"Những cái chết âm thầm tại nhà" - bác sĩ Italy khóc vì phải đưa ra những lựa chọn tồi tệ

Những ca tử vong ở nhà

Theo hãng tin Reuters, cô Silvia Bertuletti đã mất 11 ngày gọi điện thoại liên tục để mời được một bác sĩ đến nhà khám bệnh cho cha mình, ông Alessandro 78 tuổi, đang bị sốt và khó thở.

Vào tối ngày 18/3, khi cuối cùng một bác sĩ đến được nhà cô gần Bergamo, tâm dịch Covid-19 ở miền Bắc Italy, thì mọi việc đã trở nên quá muộn.

Cụ Alessandro Bertuletti được tuyên bố đã tử vong vào lúc 1h10 sáng ngày 19/3, 10 phút trước khi xe cứu thương - vốn được cô gọi nhiều giờ đồng hồ trước đó - đến nhà cô. Loại thuốc duy nhất bác sỹ kê đơn qua điện thoại cho cha cô là loại thuốc giảm đau nhẹ và kháng sinh.

“Cha tôi đã bị bỏ mặc một mình mà không có ai giúp đỡ”, cô Bertuletti nói. “Chúng tôi đơn giản đã bị bỏ rơi. Không ai phải chịu một kết thúc như thế này”.

Các cuộc phỏng vấn với các gia đình, bác sĩ và y tá ở khu vực vùng Lombardi tại Italy cho thấy rằng những gì xảy ra như tại gia đình cô Bertuletti không phải là hiếm. Điều này cho thấy việc các bệnh nhân tử vong tại nhà do bác sỹ không đến khám trực tiếp mà chỉ tư vấn qua điện thoại không đủ để điều trị bệnh.

Theo một nghiên cứu gần đây về các trường hợp tử vong ở tỉnh Bergamo, số người chết thực sự do dịch COVID-19 có thể cao hơn gấp đôi so với con số thông báo chính thức là 2.060 người, đây là con số tử vong ghi nhận tại các bệnh viện.

Khi cả thế giới đang nỗ lực cứu sống các bệnh nhân mắc COVID-19 thông qua việc cung cấp thêm máy thở cho các bệnh viện, một số bác sĩ chia sẻ với Reuters rằng, việc không có hệ thống y tế cơ sở và khám bệnh qua điện thoại đang gây ra những thiệt hại không khác gì so với việc bác sỹ không thể hoặc không đến khám bệnh tại nhà.

Anh Riccardo Munda, người đang làm việc cho hai bác sĩ tại 2 thị trấn Selvino và Nembro gần Bergamo cho biết: “Điều này xảy ra là do nhiều bác sỹ gia đình đã nhiều tuần nay không đến khám bệnh cho bệnh nhân. Tôi nghĩ khó có thể đổ lỗi cho họ được, bởi vì họ cần tự cứu lấy mình trước”.

Quan tài của hai nạn nhân Covid-19 trong một buổi lễ chôn cất ở thị trấn phía Nam Cisternino, Italy ngày 30/3. Ảnh: Rueters

Anh nói rằng nhiều trường hợp tử vong có thể tránh được nếu mọi người nhận được sự giúp đỡ y tế kịp thời tại nhà. Tuy nhiên, các bác sĩ đang trong tình trạng quá tải, làm việc trong tình trạng thiếu khẩu trang và quần áo bảo hộ để bảo vệ bản thân khỏi bị nhiễm virus và được khuyên không đến nhà khám trừ khi thực sự cần thiết.

“Bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị cho bệnh nhân từ xa. Nhưng nếu phương pháp này không có hiệu quả, và nếu không có bác sĩ kiểm tra để điều chỉnh đơn thuốc, thì bệnh nhân sẽ tử vong”.

