Đại biểu Quốc hội: Quan tâm hơn nữa đến người lao động, tạo động lực để họ trở lại làm việc

Phát biểu tại phiên thảo luận, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng, báo cáo và giải trình của Chính phủ và các báo cáo thẩm tra đã đánh giá tổng thể về tình hình kinh tế - xã hội, tài chính – ngân sách cơ bản đã phán ánh sát đúng, khách quan thực tế của đất nước, đồng thời, đánh giá cao nỗ lực Quốc hội, Chính phủ và cả hệ thống chính trị trong việc thực hiện chủ trương, nghị quyết của Trung ương nhằm kiểm soát dịch bệnh, ngăn chặn đà suy giảm kinh tế, đảm bảo an toàn sức khỏe tính mạng nhân dân.

Hỗ trợ người lao động chính là đóng góp vào động lực tăng trưởng của đất nước

Đánh giá cao công tác phòng chống dịch trong thời gian qua, đại biểu Trần Văn Khải (Hà Nam) nhấn mạnh: Cuộc chiến với đại dịch là một hành trình đầy thách thức, khắc nghiệt và khó lường, đòi hỏi phải quyết liệt trong từng hành động, sự cầu thị và quả cảm trong thay đổi nhận thức, tư duy.

Theo đại biểu, cuộc chiến này dù khắc nghiệt đến đâu cũng sẽ không làm cho đất nước Việt Nam bị tê liệt, chia rẽ. Trái lại, còn làm chúng ta mạnh lên rất nhiều về tư duy nhận thức, tầm nhìn và ý chí chiến lược. Đại biểu cho rằng, nhân dân luôn là lực lượng chủ đạo trong phòng, chống đại dịch COVID-19 cũng như ứng phó với mọi thách thức mà đất nước gặp phải.

Để phục hồi và phát triển kinh tế trong trạng thái bình thường mới, đại biểu tỉnh Hà Nam đề nghị đặc biệt quan tâm tới công nhân lao động, tạo động lực cho người lao động quay trở lại làm việc. Nhấn mạnh "đây là thời điểm người lao động là động lực tăng trưởng, bởi hỗ trợ người lao động cũng chính là đóng góp vào động lực tăng trưởng của đất nước", đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương có phương án hỗ trợ người lao động quay lại nơi làm việc.

Theo đó, cần đẩy mạnh kết nối cung - cầu lao động; kiến tạo các động lực về cơ hội, hỗ trợ tài chính, ổn định cuộc sống tại các địa bàn có nhu cầu lao động lớn; tạo sinh kế cho người lao động tìm việc làm tăng thu nhập bảo đảm cuộc sống; triển khai các chính sách khuyến khích doanh nghiệp, người lao động tham gia đào tạo, đào tạo lại, nâng cao tay nghề, chuyển đổi nghề nghiệp cũng như một số các biện pháp tuyên truyền, hướng dẫn về bảo vệ sức khỏe phù hợp, giúp tạo tâm lý yên tâm quay trở lại làm việc cho người lao động.

Đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ có giải pháp lâu dài về nguồn lực để bảo đảm một số dịch vụ xã hội cơ bản nhằm tránh rủi ro và bảo đảm cơ hội công bằng cho toàn dân. Chính phủ có thể phải cân nhắc đến việc bội chi ngân sách và chuẩn bị một khoản ngân sách bất thường để giải quyết các tình huống bất thường.

Trong khi đó đại biểu Phạm Văn Thịnh (Bắc Giang) cho biết trong bối cảnh Covid-19 hiện nay, doanh nghiệp đề nghị nâng mức trần giờ làm thêm lên 400 giờ/năm. Đề nghị này để giúp doanh nghiệp có thể sản xuất kịp đơn hàng cho đối tác, ổn định chuỗi cung ứng toàn cần, đồng thời tăng thu nhập cho người lao động.

"Các doanh nghiệp thiết tha mong muốn Chính phủ, Quốc hội có văn bản sớm về việc này. Nếu không, doanh nghiệp rất lo lắng về việc sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị đình chỉ sản xuất", đại biểu đoàn Bắc Giang nói thêm.

Khẩn trương hoàn thiện chiến lược tổng thể ứng phó COVID-19

Đánh giá cao công tác phòng chống dịch thời gian qua, tuy nhiên, đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Nam Định) cho rằng, trong công tác phòng, chống dịch vẫn có điểm hạn chế như đã nêu trong Báo cáo của Chính phủ và Báo cáo của Ủy ban Xã hội, đồng thời đại biểu nhấn thêm một số vấn đề liên quan đến việc thực thi.

Cụ thể là, mặc dù Chính phủ đã có chỉ đạo thống nhất trên toàn quốc về lưu thông hàng hóa, giao thông vận tải, yêu cầu kiên quyết không để ban hành giấy phép con, không được cát cứ, chia cắt nhưng tại một số thời điểm, có nơi đã đặt ra những yêu cầu cao hơn, vượt quá mức cần thiết, gây ra nhiều khó khăn, tạo bức xúc cho người dân và doanh nghiệp.

