Tổng thống Philippines dọa hủy bỏ thỏa thuận quân sự với Mỹ

Ngày 23/1, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte doạ sẽ chấm dứt thỏa thuận triển khai quân đội và trang thiết bị cho các cuộc tập trận nếu Washington không khôi phục thị thực cho ông Ronald dela Rosa - đồng minh chính trị của ông.

Theo nld.com, đại sứ quán Mỹ ở Philippines không giải thích lý do vì sao thị thực của ông bị hủy. Tuy nhiên, ông tin rằng nguyên nhân là vì các cáo buộc giết người không xét xử trong hơn 2 năm ông làm cảnh sát trưởng.  Ông Dela Rosa là người thi hành án chính trong chiến dịch truy quét ma tuý của Tổng thống Duterte.

Ông Duterte không hề che giấu sự khó chịu với Washington dù ông thừa nhận rằng hầu hết người Philippines và quân đội của ông vẫn rất tôn trọng Mỹ. Đây là đồng minh quốc phòng lớn nhất của Philippines và hàng triệu người dân nước này còn có người thân là công dân Mỹ.

Thỏa thuận VFA ký kết năm 1998, cung cấp cơ sở pháp lý cho hàng ngàn binh lính Mỹ tại Philippines được tập trận và tham gia các chiến dịch hỗ trợ nhân đạo.

Hồi tháng 12, ông Duterte từng ban hành lệnh cấm 2 thượng nghị sĩ Mỹ Richard Durbin và Patrick Leahy đến Philippines sau khi họ đề xuất điều khoản phản đối vụ truy tố thượng nghị sĩ đối lập Philippines Leila de Lima trước Quốc hội Mỹ.

Bà De Lima, cựu bộ trưởng pháp lý, là người dẫn dắt cuộc điều tra về hàng nghìn cái chết trong chiến dịch truy quét ma tuý của ông Duterte nhưng lại bị bắt giam năm 2017 vì các cáo buộc buôn ma tuý.

Cũng liên quan đến cuộc chiến chống tội phạm ma túy do Tổng thống Philippines phát động, hôm Chủ nhật vừa qua, bé gái Myka Ulpina bị cảnh sát bắn chết ở một tỉnh gần thủ đô Manila. Cảnh sát nói rằng cô bé bị bố mình dùng làm "lá chắn sống".

Tienphong đưa tin, trong cuộc họp báo, ông Ronald dela Rosa nói rằng "thiệt hại phát sinh" là điều không tránh khỏi. Cảnh sát nói rằng cô bé bị bố dùng làm lá chắn sống. Ông bố là một đối tượng tình nghi bán ma túy, và cảnh sát đã nổ súng. Nhưng mẹ cô bé bác bỏ lý lẽ này.

Trong khi đó, hàng chục quốc gia hôm qua đã chính thức kêu gọi Liên Hợp quốc điều tra cuộc chiến chống ma túy của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte.

Dự thảo nghị quyết đánh dấu lần đầu tiên Ủy ban nhân quyền nhận được đề nghị điều tra điều mà 11 chuyên gia nhân quyền Liên Hợp quốc gọi là "số lượng đáng kinh ngạc số vụ cảnh sát giết người và những cái chết bất thường" mà chính phủ không muốn điều tra.

Những người chỉ trích ông Duterte cho rằng chiến dịch kéo dài 3 năm qua này đã thất bại, gây ra cảm giác sốc, sợ hãi và đánh bóng hình ảnh cứng rắn của ông nhưng không phá được những băng đảng ma túy lớn.

Những cáo buộc chuyện cảnh sát che đậy, hành hình chớp nhoáng, buôn bán thuốc và súng xuất hiện nhan nhản.

Cảnh sát Philippines bác bỏ những cáo buộc đó, và nói rằng hơn 6.000 người mà họ đã bắn chết đều có vũ trang và đều chống đối bắt giữ.