Dành nguồn lực đầu tư, nâng cấp các cơ sở cai nghiện ma túy

Tại Hội nghị, các đại biểu bộ, ngành và địa phương đã tập trung thảo luận những giải pháp “giảm cầu” về ma túy; công tác quản lý người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy; công tác cai nghiện và quản lý sau cai; tuyên truyền, giáo dục phòng ngừa ma túy; xây dựng các mô hình điểm, huy động các tổ chức chính trị - xã hội tham gia vào công tác phòng, chống ma túy…

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung đánh giá cao những kết quả, thành tích của Bộ Công an trong những năm qua liên quan đến giảm cung, giảm cầu về ma túy, tội phạm ma túy.

Liên quan đến công tác cai nghiện tại các cơ sở cai nghiện, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung chỉ ra một số vấn đề cần quan tâm, phân tích những hạn chế, vướng mắc. Cụ thể, đó là các cơ sở cai nghiện ma túy hiện nay đều quá tải, thậm chí có cơ sở quá tải gấp 3-4 lần. Đối tượng cai nghiện rất đa dạng, nhưng chưa bao giờ tỷ lệ người nghiện sử dụng ma túy đá nhiều như hiện nay. Số người nghiện đang được “trẻ hóa”, xu hướng chiếm tỷ lệ cao trong các cơ sở cai nghiện. Các cơ sở cai nghiện ma túy hiện nay nhìn chung đều xuống cấp. Đội ngũ làm công tác cai nghiện còn gặp nhiều khó khăn, số lượng ít. Lực lượng y tế trong các cơ sở cai nghiện hiện nay khá thưa. Việc xác định tình trạng người nghiện gặp nhiều khó khăn.

“Trong thời gian tới chúng ta cần nâng cấp chính sách cho cán bộ, nhân viên, đầu tư hạ tầng, các cơ sở cai nghiện ma túy, nhất là những tỉnh hiện nay cơ sở cai nghiện đã xuống cấp rất lớn, không đáp ứng được tình hình thực tế”- Bộ trưởng Đào Ngọc Dung kiến nghị.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng đề xuất cần tiếp tục tăng cường đầu tư, tài chính phục vụ công tác cai nghiện, sau cai, phòng, chống AIDS, mại dâm, ma túy, tập trung đối với lứa tuổi thanh thiếu niên; đào tạo công ăn việc làm ngay trong cơ sở cai nghiện cho số đối tượng trên; đa dạng hóa các hình thức cai nghiện, đảm bảo hiệu quả phòng, chống ma túy ở từng cấp, địa phương…

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc cho biết, hiện có tình trạng khoán trắng cho lực lượng Công an trong công tác phòng, chống ma túy, đồng thời một số bộ, ngành, địa phương chưa quan tâm đúng mức công tác này để trú trọng đầu tư.

Chỉ rõ 13 nhiệm vụ cụ thể của các bộ, ngành cần phải được triển khai sớm, hiệu quả, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc nhấn mạnh phải làm giảm đầu “cầu” của người nghiện và tấn công đầu “cung” đó là những ổ nhóm, đường dây tội phạm ma túy.

Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc lưu ý, các bộ, ngành, địa phương cần phải tính toán giải quyết những phần việc cấp bách, chứ không chờ tuần tự thời gian, nhiệm vụ đặt ra theo lộ trình. “Đối với các cơ sở cai nghiện phải nâng cấp cơ sở nào, để đảm bảo mỗi tỉnh phải có cơ sở cai nghiện để giúp họ cai nghiện, tái hòa nhập cộng đồng, trở thành những công dân có ích cho xã hội. Hay như việc tận dụng bố trí nguồn lực đối với những cán bộ ngành y tế đã về hưu, phủ kín diện rộng, diện hẹp và không để trống khu vực nào”- Thứ trưởng  Bộ Công an lấy ví dụ.

Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc đề nghị Bộ Y tế sớm nghiên cứu đưa tiền chất vào danh mục ma túy. Thế giới và khu vực đã đưa tiền chất vào danh mục y tế và đã xử lý rất mạnh mẽ những vi phạm có liên quan đến ma túy. Việc xác định những chất nghiện, gây nghiện phải sớm, tránh tình trạng Bộ Công an phát hiện qua những vụ án, Bộ Y tế lúc này mới đánh giá, đưa vào diện quản lý.

