Khởi động điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Buprenorphine

Nghiện các chất dạng thuốc phiện hiện nay vẫn là vấn đề nhức nhối trong xã hội, cả về sức khỏe, an ninh, trật tự và phát triển kinh tế xã hội. Theo báo cáo của Bộ Công an, trên toàn quốc hiện có khoảng hơn 225.000 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Nghiện ma túyđược coi là bệnh mạn tính của não bộ, hiện chưa có phương thuốc đặc hiệu để chữa khỏi trong khi các giải pháp cai nghiện hiệu quả không cao, tỷ lệ tái nghiện lên đến trên 90%. Vì vậy, trên thế giới, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế hiện được coi là một trong những giải pháp ưu việt nhất hiện nay, chủ yếu là điều trị bằng Methadone và Buprenorphine.

“Với người nghiện các chất dạng thuốc phiện, hiện cả nước đã có hơn 54.000 người đang được điều trị bằng Methadone. Mặc dù Methadone là biện pháp an toàn và hiệu quả cao.Tuy vậy, sau 10 năm triển khai, Methadone cũng có một số hạn chế nhất định. Tỷ lệ bỏ điều trị MMT có xu hướng gia tăng, nguyên nhân chính là do người bệnh phải đi lại quá nhiều, đến cơ sở y tế uống thuốc hàng ngày, nhất là ở địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa. Đây là một trong những lý do Cục PC HIV/AIDS, BYT bắt đầu triển khai điều trị Buprenorphine, là một giải pháp bổ sung cho điều trị Methadone”- Phó giáo sư Nguyễn Hoàng Long - Cục trưởng Cục phòng chống HIV/AIDS thông tin.

Khám và tư vấn điều trị cho người nghiện

Ông Long cho biết, trên thế giới, Buprenorphine được sử dụng để điều trị cho người nghiện các chất dạng thuốc phiện từ năm 1995 tại Pháp và hiện nay đã có 40 quốc gia trên thế giới áp dụng. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng đã đưa Buprenorphine vào danh mục thuốc thiết yếu từ năm 2005. Theo báo cáo của WHO năm 2015, khu vực châu Âu có tới 59% các nước đang triển khai điều trị bằng Buprenorphine.

Tại Việt Nam, điều trị nghiện các các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Buprenorphine đã được thí điểm ban đầu từ năm 2015 trong khuôn khổ hai nghiên cứu của Trường Đại học Y Hà Nội và Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS thành phố Hồ Chí Minh.

Kết quả đánh giá cho thấy điều trị bằng Buprenorphine có rất nhiều ưu điểm. Thuốc có tác dụng kéo dài tới 72 giờ, do vậy bệnh nhân ngậm thuốc 2-3 ngày/lần nên giảm thời gian đi lại tới cơ sở y tế. Người dùng thuốc này không có hoặc không phải tăng liều ARV và liều Buprenorphine khi cùng điều trị cho bệnh nhân nhiễm HIV, ít tác dụng phụ hơn.

“Bộ Y tế có chủ trương đưa thuốc Buprenophine vào điều trị cho người nghiện các chất dạng thuốc phiện như là bổ sung thêm một sự lựa chọn, đặc biệt phù hợp với bệnh nhân khó tiếp cận cơ sở y tế hàng ngày để uống Methadone”- ông Long nói.

Buprenorphine ngoài lợi ích tương tự như Methadone là giúp người nghiện các chất dạng thuốc phiện giảm lệ thuộc vào heroin hoặc thuốc phiện, giảm hội chứng cai; phòng được các bệnh lây truyền qua đường máu như HIV, viêm gan B, viêm gan C; Giảm tử vong do dùng quá liều heroin; Giảm các hành vi phạm pháp. Thuốc tác dụng kéo dài nên khi điều trị bằng Buprenorphine người bệnh chỉ cần 2-3 ngày mới phải đến cơ sở y tế một lần, giảm đáng kể thời gian đi lại cho người bệnh nhất là những bệnh nhân ở xa.

Tại sự kiện “Khởi động điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Buprenorphine” vừa được tổ chức , Phó giáo sư Nguyễn Hoàng Long - Cục trưởng Cục phòng chống HIV/AIDS đề nghị UBND các tỉnh, thành phố triển khai thí điểm không chỉ điều trị nghiện bằng Methadone mà cả Buprenorphine bao gồm các hoạt động truyền thông tạo nhu cầu; cung cấp các điều kiện cần thiết, cơ sở vật chất cũng như chế độ ưu đãi cho người cung cấp dịch vụ theo các quy định hiện hành.

Lãnh đạo Cục Phòng, chống HIV/AIDS kêu gọi người nghiện ma túy nhất là những người nghiện các chất dạng thuốc phiện chủ động tìm hiểu thông tin, tiếp cận các cơ sở y tế nhất là cơ sở điều trị nghiện để lựa chọn một biện pháp điều trị thích hợp.