Nghiên cứu cách phạt nguội người hút thuốc lá tại nơi công cộng

Nhóm nam nữ tuổi teen tụ tập hút thuốc lá, chửi thề lớn tiếng trước tòa nhà Bitexco (Sài Gòn) khiến người bức xúc

Tòa nhà Bitexco tọa lạc giữa trung tâm Quận 1 từ lâu đã trở thành điểm đến yêu thích của người dân Sài Thành, đặc biệt là giới trẻ. Như một thói quen, cứ mỗi chiều tại khu vực bên ngoài tòa nhà, gần phố đi bộ luôn có rất đông người, ở mọi lứa tuổi tập trung tới đây để vui chơi. Đông đảo nhất trong số đó chính là các bạn trẻ tuổi teen.

Mọi chuyện sẽ chẳng có gì đáng nói nếu như các tên chỉ tới đây để hẹn hò, tám chuyện hay khoe nhau những bộ quần áo mới, những đôi sneaker đắt đỏ... Thế nhưng, ấn tượng đập thẳng vào mắt người đi đường mỗi khi có dịp ghé ngang lại là những hình ảnh vô cùng xấu xí khi trên tay những gương mặt trẻ măng ấy lại là những điếu thuốc cháy dở, là những đám khói đen nghi ngút, mờ cả mắt người xung quanh.

Đoạn clip ghi nhận thực tế đáng buồn sau khi được đăng tải đã khiến không ít người giật mình.

Hình ảnh các bạn trẻ tụ tập để hút thuốc khiến người lớn không khỏi giật mình.

Luật phòng chống tác hại của thuốc lá đã có hiệu lực thực thi từ hơn 6 năm trước

Có một thực tế đáng buồn, không riêng gì nhóm teen Sài Gòn trước cửa Bitexco, tình trạng hút thuốc lá nơi công cộng có thể bắt gặp ở bất cứ nơi đâu, với mọi lứa tuổi và giới tính. Khói thuốc có thể sộc vào mắt, vào mũi, vào họng bạn khi bạn đi uống trà đá, khi đứng chờ xe bus, khi đi học, đi làm... Những người hút thuốc cứ thế bật lửa, châm rồi rít ở bất cứ đâu, bất cứ khi nào họ thấy thèm mà chẳng cần quan tâm tới người khác.

Bến tàu, bến xe là nơi rất dễ bắt gặp những hình ảnh người dân vô tư hút thuốc khi xung quanh có rất đông người.

Ở nước ta, Luật phòng chống tác hại của thuốc lá đã có hiệu lực thực thi từ hơn 6 năm trước nhưng cho tới nay, tình trạng hút thuốc nơi công cộng vẫn diễn ra rất phổ biến. 

Cụ thể, Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá cấm quảng cáo, tiếp thị thuốc lá, cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi. Ở những địa điểm công cộng cho phép hút thuốc lá, yêu cầu thành lập khu vực dành riêng cho người hút thuốc, có biển báo hướng dẫn, cách biệt với khu vực chung, có hệ thống thông khí hai chiều để không ảnh hưởng đến người xung quanh.

Theo quy định của Luật, các địa điểm cấm hút thuốc lá công cộng hoàn toàn, gồm: Cơ sở y tế; cơ sở giáo dục (trừ trường cao đẳng, đại học, học viện); cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; cơ sở hoặc khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao. Các địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà bao gồm: Nơi làm việc; trường cao đẳng, đại học, học viện; địa điểm công cộng, phương tiện giao thông công cộng bị cấm hút thuốc lá hoàn toàn bao gồm ôtô, tàu bay, tàu điện.

Những hành vi: Hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm; bỏ tàn, mẩu thuốc lá không đúng nơi quy định khi hút thuốc lá tại những địa điểm được phép hút thuốc lá, sẽ bị cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 - 300.000 đồng. Phạt tiền từ 500.000 - 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi bán cung cấp thuốc lá chưa đủ 18 tuổi và sử dụng người chưa đủ 18 tuổi bán thuốc lá.

Thản nhiên hút thuốc tại nơi có biển cấm.

Chế tài thì là vậy nhưng thực tế thì việc thực thi luật và xử phạt các trường hợp hút thuốc lá nơi công cộng, không đúng nơi quy định lại gặp rất nhiều trở ngại, lớn nhất trong số đó chính là bởi quy trình xử lý còn rườm rà, gây mất thời gian cho cả đối tượng bị xử lý và cơ quan chức năng.

Theo quy định hiện hành, khi phát hiện trường hợp hút thuốc không đúng nơi quy định, người có thẩm quyền sẽ lập biên bản làm việc. Sau đó, báo cho cơ quan chức năng như UBND phường, Thanh tra Sở Y tế hoặc Thanh tra chuyên ngành. Dựa trên cơ sở là biên bản làm việc trước đó, các cơ quan sẽ ban hành quyết định xử phạt và mới xử phạt được người vi phạm.

Sẽ "phạt nguội" hành vi hút thuốc lá nơi công cộng

Trong nỗ lực nhằm ngăn chặn hành vi hút thuốc nơi công cộng, hút thuốc không đúng nơi quy định đang gây ảnh hưởng xấu tới môi trường cũng như sức khỏe cộng đồng, đồng thời giúp đơn giản hóa việc xử phạt, Bộ Y tế hiện đang nghiên cứu cơ chế để "phạt nguội" những trường hợp này.

Nhóm các bạn sinh viên tham gia nhảy flashmob hưởng ứng chiến dịch 'Cuộc sống không khói thuốc' tại Hà Nội.

Thay vì phải giữ người vi phạm lại, báo cho cơ quan chức năng và thực hiện một loạt các văn bản, giấy tờ như trước đây mọi thứ sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều một khi cơ chế "phạt nguội" được xây dựng và hoàn thiện. Chỉ cần chụp được ảnh có đầy đủ tên cơ sở để xảy ra vi phạm hoặc người có hành vi vi phạm là có thể xử phạt.

Hiện nay, quy định "phạt nguội" đã được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng và thu về nhiều hiệu quả tích cực. Không đâu xa, ví dụ điển hình chính là đất nước láng giềng trong khu vực với chúng ta: Singapore. Nhờ áp dụng những biện pháp nghiêm khắc, Singapore đã hạn chế rất tốt việc hút thuốc lá nơi công cộng, không đúng nơi quy định, khiến quốc gia này sở hữu môi trường xanh, trong lành, được mệnh danh là đất nước sạch nhất hành tinh.