Nỗ lực khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ sau chiến tranh

Còn khoảng 800.000 tấn bon, đạn còn sót lại sau chiến tranh

Chia sẻ tại buổi họp báo, Đại tá Nguyễn Hạnh Phúc, Phó tổng giám đốc VNMAC cho biết, là một trong những quốc gia chịu hậu quả nặng nề của bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh, trong nhiều năm qua Việt Nam luôn nỗ lực thực hiện các chiến dịch thu gom, rà phá bom mìn nhằm giải phóng đất đai, phục vụ an sinh cho nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ, giúp đỡ các nạn nhân của bom mìn.

Ước tính hiện nay số bom đạn còn sót lại sau chiến tranh tại Việt Nam khoảng 800.000 tấn, tổng diện tích ô nhiễm và nghi ngờ ô nhiễm bom mìn khoảng 6,1 triệu ha chiếm 18,31% tổng diện tích của cả nước. Số bom mìn, vật liệu chưa nổ hiện còn nằm rải rác tại 63 tỉnh, thành phố, trong đó tập trung nhiều tại các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên và miền Đông Nam Bộ. Hiện cả nước có hơn 7,06 triệu người khuyết tật, trong đó có hàng vạn người là nạn nhân bom mìn và bị phơi nhiễm chất độc hoá học da cam/dioxine.

Năm 2022, toàn quốc đã khảo sát được diện tích hơn 35.000 ha, rà phá bom mìn được trên 27.000 ha; trong đó các tổ chức quốc tế đã khảo sát được gần 7.000 ha, rà phá bom mìn được 4.800 ha; các đơn vị trong nước đã khảo sát được hơn 28.000 ha; rà phá bom mìn được hơn 22.200 ha. VNMAC đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền hưởng ứng Ngày Quốc tế nâng cao nhận thức về hiểm họa bom mìn 04/4/2022, tuyên truyền về thực trạng và hậu quả nhằm giáo dục ý thức phòng tránh tai nạn bom mìn cho người dân tại Lạng Sơn và Tây Ninh đạt hiệu quả tốt. Phối hợp với Bộ LĐ-TB&XH tổ chức hỗ trợ 20 nạn nhân bom mìn có hoàn cảnh khó khăn ổn định cuộc sống.

Triển khai các hoạt động hỗ trợ nạn nhân bom mìn từ dự án Việt Nam - Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh (KVMAP), đã thống kê được tổng số nạn nhân bom mìn tại 02 tỉnh Quảng Bình và Bình Định là 6.249, trong đó Quảng Bình là 5.177 nạn nhân (1.519 là nạn nhân nữ và 3.658 nạn nhân là nam) và Bình Định là 1.072 nạn nhân (240 nạn nhân là nữ và 832 nạn nhân là nam). Đã đào tạo được đội ngũ nòng cốt về công tác xã hội cấp cao với nạn nhân bom mìn là 79 cán bộ, trong đó, Bình Định là 40 người và Quảng Bình là 39 người. Tham gia các hoạt động về hành động bom mìn của Liên hợp quốc, khu vực ASEAN và các tổ chức quốc tế. Chủ trì hoạt động của các nhóm công tác bom mìn tại Việt Nam. Mở rộng quan hệ với các đối tác tiềm năng, thực hiện hợp tác hiệu quả, thiết thực; ký kết và thúc đẩy các bên thực hiện bản ghi nhớ đã ký trong lĩnh vực khắc phục hậu quả bom mìn.