Đối với các lực lượng phòng, chống ma túy, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc đề nghị cần tổ chức giao ban thường xuyên, chất lượng giao ban sâu, chặt chẽ hơn để bổ sung cho nhau những phương án, kinh nghiệm giải quyết các vụ án, sự việc liên quan đến ma túy, đặc biệt không để trống địa bàn quản lý. Sắp tới, UBQG phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm sẽ nghiên cứu, tổ chức các đoàn kiểm tra ở những địa bàn “nóng”, qua đó cụ thể hóa những phần việc, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Các bộ, ngành thành viên trong Ủy ban cần chủ động, sớm giải quyết những phần việc được giao.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đồng tình với báo cáo của Bộ Công an, các báo cáo của các bộ, ngành, địa phương, đánh giá cao kết quả công tác phòng chống ma túy năm 2022, đặc biệt là những kết quả của Bộ Công an.

Đánh giá về tình hình, công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm trong năm 2023, Phó Thủ tướng cho rằng đối tượng phòng, chống, đấu tranh ngày càng tinh vi, xảo quyệt, thủ đoạn hơn, trong khi một số bộ, ngành, địa phương vẫn còn “chậm” khi ứng xử với nhiệm vụ này.

“Ai có người thân bị nghiện ma túy và những đồng chí đang trực tiếp làm nhiệm về phòng, chống ma túy, quản lý người nghiện mới thật sự thấu hiểu phần nào những đau khổ của gia đình, người thân họ, nỗi vất vả, khó khăn về nhiệm vụ, công tác này. Chúng ta phải quyết liệt hơn, trách nhiệm hơn. Trách nhiệm của các địa phương trong công tác này rất lớn. Những việc gì có thể làm ngay thì làm luôn, không chờ thông báo kết luận cùng với đó tăng cường kiểm tra giám sát”- Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đề nghị Bộ LĐ-TB&XH và các bộ, ngành có liên quan cùng các địa phương cần giải quyết sớm những yêu cầu về đầu tư về cơ sở hạ tầng tại các cơ sở cai nghiện, nhân lực quản lý, điều hành tại đây, đáp ứng được yêu cầu trong công tác phòng, chống ma túy. Đối với Bộ Y tế, Phó Thủ tướng yêu cầu bắt tay ngay vào nhiệm vụ rà soát các thông tư, quy định có liên quan đến công tác quản lý, cai nghiện, tiền chất, phòng chống ma túy, đi kịp và đi trước một bước trong công tác phòng chống ma túy.

Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính cần sớm rà soát, xây dựng kế hoạch đầu tư, bố trí nguồn vốn cụ thể cho những hạng mục về trụ sở, cơ sở, con người, quản lý, phòng, chống ma túy, mại dâm, cai nghiện, sau cai nghiện.

Phó Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu lãnh đạo ở từng địa phương phải nâng cao trách nhiệm, quan tâm dành nguồn lực cho nhiệm vụ này. Cụ thể, tập trung sửa chữa, cải tạo, xây dựng những cơ sở cai nghiện. Những địa phương chưa có cơ sở cai nghiện phải nhanh chóng có biện pháp khắc phục nhưng đồng thời cũng phải nghiên cứu, triển khai xây dựng sớm các cơ sở cai nghiện đảm bảo công tác quản lý, cai nghiện ma túy; tăng cường công tác phối hợp, trao đổi kinh nghiệm, cách làm hay giữa các địa phương.

Hiện cả nước có 110 cơ sở cai nghiện may túy, trong đó có 97 cơ sở cai nghiện công lập, hầu hết đều trong tình trạng quá tải và xuống cấp trầm trọng, chưa đáp ứng nhu cầu thực tế. Đã có 19 tỉnh, thành phố tổ chức cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng; có 124 đơn vị đủ điều kiện cung cấp dịch vụ cai nghiện tự nguyện. Qua thống kê, số người sử dụng trái phép chất ma túy trên cả nước là 50.962 người, giảm 15.325 người so với năm 2021; có 15.455 người bị quản lý sau cai nghiện, tập trung ở các thành phố lớn và các tỉnh Tây Bắc, Bắc miền Trung.