Phát huy dân chủ nhằm tăng cường xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ở cơ sở trên địa bàn Hà Nội

Tham dự và đồng chủ trì hội thảo có các đồng chí: Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Hà, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Tiến sĩ Nguyễn Văn Phong, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội; Thạc sĩ Nguyễn Doãn Toản, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội.

Tham dự sự kiện có 150 đại biểu là các chuyên gia, nhà khoa học; lãnh đạo các sở, ngành, đơn vị, quận, huyện, thị ủy, các tổ chức chính trị - xã hội của thành phố Hà Nội.

Dân chủ đi đôi với giữ vững kỷ cương, kỷ luật

Phát biểu đề dẫn, Tiến sĩ Nguyễn Văn Phong, Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội cho biết, dân chủ ở cơ sở là hình thức dân chủ trực tiếp, cùng với dân chủ đại diện hợp thành tổng thể nền dân chủ xã hội chủ nghĩa của xã hội nước ta. Thực hiện phát huy dân chủ ở cơ sở bao hàm rất nhiều nội dung và bằng nhiều hình thức, trong đó thể hiện tập trung nhất ở việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở.

Dân chủ xã hội chủ nghĩa là dân chủ của đại đa số nhân dân, gắn với quyền dân chủ của nhân dân trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, được pháp luật bảo đảm dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đây là hình thức thể hiện quyền tự do, bình đẳng của công dân, xác định nhân dân là chủ thể của quyền lực.

Theo ông Phong, thực chất của việc thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa là phát huy vai trò chủ thể của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân nhằm huy động mọi nguồn lực để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Qua đó, vừa phát huy tốt chế độ dân chủ đại diện, nâng cao chất lượng và hiệu lực hoạt động của Quốc hội, Chính phủ, HĐND và UBND các cấp, vừa thực hiện tốt chế độ dân chủ trực tiếp ở cấp cơ sở để nhân dân bàn bạc và quyết định trực tiếp những công việc quan trọng, thiết thực, gắn liền với phát triển kinh tế - xã hội, tham gia xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

“Chủ trương pháp chế hóa, quy chế hóa vấn đề dân chủ ở cơ sở được khởi động từ Hội nghị Trung ương 3 khóa VIII. Từ đó đến nay, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư các khóa đã ban hành nhiều nghị quyết, kết luận, chỉ thị thể hiện rõ quan điểm, chủ trương của Đảng lãnh đạo việc thực hiện dân chủ ở cơ sở. Trong các văn kiện đó và trong nhiều nghị quyết của đại hội, Ban Chấp hành Trung ương các khóa đã khẳng định rõ yêu cầu, nhiệm vụ của Nhà nước trong việc thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở, tập trung vào việc xây dựng và thực hiện tốt Quy chế thực hiện dân chủ ở tất cả các loại hình cơ sở”, ông Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh.

Phát huy dân chủ ở cơ sở, tạo sự đồng thuận trong nhân dân

Điểm lại những kết quả nổi bật mà thành phố Hà Nội đạt được trong các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, đồng chí Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh, một trong những yếu tố quan trọng tạo nên thành quả đó chính là kết quả thực hiện Quy chế dân chủ trên địa bàn Thủ đô, công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị của Hà Nội có nhiều chuyển biến tích cực. Nhờ đó, niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân được củng cố, sự đồng thuận trong xã hội được nâng lên. Đảng bộ thành phố Hà Nội luôn nỗ lực, phát huy mạnh mẽ dân chủ, tiên phong trong việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị thành phố thật sự trong sạch, vững mạnh.

“Việc thực hiện dân chủ ở cơ sở đã góp phần phát huy được vai trò, sức sáng tạo của nhân dân tham gia bàn bạc những công việc của địa phương; góp ý kiến xây dựng chính sách, pháp luật, xây dựng Đảng, chính quyền và giám sát hoạt động của cán bộ, công chức, đảng viên khu dân cư. Đồng thời, nâng cao vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng chính quyền và phát huy quyền làm chủ của nhân dân”, Phó Bí thư Thành ủy cho biết.

