Đề xuất trao quyền cấp hộ khẩu cho công an xã, phường

Ảnh minh hoạ. Nguồn internet.

Tại dự thảo Báo cáo tổng kết thi hành Luật Cư trú năm 2006 (sửa đổi, bổ sung năm 2013), Bộ Công an nhận thấy hơn 10 năm thực hiện Luật Cư trú đã có những bất cập trong phân cấp thẩm quyền đăng ký thường trú tại địa phương.

Theo điều 21 Luật Cư trú, người đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc trung ương nộp hồ sơ tại công an huyện, quận, thị xã; đối với tỉnh thì nộp hồ sơ tại công an xã, thị trấn thuộc huyện, công an thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Người có thẩm quyền quyết định là Trưởng các đơn vị này.

Bộ Công an đánh giá, tại các thành phố lớn có những khu vực quy mô dân số lên đến hàng vạn nhân khẩu thì việc đăng ký thường trú theo quy định trên "chưa thật sự phù hợp". Bộ đề xuất "phân cấp thẩm quyền quản lý đăng ký thường trú về cơ sở", bằng việc trao cho trưởng công an cấp xã (gồm xã, phường, thị trấn). Cách làm này được cho là sẽ tăng cường hiệu quả và bảo đảm chặt chẽ trong quản lý cư trú.

Hơn nữa, theo khoản 5 Điều 9 Pháp lệnh Công an xã năm 2008, Trưởng công an xã cũng có nhiệm vụ thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý cư trú, chứng minh nhân dân và các giấy tờ đi lại khác...

Bộ Công an cũng đề xuất nghiên cứu sửa đổi quy định về nhập hộ khẩu vào nội thành. Theo đó, Luật Cư trú đã có tác dụng hạn chế người nhập hộ khẩu vào nội thành, thành phố trực thuộc trung ương bằng quy định về thời hạn tạm trú và các điều kiện khác nhưng thực tế cho thấy quy định này chỉ hạn chế nhập hộ khẩu chứ không hạn chế được tình trạng nhập cư.

Số lượng người dân đến làm ăn, sinh sống ở các thành phố lớn là xu hướng tất yếu và đồng nghĩa nhu cầu nhập hộ khẩu vào thành phố hiện nay rất lớn. Tuy nhiên, các quy định hiện hành về nhập hộ khẩu đã gây khó khăn cho người dân, đặc biệt là người nhập cư, lao động có thu nhập thấp. Vì thế, một tỷ lệ lớn người dân phải tạm trú, gây bất cập trong quản lý cư trú và bảo đảm an ninh, trật tự tại địa phương.

Việc khó khăn trong nhập hộ khẩu còn ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân trong một số hoạt động như học tập, chăm sóc y tế  cũng như thực hiện quyền tự do cư trú. Việc quy định tăng thời hạn tạm trú theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cư trú (năm 2013) với các quận nội thành chưa phải là giải pháp tối ưu để tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước về dân cư và giải quyết được vấn đề nhập cư ở các thành phố lớn.