đó, số lượng hài cốt liệt sĩ quy tập ở Campuchia 102 bộ, số lượng hài cốt liệt sĩ quy tập trong nước 9 bộ, số hài cốt liệt sĩ biết tên 12 bộ.

An táng hài cốt liệt sĩ.

Chiến tranh đã lùi xa, được sống trong hòa bình, song những cán bộ, chiến sĩ được giao nhiệm vụ quy tập hài cốt liệt sĩ luôn canh cánh nỗi trăn trở về những chiến sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc nhưng chưa được tìm thấy để đưa về an nghỉ tại nghĩa trang liệt sĩ. Và họ cũng như mỗi chúng ta còn mãi đau đáu nỗi  niềm nhiều hài cốt liệt sĩ dù được tìm thấy nhưng lại không thể xác định được danh tính. Đành rằng vẫn biết các anh, các chị hy sinh cho quê hương đất nước đâu phải để được tôn vinh nhưng đó vẫn là nỗi đau, sự mất mát khó nguôi ngoai.

Việc tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ về nghĩa trang để chăm lo mộ phần là chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước và Kiên Giang là một trong những địa phương đang thực hiện khá tốt công tác này. Tính đến nay, toàn tỉnh có 12 nghĩa trang liệt sĩ, với tổng số 20.255 liệt sĩ, trong đó có 3.390 đủ thông tin, 5.804 thiếu thông tin và 8.620 không có thông tin, 441 mộ vọng.

Thời gian tới, theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Kiên Giang tiếp tục triển khai thực hiện Quyết định 1237/QĐ-TTg ngày 27/7/2013 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản quy định về công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ từ nay đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Ban Chỉ đạo 1237 tỉnh sẽ tập trung triển khai có hiệu quả các nội dung, nhiệm vụ giai đoạn 2015 - 2016, tổ chức tuyên truyền sâu hơn, tích cực hơn trong việc cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, kết quả tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tỉnh tiếp tục hoàn thiện hồ sơ liệt sĩ và vận động các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, tích cực rà soát, đánh giá lại tình hình tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn đảm nhiệm, bảo đảm mục tiêu, kế hoạch đề ra.

Việc làm của đội quy tập hài cốt liệt sĩ ở Kiên Giang đã góp phần xoa dịu nỗi đau do chiến tranh để lại, hướng tới kỷ niệm 69 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ bằng những hành động và việc làm thiết thực.