Hàng hóa có thể bị tẩy chay nếu sử dụng lao động trẻ em

Xóa bỏ lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng

Dự án Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường năng lực quốc gia Phòng ngừa và Giảm thiểu lao động trẻ em tại Việt Nam được triển khai thí điểm tại 3 tỉnh: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và An Giang. Phát biểu tại hội thảo, Cục trưởng Đặng Hoa Nam cho rằng: Một số cấp ngành và địa phương vẫn cho rằng giải quyết vấn đề lao động trẻ em là vấn đề nhân đạo nên chỉ cần trông chờ vào các nguồn lực vận động xã hội để trợ giúp trẻ em thoát khỏi tình trạng lao động sớm. Tuy nhiên, cơ quan quản lý nhà nước phải có trách nhiệm giải quyết những vấn đề liên quan đến lao động trẻ em, quyền trẻ em.

 Cục trưởng Đặng Hoa Nam phát biểu khai mạc hội thảo.

Lao động trẻ em là vấn đề cần đặc biệt được quan tâm trong điều kiện hội nhập quốc tế. Tất cả các hiệp định quốc tế đều có tiêu chuẩn quy định tiêu chuẩn về lao động trẻ em. Khi Việt Nam phê chuẩn hiệp định TPP, một số mặt hàng không thể xuất khẩu đến những nước có tiêu chuẩn cao như EU, Mỹ... nếu trong sản phẩm có hàm lượng lao động trẻ em. Ngày 12/6, tới đây, chủ để của Ngày thế giới phòng chống lao động trẻ em có chủ đề: Vấn đề lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng. Theo đó, lao động trẻ em không chỉ ở khâu sản xuất ra hàng hóa mà xét toàn chuỗi cung ứng hàng hóa, từ khâu khai thác nhiên liệu, sản xuất, cung ứng...

Có thế lấy ví dụ điển hình từ một số công ty sản xuất sôcôla nổi tiếng của Thụy Sỹ bị cáo buộc sử dụng lao động trẻ em. Thực tế, các công ty sản xuất sôcôla này không sử dụng lao đông trẻ em nhưng truy đến tận các đồn điền trồng cây ca cao làm nguyên liệu sản xuất ra sôcôla lại có trẻ em làm việc. Hay hiện nay một số công ty mỹ phẩm nổi tiếng châu Âu đang bị cáo buộc sử dụng lao đông trẻ em. Theo cáo buộc này, lớp nhũ sơn móng tay được làm từ các vỏ sò, vỏ ốc do những trẻ em Ấn Độ nhặt nên sản phẩm bị kết luận có sử dụng lao động trẻ em.

“Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng khi xây dựng thương hiệu nếu không để ý đến vấn đề lao động trẻ em rất dễ bị hạn chế khi gia nhập TPP. Vì vậy, cần nâng cao nhận thức cho cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, gia đình và chính bản thân các em về vấn đề này”, Cục trưởng Đặng Hoa Nam nhấn mạnh.

Hơn 21 nghìn trẻ em Hà Nội tham gia hoạt động kinh tế

Theo số liệu Điều tra quốc gia về lao động trẻ em năm 2012, TP. Hà Nội có hơn 21 nghìn trẻ em dưới 17 tuổi tham gia hoạt động kinh tế. Đây cũng là địa phương có nhiều làng nghề nhất cả nước, với khoảng 1.350 làng có nghề, trong đó có 272 làng được công nhận là làng nghề, 198 làng nghề truyền thống. Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Hà Nội Đặng Văn Bất cho hay, đặc điểm của làng nghề là tận dụng lao động nhàn rỗi trong đó có lao động trẻ em. Thực tế, một số nghề truyền thống phù hợp với sức lao động của các em. Hiện nay, nhận thức về lao động trẻ em, trẻ em tham gia hoạt động kinh tế còn chưa rõ ràng nên việc sử dụng lao động trẻ em tại các làng nghề trở nên phổ biến.

Việc xóa bỏ lao động trẻ em ở các làng nghề gặp nhiều khó khăn.

Theo ông Đặng Văn Bất: “Hà Nội hiện có 3,64% hộ nghèo. Một trong những giải pháp giảm nghèo chính là lao động sản xuất. Thành phố lại có nhiều làng nghề nên vấn đề lao động trẻ em rất khó tránh khỏi. Vì điều kiện kinh tế gia đình và nhận thức còn kém nên việc giảm thiểu lao động trẻ em rất khó”.

Chuyên gia ILO và Hà Nội đề xuất 4 huyện với 21 xã thuộc TP. Hà Nội tham gia dự án Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường năng lực quốc gia Phòng ngừa và Giảm thiểu Lao động trẻ em. Qua kết quả khảo sát cho thấy, tại Hà Nội trẻ em tham gia lao động tập trung chủ yếu ở các làng nghề. Nếu như ở An Giang, nghèo là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng lao động trẻ em thì ở Hà Nội, nghèo không phải là nguyên nhân chính quyết định trẻ em phải tham gia lao động sớm. Các em phải tham gia lao động sớm bởi các nguyên nhân chính: nhu cầu lao động của làng nghề và nhu cầu truyền nghề đối với những nghề cần theo học lâu dài. Nguyên nhân tiếp theo là do nhận thức của gia đình và chính bản thân các em về những nguy cơ của tình trạng lao động trẻ em còn chưa đầy đủ. Tại những địa bàn đề xuất đưa vào dự án, chính quyền địa phương bắt đầu thực hiện cam kết tham gia phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em.