Trong khi các nhân viên y tế tại bệnh viện được ưu tiên tiếp cận với khẩu trang, một số bác sĩ gia đình nói rằng họ đã làm việc mà không đeo khẩu trang. Vì vậy, họ cảm thấy không an toàn khi đến nhà bệnh nhân khám bệnh.

Phát ngôn viên của cơ quan y tế quốc gia ATS tại Bergamo cho biết, giới chức Lombardy - khu vực được xếp hạng sở hữu dịch vụ y tế hiệu quả nhất thế giới, đã khuyến nghị các bác sĩ gia đình nên khám bệnh qua điện thoại càng nhiều càng tốt, hạn chế đến nhà bệnh nhân để giảm lây nhiễm và lãng phí thiết bị bảo hộ. Được biết, 142 bác sĩ ở khu vực Bergamo đã nhiễm virus hoặc đã bị cách ly.

Giới chức Italy hiện đang chuyển sang tăng cường hệ thống y tế cơ sở theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, theo đó tổ chức này nhấn mạnh việc cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế cơ sở một cách an toàn nên là ưu tiên hàng đầu của chính phủ ngay sau khi năng lực dịch vụ y tế được phục hồi.

Tại tỉnh Bergamo, sáu nhóm bác sĩ chuyên biệt bắt đầu hoạt động từ ngày 19/3. Mỗi nhóm sẽ được trang bị đầy đủ thiết bị để thăm khám cho người bệnh tại nhà. Tại thành phố Milan, khu vực có tỉ lệ tử vong tại nhà và các trung tâm dành cho người cao tuổi tăng gấp đôi trong nửa cuối tháng 3, các nhóm bác sỹ mới bắt đầu hoạt động vào ngày 31/3.

Số liệu ca tử vong có thể chưa được công bố đầy đủ

Theo Reuters, số ca tử vong chính thức tại Italy do nhiễm virus corona chủng mới là 16.523 tính đến 7/4, chiếm gần 1/4 tổng số ca tử vong toàn cầu nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy con số thực tế vượt quá số liệu này vì rất nhiều người đã qua đời tại nhà.

Một nghiên cứu của tờ báo địa phương L’Eco di Bergamo kết hợp hãng tư vấn nghiên cứu InTwig, sử dụng dữ liệu do thành phố cung cấp, ước tính rằng tỉnh Bergamo có 5.400 người tử vong trong tháng 3, hoặc gấp sáu lần so với một năm trước. Trong số này, họ cho rằng có tới 4.500 người tử vong do Covid-19, nhiều hơn gấp đôi so với số liệu chính thức. Theo nghiên cứu này, số liệu trên đã bao gồm 600 người tử vong trong các viện dưỡng lão và có bác sỹ làm chứng. Cơ quan ATS đã không đưa ra bình luận nào về những phát hiện của nghiên cứu này.

Ông Pietro Zucchelli, Giám đốc nhà tang lễ Zucchelli chuyên phục vụ các ngôi làng ở Thung lũng Seriana quanh Bergamo, cho biết trong hai tuần qua, hơn 50% công việc của ông là thu thập thi thể người chết từ nhà dân. Trước đây, hầu hết mọi người chết ở bệnh viện hoặc viện dưỡng lão.

Ông Munda, bác sĩ làm việc tại Selvino và Nembro, cho biết ông đã đến thăm các bệnh nhân tại nhà từ cuối tháng 2. Để bảo vệ bản thân, ông đã chi 600 euro để mua khẩu trang và tự khử trùng khẩu trang tại nhà bằng hơi nước mỗi tối.

Hơn 11.000 nhân viên y tế đã có xét nghiệm dương tính với virus corona chủng mới ở Italy. 80 người đã tử vong, nhiều người trong số họ là bác sĩ gia đình.