Các tham luận tại Hội thảo khoa học đều khẳng định tầm quan trọng của việc phát huy dân chủ ở cơ sở, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, góp phần xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Theo Vụ trưởng, Trưởng ban Xây dựng Đảng, Tạp chí Cộng sản, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu thực tế cho thấy, việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở đã góp phần đổi mới phương thức, nội dung hoạt động của cả hệ thống chính trị, từ thành phố đến cơ sở theo hướng “trọng dân, gần dân, hiểu dân và có trách nhiệm với dân”.

Ông Hiếu nhấn mạnh, để phát huy dân chủ tại cơ sở, trong thời gian tới, thành phố Hà Nội cần nêu cao vai trò của người đứng đầu các cấp trong thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; gắn việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở với thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ quan, đơn vị và chú trọng phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong công tác tuyên truyền; tăng cường công tác nắm tình hình về tư tưởng của các tầng lớp nhân dân trong thực hiện các quy định của pháp luật…

Đối thoại, tháo gỡ, không để phát sinh “điểm nóng”

Đồng thuận, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội Nguyễn Doãn Toản thông tin, thời gian qua, Thành ủy Hà Nội đã chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, nề nếp việc tiếp xúc, đối thoại trực tiếp của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân Thủ đô.

Đây là giải pháp căn cơ, đạt hiệu quả cao trong tuyên truyền, tạo đồng thuận, vận động nhân dân thực hiện tốt hơn các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ đạo, điều hành của địa phương; nhất là đã huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị và nhân dân khi triển khai những nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Ban Thường vụ Thành ủy cũng đã ban hành Quyết định số 2200-QĐ/TU, ngày 25-5-2017 về “Quy chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân trên địa bàn thành phố Hà Nội”; tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc trong toàn Đảng bộ thành phố, với phương châm: Thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ; phát huy dân chủ trong Đảng và trong xã hội gắn liền với kỷ cương, gắn bó mật thiết, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng.

Sau 5 năm thực hiện, Quyết định số 2200-QĐ/TU đã thực sự đi vào cuộc sống, phát huy tác dụng thiết thực; góp phần tăng cường và đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy Đảng, hoạt động quản lý điều hành của chính quyền, bảo đảm tính dân chủ, công khai, khách quan, minh bạch.

Việc tổ chức các hội nghị đối thoại thể hiện sự chủ động của cấp ủy, chính quyền trong nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, dự báo chính xác tình hình, nhất là xác định trước các nguy cơ tiềm ẩn phức tạp, để đối thoại, tháo gỡ, không để phát sinh “điểm nóng”, đi trước một bước trong công tác tuyên truyền, vận động, tạo đồng thuận trong cán bộ, đảng viên, hội viên, đoàn viên và nhân dân trước những vấn đề quan trọng tại địa phương.

Còn Bí thư Đảng ủy phường Thụy Khuê (quận Tây Hồ) Võ Bích Thủy cho rằng, trong quá trình đô thị hóa, xuất phát từ đặc điểm địa lý, tình hình kinh tế - xã hội, dân cư của phường, Đảng ủy phường Thụy Khuê đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt Quy chế dân chủ trong công tác quản lý trật tự xây dựng, thực hiện các dự án đầu tư xây dựng công trình công cộng trên địa bàn phường.

Đảng ủy xác định trước tiên phải làm tốt công tác tuyên truyền, công khai thông tin liên quan đến đông đảo người dân, coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, có ý nghĩa quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả thực hiện.

Việc triển khai thực hiện tốt Quy chế dân chủ trong công tác quản lý trật tự xây dựng và đô thị đã thu được kết quả tích cực. Công tác trật tự xây dựng trên địa bàn phường đã dần đi vào ổn định, kiểm soát được 100% công trình xây dựng. 

Việc tổ chức lấy ý kiến cộng đồng dân cư về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã góp phần phát huy quyền làm chủ của người dân, người dân được biết, được bàn và được tham gia trực tiếp và gián tiếp (thông qua Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội; Ban thanh tra nhân dân…) về các nội dung trong công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn phường, qua đó góp phần xây dựng chính quyền của dân, do dân và vì dân.