Homeschool chưa thích hợp ở Việt Nam

Bố mẹ không thể đóng vai thầy, cô

Là nhà quản lý đồng thời cũng là giáo viên, nhưng chỉ bày tỏ quan điểm góc độ là một phụ huynh đang có con học cấp THCS, cô Lê Thúy Quỳnh, Hiệu trưởng trường Tiểu học Võ Thị Sáu (Hà Nội) luôn coi trọng việc cho con được đến trường học. Bởi theo cô Quỳnh, môi trường học ở nhà và ở trường đều có sự khác biệt. Học sinh học ở trường sẽ được hòa đồng, giao tiếp với bạn bè và nhiều người khác.

Một phụ huynh ở phố Nguyễn Trường Tộ (Hà Nội) chia sẻ: “Thực tế hiện nay, nhiều phụ huynh đều định hướng cho con phải có ý thức tự giác trong học tập. Bởi vì chương trình học của bọn trẻ không như ngày trước mình học, trong khi bố mẹ lại không có nghiệp vụ sư phạm nên việc kèm cặp cho con rất khó khăn. Hơn nữa, chưa kể đến mỗi năm lên một lớp, lượng kiến thức càng nhiều và khó. Theo tôi, dù bố mẹ có giỏi đến mấy cũng không thể đóng vai thầy cô để dạy dỗ con học ở nhà”.

Hai em anh Đặng Thái Anh và Đặng Nhật Anh ở TP.HCM nghỉ học ở trường công, chọn hình thức học tại nhà.

Anh Trần Anh Tuấn có con trai đang học tại trường THCS Thanh Quan (Hà Nội) nêu quan điểm: “Có thể tôi học rất tốt về các môn khoa học tự nhiên, nhưng chưa chắc tôi sẽ dạy tốt các môn khoa học xã hội để giúp con hiểu bài hơn là giáo viên, vì khả năng truyền đạt của tôi khiến cháu khó hiểu hơn là phương pháp giảng bài của giáo viên. Việc cho con học ở nhà có thể phổ biến ở nhiều nước phương Tây và các nước có nền giáo dục phát triển nhưng còn ở Việt Nam thì chưa phổ biến. Tuy nhiên, kể cả khi có điều kiện về kinh tế, tôi vẫn cho con đến trường để con được hòa đồng, có nhiều bạn bè hơn ở nhà, cũng như đảm bảo quyền lợi của học sinh”.

Một phụ huynh khác ở phố Hàng Cót (Hà Nội) cũng đồng ý với việc nên cho con đến trường học vì để con có sự hòa nhập với học sinh khác và được sống trong môi trường giáo dục. “Việc phụ huynh để con học ở nhà là tùy thuộc và quan điểm và điều kiện cụ thể của từng người. Nếu để con học ở nhà thì có thể bố mẹ sẽ không phải mất thời gian đưa đón, nhưng nếu như vậy thì học sinh đó có thể bị thu hẹp về giao tiếp”, phụ huynh này nhấn mạnh.

Trẻ cần được đến trường

PGS Văn Như Cương cho biết, ở Việt Nam, phương pháp này hiện tại không thích hợp, chưa thấy một nghiên cứu nào ở Việt Nam về tỉ lệ gia đình áp dụng phương pháp homeschool, áp dụng ra sao và kết quả thế nào. PGS Văn Như Cương lý giải, không thích hợp bởi lẽ đa số bố mẹ Việt đều bận đi làm, hiếm trường hợp bố mẹ nghỉ làm hẳn để dạy dỗ con như câu chuyện gia đình có 2 con trai ở TP. Hồ Chí Minh. Hơn nữa, dù học sinh có học ở nhà thì vẫn phải theo một chương trình nào đó và cũng cần có chương trình kiểm tra chất lượng, năng lực học các môn của học sinh có đạt không.

“Việc áp dụng giáo dục tại nhà khi không có sự chuẩn bị và điều kiện đủ thì ưu điểm chưa thấy đâu, mà chỉ làm hỏng các con nhiều hơn”, GS Văn Như Cương chia sẻ về lí do lớn nhất khiến ông không ủng hộ phương pháp giáo dục tại nhà.

GS.TS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông tổng thể cho rằng, trường hợp phụ huynh ở TP. Hồ Chí Minh cho con nghỉ học phổ thông để học tập ở nhà chắc hẳn là cũng có điều kiện để hướng dẫn cho con học. Tuy nhiên, phụ huynh này cần thực hiện đúng Luật Giáo dục. Bởi vì học sinh không chỉ học mỗi kiến thức mà khi đến trường, các em còn được sinh hoạt đoàn, đội, nhóm, lớp.

“Đây là những yếu tố rất quan trọng để xây dựng năng lực cần thiết cho con người, cho xã hội. Như khi đến trường mới có điều kiện thuận lợi để phát triển tình cảm bạn bè, phát triển năng lực hợp tác với người khác, vì trong xã hội hiện đại nếu không có sự hợp tác thì công dân đó rất khó phát triển. Vì vậy, việc giáo dục ở nhà trường có những thuận lợi và có thể thực hiện được những năng lực trên”, GS.TS Nguyễn Minh Thuyết nhấn mạnh.

Theo Tiến sĩ Vũ Thu Hương, Khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội, homeschool chưa thực sự phù hợp với Việt Nam. Để thực hiện homeschool, cha mẹ cần có những đầu tư rất đặc biệt cho trẻ nhỏ. Liệu hai phụ huynh ở TP. Hồ Chí Minh đã biết họ cần phải làm gì, cần phải chuẩn bị gì và sẽ ứng xử như thế nào trong từng tình huống hay chưa?

“Tôi thường khuyên các cha mẹ cho con đến trường mầm non khi vừa tròn 2 tuổi. Không nên để con ở nhà lâu hơn. Có những kĩ năng mà chỉ khi đến trường trẻ mới được học. Những điều vô cùng quan trọng đối với một đứa trẻ là kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng thực hiện công việc trong một tập thể, kĩ năng giao tiếp với các bạn bè cùng trang lứa, kĩ năng giữ kỉ luật tập thể, kĩ năng làm việc với những người không phải là cha mẹ mình (các thầy cô giáo), kĩ năng ứng xử khi không có cha mẹ ở bên cạnh, kĩ năng làm việc trong môi trường cạnh tranh, kể cả kĩ năng ứng xử khi bị bất công… là những thứ mà các trường học luôn cung cấp cho học sinh cho dù trường đó dạy theo chương trình nào, sách giáo khoa nào”, Tiến sĩ Vũ Thu Hương chia sẻ.