Thủ tướng Phạm Minh Chính kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị các Nhà Lãnh đạo ASEAN

Đây là chuyến công tác nước ngoài đầu tiên của Thủ tướng Phạm Minh Chính sau khi nhậm chức. Đồng thời, cũng là Hội nghị trực tiếp đầu tiên giữa các Nhà Lãnh đạo ASEAN trong năm 2021 và sau gần 18 tháng các Hội nghị ASEAN phải họp trực tuyến do dịch bệnh COVID-19.

Hội nghị các Nhà Lãnh đạo ASEAN đã tập trung trao đổi về 3 nội dung chính là hợp tác xây dựng Cộng đồng ASEAN, quan hệ đối ngoại của ASEAN và các vấn đề khu vực, quốc tế đang được quan tâm.

Phát biểu tại Hội nghị, chia sẻ về các ưu tiên hợp tác sắp tới của ASEAN, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị trong kiểm soát dịch bệnh COVID-19, cần triển khai ngay kế hoạch và có cách tiếp cận bình đẳng để mua và phân phối vaccine cho người dân, phối hợp chặt với Tổ chức Y tế Thế giới và các đối tác của ASEAN để bảo đảm nguồn cung vaccine đồng đều, ổn định cho các quốc gia, nhất là các nước đang phát triển. Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ các nước trong khu vực theo năng lực và điều kiện sẵn có của mình trong kiểm soát dịch bệnh COVID-19; trước mắt, cần thành lập và đưa vào vận hành Trung tâm ASEAN về các tình huống y tế khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi, đề nghị các nước ủng hộ Việt Nam đăng cai Trung tâm, Việt Nam cam kết chia sẻ kinh nghiệm, điều kiện, cơ sở vật chất sẵn có, dành nguồn lực cao nhất có thể cho Trung tâm này (dự kiến khoảng 50 triệu USD cho 5 năm đầu).

Thủ tướng nhấn mạnh, phục hồi và duy trì phát triển kinh tế trong và sau đại dịch là ưu tiên cao của các quốc gia hiện nay. Việt Nam ủng hộ đẩy nhanh lộ trình hợp tác, hỗ trợ và nỗ lực cùng các nước ASEAN thúc đẩy mục tiêu này, trong đó đặc biệt quan tâm hỗ trợ các vùng sâu, vùng xa, các tiểu vùng trong ASEAN đang chịu tác động của dịch bệnh để phục hồi ổn định và thu hẹp khoảng cách phát triển. Trong thời điểm sau đại dịch COVID-19, ASEAN cần xác lập vị trí cho các nền kinh tế của mình trong chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu, thu hút nhiều hơn nguồn vốn và đầu tư có hiệu quả cho khu vực.

ASEAN cần tiếp tục triển khai hiệu quả, xuyên suốt những công việc quan trọng được khởi động và thống nhất từ năm 2020, trong đó có xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025 và đánh giá triển khai Hiến chương ASEAN.

Về quan hệ đối ngoại của ASEAN, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất ASEAN cần xem xét, xử lý cân bằng, hài hòa, hợp lý, phù hợp với thực tiễn các đề xuất tăng cường, mở rộng hợp tác từ các đối tác. Hợp tác đa phương, đề cao luật pháp quốc tế, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, hình thành và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử chung sẽ giúp ASEAN trụ vững trước các nhiễu động địa chính trị, duy trì môi trường hòa bình, ổn định, nhanh chóng thích ứng và ứng phó phù hợp, hữu hiệu với các thách thức mới.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu thể hiện sự chân thành để xây dựng lòng tin, hợp tác với các đối tác, cùng nhau gìn giữ, vun đắp không gian hòa bình, an ninh và ổn định để phát triển. Lòng tin và thiện chí của các bên cần được thể hiện bằng các hành động thực tế, tránh các hành động làm gia tăng căng thẳng và phức tạp tình hình; duy trì lập trường chung của ASEAN trong vấn đề Biển Đông, trong đó có việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không, tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, thực hiện nghiêm túc DOC và sớm hoàn tất đàm phán COC hiệu lực, hiệu quả.

