Khai mạc vòng chấm chung khảo Giải Báo chí Quốc Gia lần thứ X – 2015

Năm nay là năm thứ X, Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia tổ chức xét tặng Giải Báo chí Quốc gia, thực hiện Quyết định số 369/QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Giải Báo chí Quốc gia và Quyết định số 1694/QĐ-TTg ngày 22/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án Nâng cao chất lượng Giải Báo chí Quốc gia. Giải Báo chí Quốc Gia lần thứ X- 2015 là mùa Giải đầu tiên trong nhiệm kỳ mới của Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam khóa X (2015- 2020), với nhiều thành viên mới trong Hội đồng Giải và Hội đồng Chung khảo. Hội đồng Chung khảo gồm có 1 đồng chí Chủ tịch và 3 đồng chí Phó Chủ tịch cùng 37 ủy viên đều là các nhà báo giàu kinh nghiệm, có uy tín, nhiều đồng chí đã liên tục tham gia chấm vòng chung khảo, vừa tinh thông nghề nghiệp, vừa sắc sảo trong nghề giám khảo, thẩm định và phát hiện những tác phẩm hay, những cây bút giỏi.

Toàn cảnh Lễ khai mạc vòng chấm Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ X – 2015.

Phát biểu khai mạc vòng chấm Chung khảo, đồng chí Thuận Hữu – Ủy viên T.Ư Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia, Chủ tịch Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ X – năm 2015, cho biết: Năm nay, Giải tiếp tục nhận được được sự hưởng ứng nhiệt tình của các cấp Hội trong cả nước, với 169 đơn vị cấp Hội và cá nhân tham dự 11 loại Giải theo quy định; trong đó có 126 đơn vị cấp Hội và 43 cá nhân (năm 2014 có 136 đơn vị và 18 cá nhân tham dự), 207 cộng tác viên (năm 2014 chỉ có 177); có 61/63 Hội Nhà báo tỉnh, thành phố tham dự (năm 2014 có 62/63 HNB); 17/19 Liên Chi hội tham dự; 48 Chi hội nhà báo trực thuộc và cơ quan báo chí dự Giải (năm 2014 là 37 Chi hội trực thuộc tham dự)

Đồng chí Thuận Hữu phát biểu khai mạc.

Cùng với Giải năm 2014, Giải năm nay có số Hội Nhà báo tỉnh, thành phố tham dự cao nhất từ Giải đầu tiên đến nay (61/63), cho thấy Giải Báo chí Quốc gia thật sự ngày càng nhận được sự quan tâm của hội viên và các cấp Hội địa phương trong cả nước, mặt khác sức lan tỏa cũng như giá trị của Giải ngày càng được khẳng định rộng rãi.

Các tác phẩm dự giải đã phản ánh trung thực các sự kiện chính trị lớn của đất nước trong năm 2015, năm có nhiều sự kiện trọng đại: Cả nước tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, thực hiện Nghị quyết TƯ 4 Khóa XI về xây dựng Đảng, thực hiện các nghị quyết, chính sách điều hành kinh tế – xã hội của Chính phủ trong năm 2015; việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” v.v… Số lượng tác phẩm viết về bảo vệ chủ quyền biển, đảo khá nhiều, có chất lượng.

Các tác phẩm dự giải đáp ứng được các tiêu chí xét chọn của Giải. Đó là: Bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước trong năm – với nhiều khó khăn, thử thách mới; phản ánh kịp thời, sinh động và đa dạng tình hình kinh tế, xã hội, phản ánh quyết liệt vấn đề an ninh, quốc phòng, nhất là bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; Đấu tranh với các thế lực thù địch, các hoạt động sai trái chống phá Nhà nước và chế độ. Giới thiệu những nhân tố mới, gương người tốt việc tốt, điển hình tiên tiến trong hoạt động kinh tế, trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và các mặt đời sống; trong xóa đói giảm nghèo ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; ngăn chặn suy giảm kinh tế; Khắc phục hậu quả thiên tai; Vấn đề phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường; về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, và nhiều vấn đề kinh tế – xã hội khi Việt Nam tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), hướng tới Cộng đồng ASEAN cuối 2015…

143 tác phẩm vào chung khảo là những tác phẩm tiêu biểu, có tính phát hiện, phản ánh khá sâu sắc đời sống báo chí, đúng tình hình kinh tế- chính trị- xã hội – anh ninh quốc phòng của đất nước, có tình định hướng dư luận xã hội, nhiều tác phẩm có hiệu quả tác động xã hội tốt, được các cơ quan chức năng tiếp thu, giải quyết.

Đồng chí Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ X – 2015 công bố Quy chế của Hội đồng Chung khảo và thể thức bỏ phiếu.

Báo cáo kết quả chấm Sơ khảo, đồng chí Mai Đức Lộc, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Sơ khảo Giải Báo chí Quốc gia năm 2015 nêu rõ: Theo đánh giá của Hội đồng Sơ khảo, các tác phẩm dự Giải nhìn chung có sự đồng đều về chất lượng, không có sự cách biệt quá lớn về chất lượng giữa các tác phẩm của các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.  Tuy nhiên, tác phẩm có chất lượng cao vẫn tập trung ở các cơ quan báo chí Trung ương có nhiều năm dự Giải và các thành phố lớn, các tỉnh có sự đầu tư về chuyên môn… Ở một số loại giải, chất lượng tác phẩm tốt (nhóm phóng sự, phóng sự điều tra truyền hình và Phóng sự, phóng sự điều tra báo in có chất lượng đồng đều hơn; nhóm Tin, bài phản ánh, bút kí – báo in có nội dung phong phú hơn, nhiều bài được đầu tư công phu; Xã luận, bình luận, chuyên luận báo in có số lượng tham gia tăng hơn năm 2014, có nội dung ngày càng bám sát thực tiễn hơn, bớt lý luận hàn lâm).

