Kết hợp từ bi và trí tuệ là cốt lõi khi làm cha mẹ

Giá trị của cuốn sách nằm ở việc kết hợp các bài tập thực hành Phật giáo với nhiều năm kinh nghiệm làm việc với trẻ em của C. L. Claridge.

Từ bi và trí tuệ là cốt lõi của triết học Phật giáo. Cũng như vậy, sự kết hợp của từ bi và trí tuệ là cốt lõi trong việc làm cha mẹ.

Giảng sư Phật giáo Chogyam Trungpa Rinpoche đã từng phân biệt giữa “từ bi” và cái mà ngài gọi là “lòng tốt ngốc nghếch”. Lòng tốt ngốc nghếch là từ bi mà thiếu vắng trí tuệ.

Đây là một thuật ngữ khá hay bởi khi chúng ta sử dụng lòng tốt ngốc nghếch, chúng ta có thể cảm thấy “tốt đẹp” vì chúng ta nghĩ mình đang giúp con, nhưng thực ra chúng ta lại đang hành động như những bậc cha mẹ thiếu trí tuệ khi không biết đến thực tế và những ảnh hưởng nguy hại của những việc làm thiếu hiểu biết của chúng ta.

Ví dụ, vì thương con nên khi thấy nó bị một đứa bạn phá bĩnh hay trêu ghẹo, chúng ta nghĩ cần phải can thiệp và ”khắc phục” chuyện này. Tuy nhiên, khi làm vậy, chúng ta đã ngăn cản đứa trẻ học hỏi kinh nghiệm.

Hay, con trẻ thường xuyên đòi hỏi kẹo và đồ ngọt. Trẻ sẽ liên tục khóc và rền rĩ để bố mẹ đưa kẹo. Vì thương con, chúng ta đưa kẹo cho trẻ. Sau một thời gian, răng của con bị sâu, cơ thể thì thừa cân và không khỏe mạnh.

Từ bi và trí tuệ được ví như hai cánh của con chim – thiếu đi một cái cánh, chim không thể bay. Ở hai ví dụ trên, nếu chúng ta biết kết hợp từ bi với trí tuệ thì chúng ta sẽ hành động rất khác và biết điều gì lợi lạc cho con. Chỉ khi có trí tuệ thì chúng ta mới biết cách phản ứng từ bi.

Có rất nhiều sách về nuôi dạy con nhưng gần như không có cuốn nào dựa trên nền tảng nguyên lý Phật giáo. Phật giáo, suy cho cùng, là về quy luật nhân quả. Nếu chúng ta làm điều thiện, kết quả mang lại sẽ tốt đẹp. Đó là một triết lý lạc quan trong đó chúng ta có thể loại trừ hoàn toàn được sự vô minh (thiếu hiểu biết) và từ đó là toàn bộ khổ đau nữa.

Chúng ta không thể thực hiện điều này trong một đời người ngắn ngủi nhưng chúng ta có thể bắt đầu. Vì lý do này, những lời dạy của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã xuất hiện trên Trái đất. Những phương pháp nhằm giải quyết các vấn đề trong cuộc sống của ngài không chỉ dành cho giới tu sĩ, mà còn dành cho các gia đình, các ông bố bà mẹ. Những giáo lý và phương pháp này chính là khía cạnh trí tuệ của Phật giáo.

Mặc dù bối cảnh đã thay đổi nhưng cách chúng ta tương tác với nhau, dù tốt hay xấu, vẫn không thay đổi trong hơn 2.500 năm qua. Chúng ta vẫn chưa nhận ra được các khuôn mẫu của sự tức giận, thất vọng, phản ứng thái quá cũng như những ham muốn con trẻ được hạnh phúc mạnh mẽ đến mức chúng ta có nguy cơ tạo ra hiệu ứng trái ngược.

Giá trị của cuốn sách “Nuôi dạy con bằng trái tim của một vị Phật” nằm ở việc kết hợp các bài tập thực hành Phật giáo với nhiều năm kinh nghiệm làm việc với trẻ em của C. L. Claridge, trong đó có chính con của bà. Tư tưởng của Phật giáo xuyên suốt toàn bộ cuốn sách.