Quỳnh Lưu (Nghệ An): Làng ung thư kêu cứu

Nỗi ám ảnh của nhiều người

Con đường chính vào xã rộn ràng tiếng máy mài, đánh bóng, máy tiện gỗ phát ra đồng loại từ các hộ sản xuất, gia công đồ mộc. Khắp đường cùng ngõ hẻm, mùi hắc của sơn PU được phun vào các sản phẩm gỗ. Tại các xưởng gia công, chế tác, nhiều người thợ bịt mặt sơ sài đang miệt mài làm bóng bàn, ghế, giường tủ.

Đường vào làng nghề Quỳnh Hưng

Tiếp chúng tôi trong cửa hàng đồ gỗ của gia đình, ông Nguyễn Hồng Toản, xóm Trưởng xóm 1, xã Quỳnh Hưng cho biết: “Xóm 1 có 40 hộ sản xuất, kinh doanh đồ gỗ, 95% hộ gia đình ở đây phun sơn, cuối năm ngoái vẫn còn tình trạng phun sơn ngoài đường. Xóm chúng tôi năm nào cũng có người chết vì ung thư”.

Qua tìm hiểu, chúng tôi biết xóm 3 có nhiều người chết vì bệnh ung thư nhất xã Quỳnh Hưng. Trong mấy năm lại đây, số người bị tử vong của căn bệnh này hơn 10 người, trong đó không ít người chết khi tuổi còn rất trẻ. Nhiều người đang giành giật sự sống hàng ngày vì căn bệnh này. Ông Trịnh Xuân Yên, xóm Trưởng xóm 3, xã Quỳnh Hưng chia sẻ: “dân xóm tôi đi làm tại các xưởng mộc cũng nhiều. Ở đây nhiều người chết vì ung thư, người thì bị ung thư dạ dày, người ung thư phổi,  nhiều người đang đi điều trị”. Gia đình ông Phan Văn Minh. ở xóm 3, xã Quỳnh Hưng hiện có hai người bị mắc bệnh ung thư đang điều trị. Trong ngôi nhà cấp bốn lụp xụp, ông chia sẻ: “Do phải điều trị bệnh dài ngày nên gia cảnh rất khó khăn, không biết căn bệnh quái ác này xuất phát từ đâu mà ở xóm tôi có nhiều người phải ra đi khi tuổi đời còn trẻ”.

Chúng tôi đến gia đình chị Nguyễn Thị Bình ở xóm 4, có 3 người bị mắc bệnh ung thư, trong đó có  2 người đã mất. Người còn lại đang phải điều trị tại bệnh viện. Ngôi nhà vắng tanh, trên bàn thờ di ảnh người đã khuất vẫn còn ở tuổi thanh niên. Một người dân trong xóm cho biết: “Gia đình này chỉ còn một người nhưng cũng đang phải điều trị nên gia cảnh rất khó khăn, hiện cộng đồng cũng giúp đỡ hỗ trợ phần nào nhưng không đủ”.

Làm công việc phun sơn PU nhưng bảo hộ rất sơ sài.

 Nguyên nhân vẫn là ẩn số

Xã Quỳnh Hưng hiện có 2 làng nghề sản xuất mộc mỹ nghệ dân dụng, gồm: Nam Thắng và Thuận Giang hoạt động hơn 30 năm nay. Với gần 400 hộ tham gia làm nghề, mỗi năm đã cho địa phương thu nhập trên 100 tỷ đồng, tạo việc làm cho gần 800 lao động trên địa bàn xã, với mức lương bình quân 5 triệu đồng/người/tháng. Tuy nhiên, hiện nay, các làng nghề đều nằm xen kẽ trong khu dân cư nên đã gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.  

 5 năm nay, xã có 82 người chết vì bệnh ung thư và 26 người bị đột tử. Hiện nay, địa phương này đang có rất nhiều người phải hóa trị, xạ trị tại bệnh viện tuyến Trung ương và tuyến tỉnh. Trước đây, sau một thời gian dài hoạt động, đặc biệt là việc phun sơn tràn lan không quy hoạch đã gây ô nhiễm không khí ở nhiều xóm. Nhiều người cho rằng, hoạt động của các làng nghề là một trong những nguyên dẫn đến nhiều người bị mắc bệnh ung thư. Cũng có ý kiến cho rằng do nguồn nước từ kênh Bình Sơn chảy qua nhiều địa phương về đây mang theo nhiều chất thải đã ngấm vào nguồn nước ăn của nhiều gia đình. Để an tâm khi dùng nước, nhiều hộ gia đình đã sử dụng nước từ giếng khoan sâu 80 mét hoặc các bể chứa nước mưa.

Kênh Bình Sơn - nơi nhiều người dân nghi ngờ nguồn nước là một trong những tác nhân gây bệnh

Chủ tịch UBND xã Quỳnh Hưng Phạm Trung Thiên cho biết: “Nguồn nước sinh hoạt ở xã đã được Trung tâm Y tế Dự phòng huyện kiểm tra. Còn việc phun sơn PU ảnh hưởng tới môi trường, vừa rồi xã đã quy hoạch làng nghề tập trung với diện tích 15 ha xa khu dân cư. Thời gian tới, xã Quỳnh Hưng  sẽ làm hạ tầng để kêu gọi đầu tư. Để làm được cũng mất mấy chục tỷ nhưng cũng phải làm để đưa hoạt động phun sơn ra xa  khu dân cư. Hiện chưa xác định nguyên nhân chính gây bệnh ung thư, chúng tôi chỉ biết tuyên truyền, động viên bà con giữ gìn vệ sinh môi trường để an cư sản xuất”, ông Thiên chia sẻ.