Cứu sống bệnh nhi mắc tay chân miệng nguy kịch

Thông tin từ BS.CK1 Võ Thành Luân, Phó trưởng khoa Hồi sức Nhiễm và Covid-19 của bệnh viện, trường hợp được can thiệp ECMO là bệnh nhi T.N.Y. giới tính nữ, sinh năm 2018 ngụ tại TP.HCM, bị mắc bệnh tay chân miệng độ 4.

Khai thác bệnh sử từ người nhà, bé Y. có biểu hiện đau đầu, sốt cao được cho uống thuốc hạ sốt kết hợp lau mát nhưng không hạ. Ngày hôm sau, bé Y. vẫn sốt cao, ngủ gà, run tay chân, giật mình nhiều lần khi thức, thở mệt, da nổi bông tím toàn thân. Gia đình đưa bé Y. vào bệnh viện tuyến trước, tại đây bé được chẩn đoán bệnh tay chân miệng độ 4, xử trí đặt nội khí quản, hỗ trợ hô hấp và nhanh chóng chuyển đến bệnh viện Nhi Đồng 2.

Ngay lập tức, bé Y. đã được các bác sĩ cho thở máy, truyền IVIg (Immunoglobulin), sử dụng các thuốc vận mạch, trợ tim và can thiệp lọc máu liên tục. Tuy nhiên, do tổn thương tim nặng (hoại tử tế bào cơ tim, men tim tăng >5.000 lần so với bình thường), bé bị loạn nhịp phức tạp, rơi vào cơn nhịp nhanh thất, ảnh hưởng huyết động. Các bác sĩ của khoa đã khẩn trương xử trí sốc điện nhiều lần, truyền thuốc chống loạn nhịp.

Hội chẩn toàn viện nhanh chóng được triển khai gồm các khoa Hồi sức Nhiễm và Covid-19, khoa Hồi sức tích cực - chống độc và khoa Tim mạch. Sau khi thăm khám, đánh giá tình trạng người bệnh, các bác sĩ nhận thấy bé Y. dù có tổn thương tim, phổi nặng nhưng vẫn có đáp ứng về thần kinh nên đã quyết định can thiệp kỹ thuật ECMO cho bé.

Tại thời điểm chuẩn bị can thiệp ECMO, tim bệnh nhi suy yếu dần, nhịp tim giảm và rời rạc, huyết áp tụt liên tục. Các bác sĩ phải luân phiên hồi sức tim phổi, xoa bóp tim ngoài lồng ngực đồng thời khẩn trương lắp đặt và vận hành hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể.

Sau năm ngày triển khai kỹ thuật này, cùng với các điều trị hỗ trợ tích cực khác như: thở máy, lọc máu, vận mạch, trợ tim, dinh dưỡng, kiểm soát nhiễm khuẩn ... ghi nhận lâm sàng của bé có cải thiện; tổn thương tim bắt đầu hồi phục, các cơ quan khác và thần kinh ổn định, hiểu y lệnh và được ngưng ECMO. Kết quả xét nghiệm phân dương tính với EV71, loại tác nhân gây bệnh tay chân miệng nặng.

BS.CK2 Đỗ Châu Việt, Trưởng khoa Hồi sức Nhiễm và Covid-19 cho biết, khoa là nơi tiếp nhận và điều trị bệnh tay chân miệng mức độ nặng. Các bé hầu như đáp ứng tốt với phác đồ điều trị hiện hành. Nhưng bé Y. là trường hợp đặc biệt đầu tiên tại bệnh viện và cả nước được thực hiện kỹ thuật ECMO như một biện pháp sống còn.

Trải qua ba tuần nhập viện và điều trị, hiện sức khoẻ bé đã ổn định, thần kinh cải thiện tốt, ăn uống bình thường và sẽ xuất viện trong thời gian sớm nhất trong sự phấn khởi, vui mừng của gia đình và nhân viên y tế.

Theo Sở Y tế TP.HCM, tính đến ngày 06/8, Thành phố ghi nhận 16.355 ca mắc bệnh tay chân miệng, tăng 46% so với cùng kỳ năm 2022 (11.203 ca). Tốc độ gia tăng số ca mắc trong các tuần gần đây có xu hướng chậm dần. Trong tuần qua có 2.401 ca mắc, thấp so với tuần trước (2.665 ca) nhưng vẫn còn cao hơn trung bình 4 tuần trước đó. Các quận, huyện vẫn còn tăng cao như Quận 1, Quận 3, Quận 6, Quận 8, Cần Giờ, Nhà Bè, TP. Thủ Đức (KV 1); và một số quận, huyện đã có xu hướng giảm như Quận 11, Quận 12, Bình Tân, Gò Vấp, Hóc Môn, huyện Bình Chánh, Thành phố Thủ Đức (KV 2 và KV 3).

Tổng số ca nhập viện trong tuần qua là 736 ca, giảm 82 ca so với tuần trước, số ca có địa chỉ Thành phố chiếm 45,2%. Tổng số ca xuất viện trong tuần là 924 ca, nhiều hơn 150 ca so với tuần trước. Số ca nhập viện mới mỗi ngày dao động từ 87-145 ca/ngày, trung bình giảm khoảng 5% so với tuần trước. Số ca nặng điều trị dao động từ 19-30 ca/ngày, trung bình giảm khoảng 15% so với tuần trước. Số ca nặng của Thành phố dao động từ 01-08 ca/ngày, trung bình giảm khoảng 42% so với tuần trước đó. Hiện Thành phố chưa ghi nhận ca tử vong.

Trong thời gian qua, Sở Y tế đã tăng cường giám sát những hoạt động phòng, chống tay chân miệng tại cộng đồng, các trường học, trường mầm non công lập và tư thục và nhóm trẻ trên địa bàn; tăng cường các hoạt động truyền thông, khuyến cáo cộng đồng về phòng chống dịch bệnh tay chân miệng; tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố gửi tin nhắn cho từng người dân về phòng, chống bệnh tay chân miệng; tổ chức kiểm tra, giám sát hoạt động truyền thông phòng chống dịch tại các địa phương; tổ chức lớp tập huấn cho các giáo viên các trường mầm non cách phát sớm các triệu chứng nặng của tay chân miệng để đưa trẻ đến các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh kịp thời; chỉ đạo các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đảm bảo công tác khám, chẩn đoán và phân độ đúng bệnh tay chân miệng;  theo dõi sát diễn biến bệnh và các dấu hiệu chuyển độ để điều trị kịp thời và hạn chế tình trạng chuyển nặng nhanh, nguy kịch; tăng cường hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật cho tuyến dưới.

Bên cạnh đó, Sở Y tế vẫn tiếp tục duy trì tổ chức hoạt động giao ban trực tuyến định kỳ hàng tuần với các tỉnh/thành phố phía Nam về công tác thu dung và điều trị bệnh tay chân miệng để cập nhật, đánh giá tình hình dịch bệnh trên toàn khu vực, đồng thời thảo luận, phân tích các ca bệnh nặng, nâng cao năng lực điều trị đối với các bệnh viện, đặc biệt là bệnh viện tuyến cuối của các tỉnh, giúp người bệnh tại tỉnh được điều trị sớm, kịp thời, hạn chế chuyển viện không an toàn.