Đội ngũ y tế Italy đã quá tải do số lượng bệnh nhân ngày càng nhiều. Ảnh: Reuters

"Hãy kiên nhẫn"

Những gì xảy ra tại gia đình Bertuletti cho thấy, y tế cơ sở, phòng tuyến đầu tiên của hệ thống y tế, đã căng mình chống đỡ với sự bùng phát của dịch Covid-19. Tại nhiều nước châu Âu và Mỹ, các bác sĩ được khuyến khích tốt nhất nên khám bệnh qua điện thoại, thay vì khám trực tiếp.

Do bác sĩ riêng của gia đình đang điều trị trong bệnh viện, cô Bertuletti nói rằng cô đã liên tục gọi điện cho bác sỹ thay thế, người này lúc đầu tư vấn một loại thuốc cho cha cô. Khi bệnh tình của cụ trở nên nghiêm trọng hơn, cô Bertuletti đã gọi cho vị bác sỹ này. Ông nói: "Hãy kiên nhẫn. Tôi không nhất thiết phải đến nhà khám”.

Chia sẻ với Reuters, vị bác sĩ chữa trị cho cụ Bertuletti vừa khóc vừa nói rằng rằng, ông buộc phải đưa ra những lựa chọn tồi tệ. Ông cho biết mình đã nhận được từ 300- 500 cuộc điện thoại mỗi ngày và đang đi làm thay cho 1 đồng nghiệp bị nhiễm virus.

“Tôi phải lựa chọn. Tôi không thể đến thăm khám những người bị ho và sốt. Tôi chỉ có thể đến khám những ca bệnh nghiêm trọng”.

Hiệp hội các bác sĩ gia đình ở tỉnh Bergamo ước tính rằng 70.000 người trong khu vực có thể đã nhiễm virus corona. “Cho dù chúng tôi đã nỗ lực hết sức, nhưng không thể đưa tất cả người bệnh đến bệnh viện. Đôi khi chính các gia đình muốn giữ cho người bệnh ở nhà vì sợ họ không có cơ hội để nói lời từ biệt”, Thị trưởng Bergamo Giorgio Gori nói.

Giống như nhiều người đứng đầu chính quyền khác, các thị trưởng trên khắp vùng Lombardy đều đang cần sự hỗ trợ. “Chúng tôi có nhiều người dân bị nhiễm bệnh tại nhà và đang cảm thấy bị bỏ rơi, tôi có thể liệt kê cho bạn hàng trăm trường hợp như vậy” ông Giovanna Gargioni, Thị trưởng Borghetto Lodigiano, đại diện cho các thị trưởng địa phương, viết trong một lá thư cho các cơ quan y tế khu vực vào hôm 27/3 vừa qua.

Ngay cả ở Milan, thủ phủ vùng Lombardy và là thủ đô tài chính của Italy, tuy đã cam kết cung cấp cho bác sỹ các thiết bị bảo vệ như khẩu trang và bông gạc nhưng một số người vẫn chưa nhận được. “Chúng tôi đang làm việc mà chẳng có sự bảo vệ nào, và không ai xét nghiệm cho chúng tôi. Trong khi đó, dịch Covid-19 đang lây lan trong mỗi gia đình khiến cho nhiều gia đình đang bị nhiễm bệnh và không có ai khám cho họ”, bác sỹ phẫn thuật Roberto Scarano nói.

Các nhân viên cấp cứu cho biết, thông thường chỉ mất vài phút gọi điện để xe cứu thương tới nơi, nhưng hiện tại việc này có thể mất nhiều giờ. Các bình oxy khan hiếm đến nỗi các y tá vội vã tới gia đình có người thân vừa mất để lấy lại.

Cô Maura Zucchelli, một y tá tại Itineri, một công ty tư nhân cung cấp hỗ trợ y tế tại nhà ở khu vực Bergamo cho biết: “Chúng tôi vẫn thường chứng kiến người bệnh tử vong, lúc đó bạn có cảm giác mình đi cùng họ đến cuối con đường. Còn bây giờ bạn đến nhà người dân, và trong vòng 48-72 giờ sau, bệnh nhân đã qua đời. Cảm giác như mình đang sống trong thời chiến”.