Già hóa dân số dưới góc độ tham gia xã hội và việc làm

Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về Người cao tuổi (NCT), Chủ tịch Hội NCT Việt Nam Phạm Thị Hải Chuyền chủ trì.

Tham dự có Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Thị Hà; Chủ tịch Tổ chức Hòa Bình Sasakawa Sui-chi Ô-nô; cùng các đại biểu ban ngành các tổ chức đoàn thể xã hội, chuyên gia từ Nhật Bản, Thái Lan, đại diện Tổ chức HelpAge International tại Việt Nam và Quỹ Hòa bình Sasakawa (SPF).

Hội thảo nhằm làm rõ bức tranh toàn cảnh về tình hình già hóa dân số, với các cơ hội và thách thức đặt ra với khu vực Đông Á và Đông Nam Châu Á, trong đó có Việt Nam, đồng thời thảo luận nhằm đưa ra các giải pháp để thúc đẩy sự tham gia xã hội và việc làm của người cao tuổi.

Khu vực Đông Nam Á và Đông Á trong đó có Việt Nam đang trải qua thời kỳ già hóa dân số với tốc độ chưa từng thấy từ trước tới nay. Năm 2011, tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên chiếm 7%  tổng dân số và Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số. Già hóa nhanh ở Việt Nam là do tuổi thọ bình quân của người Việt đang tăng lên nhanh chóng (đạt gần 73,5 tuổi, cao hơn mức trung bình của thế giới và xếp thứ ba tại Đông Nam Á, chỉ sau Singapore và Brunei); trong khi tỷ suất sinh và tỷ suất tử lại giảm mạnh. Điều này đặt ra những thách thức đặc biệt trong lĩnh vực tham gia xã hội và việc làm. Đây là vấn đề cần được cân nhắc kỹ và nhìn nhận dưới mọi khía cạnh nhằm tìm ra các giải pháp hữu ích để giải quyết các thách thức; đồng thời nhận được sự quan tâm của các bên tham gia Hội thảo.

Phát biểu tại Hội thảo, Chủ tịch Hội NCT Việt Nam Phạm Thị Hải Chuyền cho rằng Hội thảo "Thích ứng với già hóa dân số ở châu Á: Nhìn dưới góc độ tham gia xã hội và việc làm"  là cơ hội quý báu để Việt Nam nói chung và Hội NCT Việt Nam nói riêng tham khảo kinh nghiệm quốc tế và thảo luận nhằm góp phần đưa ra các giải pháp xây dựng chiến lược thích ứng với các vấn đề già hóa dân số; Đặc biệt trong bối cảnh 2 năm tới Việt Nam sẽ sửa đổi, bổ sung Luật NCT; Xây dựng nhiều chính sách về NCT và Chương trình hành động quốc gia về NCT Việt Nam giai đoạn 2021-2030…

Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà: Chính phủ, Bộ LĐ-TB&XH xác định Việt Nam sẽ cố gắng thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội đối với người cao tuổi

Tại hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách liên quan đến người cao tuổi nhằm vừa chăm sóc, vừa phát huy vai trò của người cao tuổi và từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của người cao tuổi theo từng giai đoạn phát triển đất nước, kể cả những lúc khó khăn nhất. Nhiều chính sách, chương trình dành cho người cao tuổi được cụ thể hoá qua Luật Người cao tuổi, Nghị định. Năm 2017, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 137 về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới đã nhấn mạnh về sự chuẩn bị nhằm thích ứng với quá trình già hóa dân số ở nước ta.

Thứ trưởng mong muốn các đại biểu tích cực tham gia ý kiến cả về thực tiễn, cơ hội, thách thức, kinh nghiệm hữu ích về chủ đề này của khu vực và từng quốc gia tham gia Hội thảo để có được những ý kiến đóng góp thiết thực cho chủ đề của Hội thảo. Từ đó, phát hiện những vấn đề có tính dự báo nhằm đưa ra những kiến nghị, những vấn đề phải giải quyết đặt ra với Việt Nam về vấn đề già hóa dân số nói chung, đặc biệt về khía cạnh tham gia xã hội và việc làm. Trên cơ sở đó sẽ giúp Bộ LĐ-TB&XH cùng các cơ quan có liên quan có định hướng chính sách đúng, phù hợp với người cao tuổi trong thời gian tới.  

Chính phủ, Bộ LĐ-TB&XH xác định Việt Nam sẽ cố gắng thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội đối với người cao tuổi, đồng thời Việt Nam rất cần các bạn bè quốc tế chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ nguồn lực để có thể đạt mục tiêu già hóa chủ động, già hóa khỏe mạnh đối với mọi người cao tuổi Việt Nam.

Các đại biểu tham dự.

Tại Hội thảo, các đại biểu sẽ được nghe phần thuyết trình của TS. Giang Thanh Long, Viện Chính sách Công, trường ĐH Kinh tế Quốc dân về vấn đề "Già hóa dân số ở châu Á: Cơ hội và thách thức", trong đó đề cập tới các số liệu chi tiết về già hóa dân số tại châu Á và Việt Nam, những cơ hội và thách thức về thị trường lao động, việc làm, an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe, chăm sóc dài hạn...đồng thời gợi ý hướng thảo luận của Hội thảo về các vấn đề nổi bật hiện nay có liên quan tới Người cao tuổi như: Hệ quả kinh tế xã hội và sức khỏe của việc nâng tuổi hưu với lao động nam và nữ; Việc sử dụng thời gian của Người cao tuổi trong các công việc gia đình; Trầm cảm, cô đơn tuổi già - các hệ lụy kinh tế - xã hội và sức khỏe; Sự khác biệt giới về sức khỏe và việc sử dụng các dịch vụ y tế; Các nhu cầu không được đáp ứng, nguồn nhân lực và vấn đề tài chính trong chăm sóc dài hạn cho Người cao tuổi; Dinh dưỡng của Người cao tuổi; Dân trí về tài chính của Người cao tuổi...

Bên cạnh đó, Hội thảo cùng lắng nghe những chia sẻ, những kinh nghiệm nhằm thích ứng với già hóa dân số ở Nhật Bản và Thái Lan qua chia sẻ của các chuyên gia đến từ 2 nước, qua đó học tập các sáng kiến, áp dụng vào các mô hình hỗ trợ Người cao tuổi đang triển khai, đồng thời rút ra các bài học kinh nghiệm, các giải pháp cho các vấn đề liên quan tới Người cao tuổi tại Việt Nam.