Đồng chí Mai Đức Lộc báo cáo kết quả chấm Sơ khảo.

Nhà báo Mai Đức Lộc cũng đã nêu một số điểm đáng lưu ý của các tác phẩm tham dự giải năm nay: Điểm yếu chung về nghiệp vụ là thể hiện chưa sâu, chưa tới tầm của vấn đề mà tác giả đặt ra. Tuy số lượng tác phẩm có tăng nhưng nhìn chung chưa có tác phẩm đặc biệt nổi trội. Một số loại giải chất lượng chưa vượt các năm trước (Giải bình luận, giao lưu, tọa đàm; Giải phim tài liệu truyền hình(báo hình); Giải tin, bài phản ánh, phỏng vấn, tọa đàm, bình luận, chuyên luận(phát thanh) và Giải ảnh báo chí.  Riêng Tọa đàm, chuyên luận, bình luận, phỏng vấn phát thanh, Bút kí phát thanh… chất lượng vẫn còn yếu, chưa khá hơn các năm trước. Báo điện tử tham dự Giải nhiều hơn các năm trước (với gần 149 tác phẩm) nhưng chưa thật đặc trưng về thể loại và chất “báo điện tử”, nhiều tác phẩm vẫn chưa khắc phục được tình trạng tập hợp và chú thích ảnh; khâu biên tập ở một số tác phẩm phát thanh chưa được chú trọng…

Các Tiểu ban ít tác phẩm tham dự ở các năm trước đây, năm nay vẫn ít tác phẩm (Giải Tin, bài phản ánh, phỏng vấn, tọa đàm, bình luận, chuyên luận phát thanh và nhất là Giải ảnh báo chí). Qua 10 mùa giải, nhiều địa phương đã tổ chức tuyển chọn tác phẩm một cách nền nếp. Tuy nhiên, đáng tiếc vẫn còn một số Hội địa phương xác định sai và gửi nhầm thể loại, gửi tác phẩm phạm quy… Bên cạnh đó, năm nay là năm thứ năm Hội đồng Giải có cơ chế riêng đối với ảnh báo chí (cho phép tác giả ảnh báo chí gửi thẳng tác phẩm về Hội đồng Giải, không qua tuyển chọn ở cơ sở). Số tác giả và số lượng tác phẩm ảnh báo chí đạt 113 tác phẩm (nhiều năm trước đều dưới 100 tác phẩm). Tuy nhiên, số lượng ảnh chưa nhiều như mong đợi, chất lượng vẫn chưa cao, chưa phản ánh sát, đúng diện mạo ảnh báo chí trong năm.

Đánh giá về công tác chấm giải, Chủ tịch Hội đồng Sơ khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ X cho rằng: Các Ban giúp việc của Hội đồng Giải đã nỗ lực triển khai các công việc sơ khảo với tiến độ sớm hơn gần 1 tháng và đúng yêu cầu của Giải; Hội đồng Sơ khảo đã thực hiện đúng quy chế chấm Giải, làm việc với tính chuyên nghiệp và tinh thần trách nhiệm nhất, chấm tác phẩm theo các tiêu chí về chất lượng nội dung và hình thức thể hiện, đã lựa chọn và trình lên Hội đồng chung khảo danh sách 143 tác phẩm thuộc 11 loại giải, được lựa chọn từ 1.660 tác phẩm gửi dự Giải (năm 2014 là 1.468 tác phẩm, tăng gần 200 tác phẩm).

Hội đồng Chung khảo gồm các nhà báo giàu kinh nghiệm, có uy tín sẽ phát huy tinh thần trách nhiệm, khách quan, công tâm và trí tuệ lựa chọn được những tác phẩm xuất sắc nhất để trao Giải.

Để công tác chấm Giải được bảo đảm khách quan, chính xác, đồng chí Thuận Hữu nhấn mạnh: Thay mặt Hội đồng Giải, tôi trân trọng đề nghị các đồng chí thành viên Hội đồng chung khảo, với tinh thần trách nhiệm cao nhất trước một Giải thưởng quốc gia dành cho báo giới nước nhà, hãy tham gia tích cực, cống hiến kinh nghiệm và nhiệt huyết, phát huy tinh thần trách nhiệm, khách quan, công tâm và trí tuệ để chọn cho được những tác phẩm xuất sắc nhất trong tổng số 143 tác phẩm vào chung khảo, vừa đảm bảo đúng đắn về nội dung, có tính phát hiện và tính định hướng tư tưởng, chính trị… vừa tiêu biểu về mặt nghiệp vụ thể hiện, nêu cao được tính cách mạng và tính chuyên nghiệp trong hoạt động báo chí, để trao giải vào đúng dịp kỷ niệm Ngày báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/2016)

Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ X sẽ tiếp tục làm việc và công bố kết quả trong ngày 4/6/2016.