Đại biểu đề nghị công bố hết dịch và ngừng nghiên cứu vaccine Covid-19

Thảo luận về báo cáo của Đoàn giám sát, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) cho rằng, nên xét công bố hết dịch Covid-19. Theo đại biểu Lân Hiếu, Việt Nam có thể yên tâm công bố khi đã đủ điều kiện về tỷ lệ bệnh nặng, đạt tỷ lệ bao phủ vaccine rộng, tình hình dịch bệnh trên thế giới đã ổn định. Theo đó, dịch bệnh Covid-19 có thể được chuyển từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang bệnh truyền nhiễm nhóm B, tức là tương tự như các bệnh lý chuyên khoa khác. Khi đó, việc chi trả cũng cần thực hiện như những bệnh lý chuyên khoa khác. 

Theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, trải qua 3 năm chống dịch, cần rút bài học kinh nghiệm từ những thành công và sai lầm trong quá khứ. Không thể không thấy sự cố gắng của mọi tầng lớp xã hội, chung tay chống dịch để có những việc tưởng như không thể mà đã hoàn thành trong thời gian rất ngắn và rất tốt như việc thành lập Quỹ Vaccine, tiêm vaccine diện rộng, thành lập các bệnh viện điều trị người bệnh Covid-19; hàng nghìn bệnh nhân nặng và nguy kịch đã được chữa khỏi… Bên cạnh đó, qua đại dịch cũng rút ra bài học kinh nghiệm. Vì vậy, cần khẩn trương chuẩn bị cả cơ sở vật chất, văn bản pháp luật, quy trình hướng dẫn cần thiết để ứng phó tốt hơn các dịch khác và có thể khả năng Covid-19 bùng phát trở lại. 

Về y tế dự phòng, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, nhiệm vụ phát triển y tế dự phòng là thách thức lớn nhất trong giai đoạn hiện nay. Theo ông, tăng lương, xây cơ sở đẹp, mua máy móc không giải quyết được gốc rễ vấn đề. Bởi, lương không thể tăng mãi; cơ sở khang trang mà không có bệnh nhân; máy móc hiện đại mà không ai biết sử dụng... cuối cùng là lãng phí rất lớn. 

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho biết, trạm y tế xã có 2 nhiệm vụ dự phòng, đó là tiêm chủng, phòng, chống dịch, giáo dục, tuyên truyền và điều trị, chăm sóc sức khỏe người bệnh, quản lý các bệnh mãn tính, sơ, cấp cứu tại cộng đồng. Tuy nhiên, nhiệm vụ thứ 2 ngày càng teo tóp, khiến cho việc hoàn thành nhiệm vụ thứ nhất trở nên bội phần khó khăn so với trước.

Đặt câu hỏi, làm cách nào để một hệ thống dày công xây dựng từ nhiều thế hệ đi trước không bị teo tóp và mất hoàn toàn chức năng điều trị? Đại biểu Hiếu nêu rõ, cần thử nghiệm mô hình mới, coi trạm y tế xã, phường là phòng khám của trung tâm y tế huyện. Đồng thời, giao thêm quyền, trách nhiệm cho trưởng trạm y tế, động viên để họ phát triển thế mạnh của mình. Khi đã vận hành trơn tru, có thể tiến lên bước nữa là phối hợp giữa các bệnh viện tỉnh và các trung tâm y tế quận, huyện. 

Cũng theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, số hóa ngành y tế bao gồm quản lý sức khỏe, khám chữa bệnh từ xa sẽ là chìa khóa thành công cho hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Liên quan đến công tác phòng, chống đại dịch Covid-19, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) nhấn mạnh, Việt Nam là một trong những quốc gia đã khống chế thành công nhất đại dịch Covid-19. Trong đó, chiến lược ngoại giao vaccine rất tốt, nhanh và rất thành công, đã có đủ, kịp thời và có ngay vaccine để tiêm phòng cho nhân dân.

Đồng tình với đánh giá của Đoàn giám sát của Quốc hội "trân trọng sự chung sức đồng lòng của nhân dân và những cá nhân, tập thể đã đóng góp vào công cuộc phòng, chống Covid-19," đại biểu Nguyễn Anh Trí cho rằng, đây là thông điệp lớn lao và đầy ý nghĩa về tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, tình thương. Vì vậy, đề nghị các cơ quan chức năng thanh, quyết toán kinh phí phòng, chống dịch cho các lực lượng, địa phương, đơn vị; làm tốt hơn nữa công tác biểu dương, khen thưởng cho các đơn vị, cá nhân tham gia phòng, chống dịch.

Tuy nhiên, đã có những sai phạm nghiêm trọng trong hoạt động phòng, chống dịch Covid-19, thậm chí có những sai phạm xảy ra trong những lĩnh vực rất ít sai phạm như nghiên cứu khoa học, nghiệm thu, chuyển giao công nghệ. Đại biểu đồng tình với quan điểm, tham ô, tham nhũng trong hoạt động phòng, chống cần xử lý thật nghiêm khắc nhưng cũng cần xem xét thật có lý, có tình thật công bằng với những ai không phải vụ lợi mà vì để kịp thời chống dịch nhằm mang lại lợi ích của cộng đồng theo đúng tinh thần chỉ đạo của Đảng, Quốc hội.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí cũng đề nghị ngừng nghiên cứu sản xuất vaccine phòng Covid-19 Việt Nam, vì đã là quá muộn để nghiên cứu sản xuất loại vaccine này, mà cần tìm mua loại vaccine tốt, với giá cả hợp lý và đủ để tiêm phòng cho nhân dân.