Triển khai dự án “Rà phá bom mìn giai đoạn 3 tại huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế”; dự án “Thí điểm Quy trình và Bộ công cụ quản lý rủi ro đối với Hành động bom mìn tại Việt Nam”; dự án “Hệ thống quản lý thông tin trong khắc phục hậu quả bom mìn” giai đoạn 2020 - 2023; dự án “Điều phối và cung cấp cố vấn kỹ thuật cấp cao cho VNMAC” theo kế hoạch, an toàn, chất lượng…

Nhiều chính sách thiết thực hỗ trợ nạn nhân bom mìn

Tại buổi họp báo, bà Phạm Thị Hải Hà, Phó cục trưởng Cục Bảo trợ Xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, sau chiến tranh, Việt Nam rất quan tâm đến việc khắc phục hậu quả bom mìn, bao gồm rà phá bom mìn, trợ giúp xã hội cho nạn nhân bom mìn tái hoà nhập cộng đồng và tuyên truyền, giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn cho nhân dân. Các công việc này đã và đang được các Bộ, ngành và các địa phương triển khai tích cực. Đặc biệt, công tác hỗ trợ nạn nhân bom mìn, tái hoà nhập cộng đồng do Bộ LĐ-TB&XH triển khai đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, phần nào đáp ứng được nhu cầu của đối tượng, tạo điều kiện để nạn nhân bom mìn hòa nhập cộng đồng. Nạn nhân bom mìn có nhu cầu được phục hồi chức năng và trợ giúp xã hội từ Nhà nước và cộng đồng để có thể tham gia vào các hoạt động học tập, lao động, kinh tế, xã hội. Những dịch vụ thiết yếu cho nạn nhân bom mìn gồm: Chỉnh hình, phục hồi chức năng; tư vấn, tham vấn, trị liệu tâm lý, vật lý trị liệu, điều trị qua lao động, công tác xã hội, ngôn ngữ trị liệu, đào tạo nghề, dịch vụ việc làm, thụ hưởng các chính sách phúc lợi xã hội...

Bộ LĐ-TB&XH đã tham mưu, trình Chính phủ ban hành nhiều văn bản, trong đó có Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội, Quyết định số 1190/QĐ-TTg ngày 5/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình trợ giúp người khuyết tật giai đoạn 2021-2030, Quyết định số 753/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ ban hành kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 39-CT/TW ngày 01/11/2019; Quyết định số 112/QĐ-TTg ngày 22/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển công tác xã hội giai đoạn 2021-2030; Quyết định 1942/QĐ-TTg ngày 18/01/2021 về phê duyệt Chương trình nâng cao chất lượng bảo vệ, chăm sóc sức khỏe người có công với cách mạng, người cao tuổi, trẻ em, người khuyết tật và các đối tượng cần trợ giúp xã hội giai đoạn 2021-2025.

Đến nay, hệ thống bệnh viện, trung tâm, các cơ sở chuyên khoa và các khoa phục hồi chức năng tiếp tục được củng cố và phát triển từ Trung ương đến địa phương với 63 bệnh viện/trung tâm phục hồi chức năng, 100% bệnh viện đa khoa tuyến trung ương và tuyến tỉnh có khoa phục hồi chức năng và cung cấp dịch vụ phục hồi chức năng ngay tại bệnh viện cho người bệnh, đặc biệt người bệnh mãn tính, người bệnh bị các chấn thương cấp tính, sau phẫu thuật.

Thông tin thêm tại buổi họp báo, Đại tá Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, hiện tổng số diện tích còn ô nhiễm rất lớn, do đó phải cần rất nhiều thời gian và nguồn lực để làm sạch hoàn toàn những vùng đất bị ô nhiễm, đem lại cuộc sống an toàn cho nhân dân, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước. Năm 2023, VNMAC tiến hành thu thập dữ liệu chuẩn bị báo cáo tổng kết thực hiện Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh giai đoạn 2010 - 2025 đề xuất Chương trình giai đoạn 2025 - 2045 định hướng đến 2050. Xây dựng cơ chế vận động tài trợ trong nước và quốc tế; xây dựng hoàn chỉnh và trình ban hành chiến lược quốc gia về giáo dục nguy cơ tai nạn bom mìn làm cơ sở để xây dựng kế hoạch và nội dung thực hiện nhằm đáp ứng yêu cầu đồng bộ, thống nhất trong phạm vi toàn quốc. Triển khai kế hoạch xây dựng Pháp lệnh khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh (hoàn chỉnh hồ sơ đề nghị xây dựng pháp lệnh trình Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét tháng 7-2023).