Thực hiện Đề án 161 giai đoạn 2021-2025: Phù hợp điều kiện thực tế tại mỗi địa phương

Dự hội nghị có bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH; ông Kung Phúc, Phó Tổng thư ký ASEAN phụ trách Cộng đồng Văn hóa – Xã hội (CĐVHXH) ASEAN; ông Nguyễn Mạnh Cường, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ LĐ-TB&XH, Trưởng SOCA Việt Nam; cùng đại diện các Cục, Vụ của các Bộ, ngành thuộc CĐVHXH ASEAN tại Việt Nam tại điểm cầu Hà Nội.

Thành tựu Đề án 161 được thể hiện trên nhiều lĩnh vực

Hội nghị nhằm chia sẻ của Ban Thư ký ASEAN về kết quả của Báo cáo khu vực thực hiện các mục tiêu của CĐVHXH ASEAN 2025 và những ưu tiên của ASEAN; chia sẻ của các Bộ, ngành về hợp tác ASEAN trong lĩnh vực chuyên ngành và những chương trình, hoạt động ưu tiên ở cấp quốc gia; cập nhật tiến độ xây dựng và hướng dẫn xây dựng Kế hoạch thực hiện Đề án 161 giai đoạn 2021-2025.

Phát biểu tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Hà cho biết, ngày 25/1/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 161/QĐ-TTg phê duyệt Đề án xây dựng và triển khai Kế hoạch thực hiện các mục tiêu của Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN đến năm 2025. Theo đó, trong giai đoạn từ cuối 2016-2020, các Bộ, ngành thuộc CĐVHXH ASEAN tại Việt Nam và các tỉnh, thành phố trên toàn quốc đã tích cực triển khai thực hiện Đề án 161 với tỷ lệ 8/10 Bộ, ngành và 62/63 tỉnh, thành phố ban hành các kế hoạch hành động của Bộ, ngành, địa phương mình. Với các Bộ, ngành, địa phương không ban hành nhưng đã chú trọng việc lồng ghép để thực hiện. 

Trong 5 năm triển khai thực hiện Đề án 161 cũng như Kế hoạch tổng thể CĐVHXH ASEAN đến năm 2025, các Bộ, ngành, địa phương đều đã rất nỗ lực triển khai các chương trình, hành động cụ thể. Đề án 161 đã thành công trong việc lồng ghép tổng thể nội dung ở tất cả các cấp quản lý chương trình, kế hoạch và được thực hiện toàn diện, sâu và rộng đến tất cả các lĩnh vực văn hóa – xã hội. Các thành tựu của Đề án 161 được thể hiện trên nhiều lĩnh vực như: Thoát nghèo, giảm nghèo; đảm bảo tất cả các gia đình được tiếp cận với nước uống an toàn và vệ sinh an toàn; tăng tỷ lệ sống ở bà mẹ, trẻ sơ sinh và đảm bảo trẻ em ở tuổi đi học được tới trường; thúc đẩy việc làm bền vững; bảo vệ môi trường

"Trong giai đoạn 2016-2020, việc thực hiện Đề án 161 của đã phần nào đạt được mục tiêu chung "Thúc đẩy việc thực hiện có hiệu quả ở cấp quốc gia các mục tiêu của CĐVHXH ASEAN đến năm 2025 nhằm đạt được các mục tiêu khu vực về xây dựng Cộng đồng ASEAN hướng vào người dân, lấy người dân làm trung tâm và có trách nhiệm xã hội" không chỉ được ghi nhận ở cấp quốc gia mà còn được ghi nhận ở cấp khu vực. Qua báo cáo và đánh giá cho thấy, nhiều tỉnh, thành phố đã thực hiện hết sức tích cực Đề án với nhiều điển hình tốt, đặc biệt trong cải cách hành chính, tăng cường sự phối hợp tích cực liên ngành trong các lĩnh vực như: Môi trường, an sinh xã hội, bảo vệ nhóm yếu thế. Tuy nhiên, báo cáo cũng cho thấy sự hạn chế về nguồn lực dành cho đề án, năng lực của cán bộ thực hiện cũng như sự tham gia hiệu quả của một số tỉnh, thành và địa phương", Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà mong muốn qua hội nghị, các đại biểu chia sẻ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai Đề án ở giai đoạn trước để cùng tìm ra giải pháp tháo gỡ chung, nhằm thúc đẩy việc xây dựng, ban hành và thực hiện Kế hoạch hành động giai đoạn mới phù hợp với nhiệm vụ của từng ngành, điều kiện thực tế tại mỗi địa phương. 

