Ô tô ngày càng đắt đỏ: Bỏ xe riêng, góp tiền đi xế chung

Giá xe ngày càng đắt đỏ

Dịch vụ chia sẻ xe hơi là một mô hình cho thuê, theo đó người có nhu cầu sử dụng sẽ thuê xe trong một khoảng thời gian ngắn, thường là theo giờ. Dịch vụ này thu hút những khách hàng chỉ thỉnh thoảng mới sử dụng ô tô, hoặc những người thích đổi loại xe khác, thay cho chiếc xe họ dùng thường ngày. 

Tuy nhiên, dịch vụ chia sẻ xe ngày càng phát triển. Theo công ty nghiên cứu Frost & Sullivan (Mỹ), số lượng thành viên sử dụng dịch vụ chia sẻ xe hơi trên thế giới dự kiến tăng gấp 3 lần, từ khoảng 6 triệu chiếc vào năm 2017 lên gần 18 triệu chiếc vào năm 2025.

Dịch vụ chia sẻ xe ngày càng phát triển, đặc biệt khi xe tự lái ra đời

Các thành phố ngày càng đông đúc với sự gia tăng của ô tô cá nhân làm cho hạ tầng không đáp ứng kịp. Tắc nghẽn và ô nhiễm sẽ thêm trầm trọng. Vì vậy, những khoản tiền lớn, mang tính trừng phạt, được đánh vào chủ sở hữu xe hơi, sẽ giúp hạn chế phương tiện này. Mọi người được khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông công cộng. Tuy nhiên, chia sẻ xe hơi sẽ là cầu nối giữa những người muốn một phương tiện vận tải tiện nghi, riêng tư và có chi phí thấp.

Thủ đô London (Vương quốc Anh) là một trong những thành phố đi đầu trong việc hạn chế xe hơi. Từ việc tăng các loại phí, dẫn đến hạn chế sở hữu xe, đến nay tỷ lệ người mua xe riêng đang chững lại do chi phí quá cao. Lượng khách hàng sở hữu ô tô theo dạng thuê mướn ngày càng tăng, điều đó cho thấy nhiều người đang quen dần với suy nghĩ không sở hữu một chiếc xe hơi nữa. 

Tại Mỹ có 57% số hộ gia đình sở hữu từ 2 chiếc xe ô tô trở lên, song con số này ngày càng giảm khi chi phí tăng. Nhiều gia đình bằng lòng với 1 chiếc xe. Không nhưng thế, xu hướng chia sẻ xe hơi cũng đang phát triển mạnh tại đây. Dự kiến vào năm 2025, sẽ có khoảng 10 triệu xe hơi chia sẻ tại Mỹ.

Chia sẻ xe hơi đang được tiếp sức thêm, với sự xuất hiện của những chiếc xe sử dụng điện và tự lái, sắp phổ biến trong tương lai. Những chiếc xe do trí tuệ nhân tạo điều khiển, không còn vô lăng, tự động nhận lệnh đưa đón khách thông qua các phần mềm đơn giản cài đặt trên điện thoại di động, sẽ khiến cho việc đặt 1 chiếc xe trở nên dễ dàng hơn bao hơn hết.

Từ bỏ xe riêng

Quan điểm của người tiêu dùng về việc sở hữu xe hơi cũng dần thay đổi. Những thế hệ sau này sẽ hứng thú với các công nghệ mới, hơn là ngồi sau vô lăng. Đối với họ, việc sở hữu xe ô tô không còn hấp dẫn như thế hệ đi trước. Xe sẽ chỉ là phương tiện chuyên chở thuận tiện, riêng tư, khi cần họ đặt để di chuyển, rồi thanh toán tiền. Những người thuộc thế hệ trẻ sẽ không quan tâm đến việc sở hữu một chiếc xe riêng, mà quan tâm nhiều hơn đến khả năng sử dụng.

“Nếu chúng ta có thể bố trí chỗ ngồi thay vì xe... thì chúng ta có thể sử dụng hệ thống giao thông hiệu quả hơn. Tôi nghĩ rằng, thành phố trong tương lai sẽ có ít hơn nhiều về chỗ đậu xe, không gian đường xá, bởi chúng tôi không thực sự cần nhiều không gian cho xe cộ”, ông Mark Wakefield thuộc Công ty tư vấn Alix Partners (Mỹ), nhận định.

Chia sẻ xe hơi sẽ là cầu nối giữa những người muốn một phương tiện vận tải tiện nghi, riêng tư và có chi phí thấp.

Giảm được nạn kẹt xe, hạn chế ô nhiễm môi trường, tiết kiệm chi phí mua và bảo trì phương tiện,... là những lý do khiến chia sẻ xe hơi được chính quyền nhiều nước ủng hộ, góp phần vào sự tăng trưởng vượt bậc của dịch vụ vận tải hoàn toàn mới mẻ này.

Các nhà sản xuất xe hơi cũng ngày càng quan tâm tới lĩnh vực dịch vụ chia sẻ xe. Những tập đoàn ô tô hàng đầu thế giới như Daimler, Toyota, Peugeot, Volkswagen, BMW, Honda,... thời gian qua đều đã đầu tư vào lĩnh vực này. Họ nhận thức được rằng hành vi sở hữu xe đang thay đổi và không muốn bỏ qua xu hướng phát triển đó.

Một ví dụ là Công ty Honda (Nhật Bản) từ 2017 đã cho ra mắt mẫu xe ý tưởng NeuV. Chiếc xe sử dụng năng lượng điện và tự lái. NeuV có khả năng đặc biệt là biết “kiếm tiền” cho chủ nhân lúc rảnh rỗi. Khai thác ý tưởng tạo thêm giá trị, nhà thiết kế đã biến NeuV thành phương tiện vận chuyển tự động, đón và trả khách tại các địa điểm xung quanh khi chủ xe không sử dụng. Qua đó, nó mang tiền về cho chủ xe. Đây có lẽ là xu hướng phát triển của xe hơi chia sẻ trong tương lai.

Tại Trung Quốc, một loạt DN ô tô và vận tải đang chuẩn bị cho tương lai người tiêu dùng sẽ tập trung sử dụng dịch vụ chia sẻ xe. Khi thấy phải bỏ nhiều tiền để mua một chiếc xe cho riêng mình, thì tâm lý đã bắt đầu có dấu hiệu thay đổi.

Tuy nhiên, mối đe dọa lớn nhất đối với các nhà sản xuất chính là xu hướng sử dụng dịch vụ chia sẻ xe hơi. Tính toán của các DN ô tô cho thấy, dịch vụ chia sẻ có thể giảm việc sở hữu ô tô tới 15 lần. Tức là một xe được thuê thay cho 15 chiếc có chủ sở hữu. Các nghiên cứu mới nhất tại Mỹ tin rằng, phần doanh số bán bị “mất” của các DN sẽ tới 1,2 triệu chiếc vào năm 2021, khi càng nhiều người dùng dịch vụ chia sẻ ô tô.

Ngành công nghiệp ô tô phát triển dựa trên quy mô. Quy mô càng lớn, sản lượng càng nhiều thì càng tốt. Khi dịch vụ chia sẻ ô tô lan rộng, mô và sản lượng có nguy cơ giảm, dẫn đến những khó khăn trong sản xuất.