Trong khi lãnh đạo Chính phủ thì sát sao chỉ đạo, bám sát địa bàn nhưng một bộ phận cán bộ cơ sở còn lơ là, chưa sâu sát, còn chủ quan, bị động trong phòng, chống dịch. Cá biệt có một số cán bộ địa phương đã có hành vi vi phạm quy định phòng, chống dịch như đi đánh golf trong thời gian giãn cách xã hội, khi bị phát hiện lại khai báo không không trung thực, có trường hợp xô xát giữa cán bộ với nhân viên lấy mẫu xét nghiệm. Hoặc có trường hợp cán bộ thi hành công vụ còn xa rời thực tế, chưa bám sát nhu cầu người dân… Có nơi còn quá cứng nhắc, lạm quyền trong cách hành xử với người dân, gây bức xúc trong dư luận. 

Theo đại biểu, những trường hợp nêu trên tuy không phải là phổ biến nhưng đã tạo ra hình ảnh phản cảm, phần nào là mất uy tín của chính quyền.

Nhấn mạnh các bài học "bất cứ việc gì cũng cần có sự đồng thuận của người dân"; đặt lợi ích của người dân lên trên hết, trước hết khi xây dựng, ban hành các quyết sách, biện pháp, đại biểu đề nghị cần khẩn trương hoàn thiện Chiến lược tổng thể ứng phó hiệu quả đại dịch COVID-19, trong tình hình mới...

Đề cập đến hệ thống y tế cơ sở, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (TP.HCM) nhìn nhận Việt Nam đã tương đối kiểm soát được tình hình dịch bệnh. Tuy nhiên, theo bà, bên cạnh gần 20.000 người chết vì Covid-19, còn nhiều trường hợp không được chăm sóc y tế tốt trong giai đoạn này và có thể gián tiếp ra đi vì Covid-19.

Theo bà Phong Lan, phải xem lại về thực trạng y tế cơ sở, hệ thống y tế cơ sở.  “Bản thân tôi tham gia đại biểu Quốc hội đến nay là khóa thứ ba và chúng tôi nhớ trong tất cả các khóa chỉ có 1 chỉ tiêu 30% ngân sách dành cho y tế dự phòng, y tế cơ sở nhưng số địa phương thực hiện được điều này vẫn còn đếm trên đầu ngón tay, chưa kể 30% đó cũng không đáng kể gì nếu so với cái cần thiết, nhu cầu của người dân. Chúng ta phải có phân bổ như thế nào để thật sự đáp ứng với quy mô dân cư chứ không phải chỉ trên vấn đề phân chia về địa lý” - bà Lan nêu rõ. 

Đại biểu TP.HCM cho rằng Chính phủ cần có chính sách, chủ trương xuyên suốt và chỉ đạo Bộ Y tế về xây dựng quan điểm phòng chống dịch. Theo bà Phong Lan, hiện chính sách của Việt Nam còn chắp vá, thường xuyên thay đổi về tổ chức. Ví dụ khoảng năm 2006-2007, từ các trung tâm y tế của các quận huyện, chúng ta chia ra thành bệnh viện, trung tâm y tế dự phòng và phòng y tế, tức “đã yếu mà còn chia ra”. Còn hiện nay, ngay cả tại TP.HCM, theo chỉ đạo thì tất cả trung tâm y tế dự phòng và các bệnh viện thuộc quận, huyện lại trực thuộc Sở Y tế. Như vậy, UBND của các địa phương sẽ rất khó khăn trong việc điều phối lực lượng và thực sự đơn vị phụ trách công tác y tế ở địa phương chính là phòng y tế, trong khi phòng y tế chỉ làm chức năng quản lý Nhà nước.

Đại biểu Bố Thị Xuân Linh (Bình Thuận) cũng đề xuất một số giải pháp để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác này.Theo đó, đại biểu đề nghị Chính phủ quan tâm đẩy mạnh các biện pháp phục hồi và phát triển kinh tế xã hội và nghiên cứu tăng cường dự báo xu hướng dịch COVID-19; chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương kịp thời ban hành hướng dẫn thích ứng an toàn, linh hoạt, ứng phó với dịch COVID-19.

Bên cạnh đó, cần tập trung nguồn lực đầu tư cho ngành y tế, tăng cường năng lực của hệ thống y tế cơ sở nhằm thích ứng với dịch bệnh trong tình hình mới và quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, nhân lực cho y tế cơ sở và rà soát, điều chỉnh các chính sách hỗ trợ cho lực lượng tham gia phòng, chống dịch.

Đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine trong nước để chủ động nguồn cung và tự chủ vaccine để đảm bảo cung cấp cho người dân trong nước; chỉ đạo triển khai hiệu quả chiến lược, chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng, chống COVID-19 để đảm bảo an toàn, khoa học, hiệu quả và phân bổ vaccine hợp lý.

Đồng thời,  cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kiểm toán, phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực trong công tác đầu tư, mua sắm, chi phí cho phòng, chống dịch và các gói an sinh xã hội và cương quyết xử lý nghiêm, đúng theo quy định pháp luật các trường hợp phát hiện có sai phạm.