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền các mục tiêu của CĐVHXH ASEAN

Báo cáo đánh giá sơ kết 5 năm việc thực hiện đề án xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện các mục tiêu của cộng đồng văn hoá – xã hội ASEAN đến năm 2025, TS Hà Thị Minh Đức, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, thời gian qua thực hiện các Kế hoạch hành động của các Bộ, ngành và địa phương đã góp phần nâng cao nhận thức, năng lực cho các cơ quan, tổ chức và người dân về CĐVHXH ASEAN và huy động nguồn lực để đảm bảo thực hiện một cách hiệu quả các mục tiêu xây dựng Cộng đồng.

Việc ban hành Đề án 161 tại Việt Nam thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thể chế hóa và kết nối các mục tiêu của khu vực với các ưu tiên của Việt Nam trong việc hướng tới CĐVHXH ASEAN. Đề án tạo cơ sở pháp lý để tăng cường trách nhiệm của các Bộ, ngành và địa phương trong việc thực hiện ưu tiên của khu vực và quốc gia thông qua lồng ghép toàn diện nội dung Đề án ở tất cả các cấp quản lý, các lĩnh vực từ trung ương đến địa phương. Nhiều nội dung của các tuyên bố được các cấp cao ASEAN thông qua đã được thể chế hóa và hiện thực hóa trong rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, các chính sách, chương trình trên toàn quốc và tại các địa phương.

Theo TS Hà Thị Minh Đức, Đề án 161 đã đảm bảo một phương pháp quản trị tốt trong việc thực hiện kế hoạch thực hiện của CĐVHXH ASEAN tại Việt Nam trên tất cả các khía cạnh và giải pháp thực hiện, đã tạo sự chuyển biến lớn về năng lực thực hiện, truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng ở tất cả các cấp với nhiều hình thức phong phú. Đặc biệt, Chương trình hành động của Chính phủ về tuyên truyền, quảng bá ASEAN giai đoạn 2016 – 2020 đã góp phần nâng cao nhận thức về ASEAN đến tất cả các ngành, các cấp và công chúng. Tuy mức độ thực hiện trên thực tế còn chưa đồng đều ở các cấp và các ngành song vẫn khẳng định những giải pháp này khá phù hợp và thiết thực với tình hình hiện tại ở cấp quốc gia…

Về kế hoạch thực hiện Đề án 161 giai đoạn 2021-2025, TS Hà Thị Minh Đức cho biết,  trong thời gian tới tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền các mục tiêu của CĐVHXH ASEAN qua các kênh khác nhau nhằm nâng cao nhận thức của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp để nắm bắt thông tin một cách kịp thời. Đồng thời khẳng định việc thực hiện Đề án 161, thực hiện các cam kết của ASEAN chính là thực hiện các ưu tiên và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Tiếp tục xây dựng và thực hiện các Chương trình hành động để triển khai Đề án 161 giai đoạn 2021-2025, tập trung vào giải quyết các khó khăn, tồn tại và thách thức làm cản trở việc thực hiện Đề án 161 nói riêng và hoạt động hợp tác ASEAN nói chung trong lĩnh vực văn hóa – xã hội như: Thúc đẩy, bảo vệ quyền của các nhóm yếu thế và nhóm đối tượng đặc thù; triển khai các hoạt động nhằm ứng phó với những thách thức và khó khăn mới đó là dịch bệnh, già hóa, kỷ nguyên số, cách mạng công nghiệp 4.0, tăng trưởng xanh và biến đổi khí hậu.

"Bên cạnh đó là sự phối hợp, hỗ trợ đầy đủ, kịp thời của các bộ, ngành chủ trì 3 Cộng đồng, gồm: Bộ Ngoại giao, Bộ Công thương, Bộ LĐ-TB&XH và các bộ, ngành rất quan trọng đối với hiệu quả của việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ của Kế hoạch Hành động trong giai đoạn tới…", TS Hà Thị Minh Đức nhấn mạnh.

Tại hội nghị, đại diện các Bộ, ngành cũng đề xuất trong thời gian tới sẽ nâng cao hơn nữa nhận thức của người dân trong khối ASEAN để làm sao mỗi người dân nhận thức được họ là một phần của ASEAN; sự liên quan đến ASEAN để người dân hiểu rằng họ được lợi gì trong những chính sách của ASEAN; cùng với đó là việc tự hào của mỗi người dân khi giới thiệu về mình là công dân trong khối ASEAN.