Cục CSGT: 'Cảnh sát được trưng dụng bất cứ phương tiện nào'

Trung tá Nguyễn Quang Nhật - Trưởng phòng Tuyên truyền, Cục Cảnh sát giao thông giải thích về quyền hạn của cảnh sát giao thông trong việc trưng dụng phương tiện trên đường.

Trung tá Nguyễn Quang Nhật: Ảnh: Phương Sơn

- Thông tư 01/2016 quy định nhiệm vụ, quyền hạn, hình thức, nội dung tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ của cảnh sát, hiệu lực từ 15/2, có gì mới thưa ông?

- Thông tư này bổ sung thêm một số mục so với thông tư 65 trước đây, nhằm đảm bảo an toàn, thuận tiện hơn cho việc tuần tra, xử lý vi phạm nhưng không ảnh hưởng đến hoạt động của người tham gia giao thông. Tôi nhấn mạnh là quy định mới không tăng thêm quyền hạn cho cảnh sát giao thông. Tình huống nào cảnh sát giao thông được dừng xe của người đi đường? - Cảnh sát chỉ được dừng phương tiện trong các trường hợp như: trực tiếp phát hiện hoặc thông qua phương tiện, thiết bị nghiệp vụ phát hiện các hành vi vi phạm về giao thông đường bộ; thực hiện mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của Cục trưởng Cảnh sát giao thông hoặc Giám đốc Công an cấp tỉnh trở lên; Thực hiện kế hoạch tuần tra xử lý vi phạm…

- Thông tư cho phép ngoài kiểm tra giấy tờ người cầm lái cảnh sát giao thông còn được kiểm soát cả giấy tờ tùy thân của người ngồi trên phương tiện đó, điều này dẫn đến lo ngại về sự lạm quyền. Ông đánh giá thế nào?

- Điều này đã có quy định từ trước và không có gì mới, đặc biệt nó phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành nên không có gì là lạm quyền. Theo pháp luật hiện hành, công dân phải có giấy tờ tuỳ thân như chứng minh nhân dân, thẻ căn cước... Ở nước ngoài họ đã làm từ lâu, người dân ra đường không có hộ chiếu sẽ bị phạt. Việc kiểm tra xử lý người ngồi sau khi không có chứng minh thư, hộ chiếu, thẻ căn cước đều có quy định trong các luật Cư trú, luật Căn cước công dân và việc xử phạt hành chính cũng căn cứ vào Nghị định 167 trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

- Việc kiểm tra thiết bị giám sát hành trình bị cho là vi phạm quyền riêng tư, đặc biệt với xe cá nhân. Ông giải thích thế nào?

- Hiện nay, mới có xe khách phải gắn thiết bị giám sát hành trình để quản lý hoạt động vận tải. Xe con chưa có quy định bắt buộc. Khi không có quy định đương nhiên cảnh sát không được phép kiểm tra, xử lý.

- Điều 14 Thông tư cũng cho phép cảnh sát kiểm soát và đánh giá tình trạng kỹ thuật xe như hệ thống phanh, áp lực hơi... Việc kiểm tra sẽ như thế nào khi mà đó không phải chuyên môn của cảnh sát giao thông?

- Việc này đã áp dụng lâu, cảnh sát hàng ngày khi tuần tra thấy phương tiện có dấu hiệu bất thường có thể bằng cảm quan kiểm tra được độ mòn của vân lốp xe, độ rơ của tay lái, ống dẫn dầu phanh của container, hay kiểm tra mối nối có rò rỉ không… ngoài ra có việc kiểm tra bằng máy móc, thiết bị.

Theo quy định cảnh sát giao thông có thể được phép trưng dụng bất kỳ phương tiện nào trên đường trong trường hợp cấp bách, để phòng chống tội phạm ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn giao thông. Ảnh: Bá Đô

- Cảnh sát được trưng dụng những phương tiện gì trên đường?

- Cảnh sát được phép trưng dụng bất kỳ phương tiện nào thậm chí cả điện thoại của người tham gia giao thông. Tuy nhiên, việc này chỉ được phép trong trường hợp cấp bách như ngăn chặn tội phạm hình sự, đảm bảo an toàn, trật tự giao thông và an ninh quốc phòng. Ví dụ khi phát hiện tội phạm buôn bán ma tuý, cướp giật, cảnh sát có thể trưng dụng phương tiện phục vụ việc ngăn chặn hành vi nguy hiểm. Nếu người dân không đồng ý, cản trở cảnh sát trưng dụng phương tiện mà gây ra hậu quả cũng có thể bị xử lý tuỳ theo mức độ. Cảnh sát trưng dụng phương tiện sai quy định cũng bị xử lý theo luật. Ngoài ra, cảnh sát khi trưng dụng làm hư hỏng xe của người dân thì phải đền bù.

- Người dân có thể giám sát, ghi hình, chụp ảnh cảnh sát không thưa ông?

- Tất cả người dân đều có quyền được phản ánh, có quyền được quay phim chụp ảnh, đặc biệt là phản ánh về những cảnh sát vi phạm điều lệnh, có dấu hiệu tiêu cực. Điều này Cục rất hoan nghênh người dân và mong mọi người có thông tin gọi vào đường dây nóng của Cục hoặc phản ánh qua trang web: CSGT.VN.