Lừa tình qua mạng - trò cũ nhưng vẫn nhiều người mắc

Ngày 12/6, Công an TP HCM đã tạm giữ Hồ Thanh Hà (35 tuổi) để điều tra hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Cách thức của người phụ nữ này không mới: tạo tài khoản và làm quen trên mạng, rủ đi khách sạn rồi lừa lấy tài sản. Công an tỉnh Bến Tre ngày 14/6 cũng đã bắt Mai Thanh Chánh (quê Giồng Trôm) để điều tra hành vi Cướp giật tài sản vì người này đã lừa lấy xe máy một người quen trên Internet. Trước đó, ngày 21/2, với hành vi lừa người mới quen trên mạng mượn xe và bỏ trốn, Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã bắt giữ Trần Thị Tâm (20 tuổi, Quảng Nam).

Hẹn hò trực tuyến đang ngày càng phổ biến nhưng cũng tiềm ẩn vô số nguy cơ, đặc biệt là lừa đảo.

Không chỉ tại Việt Nam, nước ngoài cũng đang bùng phát vấn nạn lừa đảo trực tuyến thông qua việc hẹn hò. Theo Cục gian lận Quốc gia Anh (NCA), việc lừa đảo bằng tình cảm đang trở nên nghiêm trọng và phức tạp. Theo dự báo, nó có thể phổ biến hơn nữa trong vòng 18 tháng tới.

Riêng tại quốc gia này, đã có không ít trường hợp lợi dụng lòng tin để chiếm đoạt tài sản. Theo IBTimes, vào tháng 3 năm nay, Pam Wareing, 54 tuổi, đã bị đưa ra tòa với cáo buộc ăn cắp hơn 500.000 bảng từ chủ nhà để gửi cho một người mà bà làm quen trực tuyến. Giáo sư đại học Judith Lathlean, 68 tuổi, mất tổng cộng 140.000 bảng sau khi một người đàn ông có tên John Porter thuyết phục bà gửi tiền do "có việc quan trọng cần gấp".

Đó chỉ là số ít trong rất nhiều trường hợp lừa đảo trực tuyến bằng cách "lừa tình". Theo số liệu của NCA năm 2016, riêng tại Anh có tới gần 3.390 người là nạn nhân của những vụ lừa kiểu này, tổn thất trung bình mỗi người 11.500 bảng. 

Mỹ, Australia và nhiều nước châu Âu cũng đang phải đối phó với tình trạng lừa đảo trực tuyến gia tăng, đặc biệt là phương thức lợi dụng sự cả tin của nạn nhân.

"Có thể nói, việc lợi dụng tình cảm yêu đương cho mưu đồ xấu trên mạng đang diễn ra mạnh mẽ hơn trước đây", một chuyên gia bảo mật cho biết.

Tại Việt Nam, tuy chưa có con số thống kê cụ thể về lừa đảo bằng tình cảm, nhưng theo BKAV, có tới 85% người sử dụng Facebook tại Việt Nam gặp phiền toái với tin nhắn lừa đảo năm 2016. 

Theo ông Võ Đỗ Thắng, giám đốc Trung tâm an ninh mạng Athena, cách thức lừa đảo trên không mới, nhưng nạn nhân thường mất cảnh giác. Cụ thể, sau khi nắm rõ thông tin, kẻ gian bắt đầu tiếp cận mục tiêu bằng cách vào vai một người lịch sự, đàng hoàng, hình ảnh đại diện luôn "lung linh" và bắt đầu tỏ ý quan tâm bằng những tin nhắn mùi mẫn, chia sẻ câu chuyện cảm động, nói về cuộc đời mình (không có thật)... đồng thời luôn "like" và bình luận hình ảnh mà mục tiêu đăng tải.

"Mục đích là tạo cho bạn cảm xúc mạnh mẽ và nó sẽ đánh lừa bạn bằng những suy nghĩ về sự lãng mạn, ngọt ngào. Tất nhiên, quá trình chinh phục rất tốn thời gian và chúng được lên kế hoạch công phu", ông Thắng cho biết.

Sau khi tạo được sự tin tưởng, kẻ xấu sẽ tán tỉnh một cách dồn dập. Bên cạnh đó, chúng bắt đầu "khoe của" để tăng giá trị chính mình như gửi hình ảnh của các biệt thự, xe hơi sang trọng, những resort xa hoa lộng lẫy...

Sau tất cả, kẻ gian sẽ hẹn gặp nạn nhân. Khác với tội phạm tấn công tình dục, chúng chỉ tập trung vào đánh cắp tài sản. Ví dụ, kẻ gian có thể mang rất nhiều quà đến tặng, sau đó giả vờ nhận điện thoại từ ai đó, báo có việc gấp, nghiêm trọng (người thân bị tai nạn, cháy nhà...) và mượn phương tiện hoặc điện thoại (có giá trị lớn) của nạn nhân. Để tăng thêm phần tin tưởng, chúng còn bỏ lại túi xách, điện thoại... nhưng thực chất đều là vật không có giá trị.

Bên cạnh đó, kẻ lừa đảo cũng thường sử dụng cách tránh gặp mặt trực tiếp (như ở nước ngoài, ở xa chưa thể gặp mặt...) Khi đó, mọi thứ đều liên lạc qua Internet. Cũng với cách thức "có việc gấp", nạn nhân sẽ được đề nghị mượn tiền bạc. Nếu nạn nhân nhẹ dạ và đưa tiền cho chúng, họ sẽ mất trắng.

"Đây là những thủ đoạn đã bị cảnh báo nhiều lần nhưng mọi người có vẻ không chú ý, hoặc bị cảm xúc lấn át lý trí và cuối cùng thành con mồi", ông Thắng nói.

Để bảo vệ mình trước nguy cơ bị lợi dụng tình cảm để lừa đảo, ông Thắng cho rằng điều quan trọng nhất là tránh đưa quá nhiều thông tin cá nhân lên mạng, đặc biệt là họ tên đầy đủ và địa chỉ nhà ở. Tuyệt đối không được chuyển tiền hay vật chất khi bị yêu cầu, dù cho tin tưởng đến mấy. Và khi gặp mặt, không nên giao bất kỳ tài sản có giá trị nào cho người vừa mới quen để tránh bị đánh cắp. Cuối cùng, nếu muốn hẹn hò, tốt nhất là vào các trang web uy tín và nếu có dấu hiệu nêu trên, lập tức chặn tài khoản đó.