Khai mạc Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 2 năm 2023

Tham dự có Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng. Cùng dự còn có đại diện lãnh đạo các ban, bộ ngành, cơ quan của Trung ương và lãnh đạo các địa phương, lãnh đạo và đông đảo người dân tỉnh Thừa Thiên Huế.

Phát biểu khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 2, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Bộ trưởng Bộ TT&TT khẳng định, gốc của sách là tri thức, mà tri thức là sức mạnh của mỗi con người, cũng là sức mạnh của cả một quốc gia, một dân tộc. 

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”; “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì nhất định phải có học thức”; “Trí thức là vốn quý của dân tộc. Ở các nước như thế, ở Việt Nam càng như thế”. 

Theo ông Hùng, gốc để phát triển sách, phát triển xuất bản là sách phải có nhiều người đọc, tức là có thị trường lớn. Mà muốn vậy, phải thực hiện khuyến đọc. Nhiều quốc gia đã rất quan tâm đến việc khuyến đọc như Nhật Bản, Hàn Quốc, Israel. Có nước có luật về khuyến đọc. Tháng 11/2021, Chính phủ Việt Nam đã quyết định chuyển Ngày Sách Việt Nam thành Ngày Sách và Văn hoá đọc Việt Nam. Đây là một bước chuyển đổi rất quan trọng và có ý nghĩa sâu xa.

Những việc phải làm về văn hoá đọc là khuyến khích và phát triển phong trào đọc sách, tạo dựng môi trường đọc thuận lợi, xây dựng thói quen đọc sách trong gia đình, trường học, cơ quan, tổ chức; phát hiện, tôn vinh các tổ chức, cá nhân có những đóng góp cho phát triển sách và văn hóa đọc trong cộng đồng; nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, các cơ quan chức năng và các tổ chức xã hội đối với việc xây dựng và phát triển văn hóa đọc.

Các thông điệp chính của Ngày Sách và Văn hoá đọc năm nay là “Sách: nhận thức - đổi mới - sáng tạo”; “Sách cho tôi, sách cho bạn”; “Thời đại mới đòi hỏi phải có nhận thức mới, cách làm mới”.  

Đổi mới trong nhận thức, đổi mới trong sáng tạo, đổi mới trong phương thức xuất bản, đổi mới trong cách tiếp cận bạn đọc để sách vẫn là sách, nhưng đa dạng hình tướng, đến được hàng triệu người, để xuất bản phát triển mạnh mẽ hơn theo hướng dân tộc hoá nhưng vẫn phải hiện đại hoá bằng công nghệ số, vẫn phải đại chúng hoá thông qua đa nền tảng số.

Theo ông Nguyễn Văn Phương - Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, văn hóa đọc là một trong những truyền thống quý báu cần được phát huy để có thể phát triển bền vững. Trong những năm qua, Thừa Thiên Huế đã phát huy và nhân rộng việc phát triển văn hóa đọc, đó chính là xây dựng, hình thành và phát triển thói quen, nhu cầu, phong trào đọc sách trong mọi tầng lớp Nhân dân, nhất là trong thanh niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên và chú trọng tới người dân ở vùng nông thôn, như  tổ chức Tuần lễ đọc sách miễn phí, nói chuyện chuyên đề: “Sách và cuộc sống”, “Chúng em với di sản văn hóa Huế”, “Cuốn sách của tôi”...

Những mô hình “Tủ sách cho bạn và cho tôi”, “Tủ sách tại lớp” đã huy động tối đa các đầu sách hay, ý nghĩa từ các nguồn xã hội hóa và các học sinh, giáo viên cùng xây dựng thư viện trường học.

UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã triển khai Đề án thiết lập và phát triển Tủ sách Huế nhằm tạo nên một thương hiệu sách mang đậm dấu ấn Huế góp phần thúc đẩy quảng bá văn hóa Huế qua sách. Đến nay, Tủ sách Huế đã hình thành được 9 xuất bản phẩm, với mục tiêu đến năm 2030 sẽ xuất bản được 50 ấn phẩm mới và hợp tác gắn logo Tủ sách Huế với hàng trăm sách xuất bản khác trên toàn quốc sẽ trở thành sản phẩm văn hóa đặc trưng của Huế, giới thiệu đến độc giả, hình thành bộ quà tặng có ý nghĩa về văn hóa của vùng đất Cố đô; đồng thời, sẽ trở thành cơ sở dữ liệu khoa học cho việc nghiên cứu Thừa Thiên Huế trên tất cả các lĩnh vực..., phục vụ cho công cuộc xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành đô thị văn hóa, di sản trực thuộc Trung ương.

Phát biểu chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 2, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang khẳng định, những năm qua, các bộ, ngành, cộng đồng, địa phương, các nhà xuất bản, các đơn vị phát hành, các thư viện và những doanh nghiệp, cá nhân có tấm lòng nhiệt huyết đã nhiệt tình tham gia hưởng ứng Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam, làm cho xuất bản có bước phát triển nhanh, làm cho văn hóa đọc có sự khôi phục đáng ghi nhận. Phong trào đọc sách, tặng sách đã đến được nhiều nơi trên cả nước, góp phần thực hiện nhiệm vụ mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu rõ tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021 là: “phải tiếp tục xây dựng, giữ gìn và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thực sự là "nền tảng tinh thần", "động lực phát triển", và "soi đường cho quốc dân đi"; phát huy giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, thịnh vượng, tạo ra sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc.”  

“Năm nay, tại thành phố Huế, Trung tâm văn hóa đặc sắc của cả nước, vùng đất lịch sử - địa linh - nhân kiệt, nơi hội tụ  các di sản văn hóa giá trị của Việt Nam, Lễ Khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai cùng Hội Sách chào mừng đã được Bộ TT&TT, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cùng các đơn vị phối hợp tổ chức trang trọng, xứng tầm với sự kiện văn hóa quan trọng này. Sự kết hợp hài hòa giữa những nét văn hóa truyền thống cùng những yếu tố hiện đại là một cách để chúng ta tôn vinh sách và khẳng định vai trò trung tâm của văn hóa đọc trong đời sống văn hóa. Tôi tin tưởng rằng, các chuỗi hoạt động và sự kiện chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ hai được tổ chức hôm nay và trong những ngày tới tại Thành phố Huế cũng như khắp mọi miền Tổ quốc thực sự phát huy được nét đẹp văn hóa truyền thống: tôn vinh sách và những người làm sách, phát triển phong trào đọc sách”, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ TT&TT quan tâm xây dựng chính sách tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các đơn vị xuất bản phát triển theo hướng tinh gọn, chất lượng và hiện đại hóa;  Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch  tập trung đẩy mạnh phát triển văn hóa đọc, đưa sách vào cộng đồng; các bộ, ngành, địa phương tích cực lồng ghép văn hóa đọc trong tất cả phong trào như: xây dựng văn hóa, khuyến học...; tiếp tục tạo môi trường thuận lợi nhất để khuyến khích mọi người tham gia viết sách, đọc sách nhằm tạo ra tác phẩm tốt, làm phong phú thêm nguồn sách; tôn vinh các tác giả, văn nghệ sĩ, những tấm gương vì cộng đồng đã đưa sách, văn hóa đọc đến với mọi người, mọi nhà.