Hội nghị đã ra Tuyên bố Chủ tịch ASEAN về kết quả Hội nghị, trong đó có các thoả thuận của Lãnh đạo ASEAN về đẩy mạnh xây dựng Cộng đồng, tăng cường hợp tác ứng phó COVID-19 và phục hồi, mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ giữa ASEAN với các đối tác. Tuyên bố cũng thể hiện quan điểm của Lãnh đạo ASEAN về các vấn đề quốc tế, khu vực, trong đó có 5 điểm ASEAN đã đồng thuận về vấn đề Myanmar: Yêu cầu chấm dứt bạo lực; tất cả các bên liên quan hết sức kiềm chế; tiến hành đối thoại mang tính xây dựng nhằm tìm kiếm giải pháp hòa bình; cử đặc phái viên của Chủ tịch ASEAN làm trung gian thúc đẩy tiến trình đối thoại; và cung cấp hỗ trợ nhân đạo cho người dân Myanmar thông qua Trung tâm AHA.

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã hội kiến Quốc vương Brunei Darussalam Haji Hassanal Bolkiah, Chủ tịch ASEAN 2021; hội đàm với Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Thủ tướng Campuchia Samdech Techo Hun Sen, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long, Thủ tướng Malaysia Muhyiddin Yassin; tiếp Tổng Thư ký ASEAN Lim Jock Hoi.

Trong khuôn khổ Hội nghị và tại các cuộc gặp song phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có các phát biểu quan trọng, đưa ra nhiều đề xuất, biện pháp, đóng góp giúp ASEAN đoàn kết, nỗ lực vượt qua các thách thức đang nổi lên, duy trì và đẩy mạnh hợp tác, thúc đẩy phát triển bền vững, giữ vững và tiếp tục phát huy vai trò trung tâm, hình ảnh, vị thế của ASEAN. Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam tiếp tục kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, tích cực, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện và là thành viên có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế; khẳng định Việt Nam hết sức coi trọng, sẽ không ngừng củng cố, mở rộng và phát triển quan hệ toàn diện với các nước trong khu vực.

Các phát biểu của Thủ tướng vừa hướng tới các vấn đề chiến lược, lâu dài, vừa đề cập các nội dung cấp bách, cụ thể, thiết thực; phù hợp với bối cảnh và tình hình thực tế hiện nay; tập trung vào thúc đẩy triển khai các định hướng hợp tác mà ASEAN đã thống nhất, đáp ứng các yêu cầu cấp thiết của ASEAN trong giai đoạn tích cực phòng chống và khắc phục hậu quả đại dịch COVID-19, nhất là kiểm soát tốt dịch bệnh, đảm bảo an ninh, an toàn cho cuộc sống người dân; duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển ở khu vực, kể cả trên các vùng biển, để phục hồi và phát triển kinh tế.

Các Nhà Lãnh đạo ASEAN đều bày tỏ sự đồng tình, ủng hộ với các đề xuất hợp tác được Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu ra.

Bên lề Hội nghị các Nhà Lãnh đạo ASEAN, trưởng đoàn các nước Lào, Thái Lan, Philippines, Myanmar đã chủ động đến chào, chúc mừng Thủ tướng Phạm Minh Chính được Quốc hội bầu vào trọng trách mới và bày tỏ mong muốn Thủ tướng quan tâm, tiếp tục thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương thực chất, hiệu quả trên tinh thần tôn trọng và lắng nghe ý kiến của nhau.

Chuyến công tác của Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kết thúc tốt đẹp, khẳng định vai trò, vị trí, uy tín, tầm ảnh hưởng và ưu tiên của Việt Nam là thắt chặt và củng cố, tăng cường đoàn kết, đồng thuận, tương trợ giữa các quốc gia thành viên ASEAN, góp phần nâng cao vai trò trung tâm và vị thế của ASEAN trong giải quyết các thách thức, bảo vệ lợi ích cốt lõi, chiến lược, qua đó tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định, thuận lợi cho phát triển bền vững của từng nước và của cả khu vực; khẳng định Việt Nam nỗ lực đóng góp tích cực đối với tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, tiếp nối và phát huy các kết quả đạt được trong năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam; thể hiện vai trò của Việt Nam trong các vấn đề chiến lược của khu vực, làm nổi bật hình ảnh đất nước Việt Nam tiếp tục đổi mới, chủ động hội nhập quốc tế, tham gia tích cực vào các vấn đề chung, là thành viên có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, nỗ lực đóng góp  vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.