Cụ thể hoá tiêu chí về tạm hoãn xuất, nhập cảnh để không lúng túng khi áp dụng

Trong Báo cáo tiếp thu, giải trình dự án Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, Thượng tướng Võ Trọng Việt – Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng – An ninh cho biết, trên cơ sở ý kiến của ĐBQH và căn cứ tình hình thực tiễn, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị bổ sung tạm hoãn xuất cảnh đối với trường hợp: "Người bị thanh tra, kiểm tra, xác minh có đủ căn cứ xác định người đó vi phạm đặc biệt nghiêm trọng và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn".

Dự thảo cũng quy định tạm hoãn xuất cảnh với "người đại diện theo pháp luật của cơ quan, tổ chức đang có nghĩa vụ thi hành bản án, quyết định của Tòa án", "người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế" và "người đang bị cưỡng chế, người đại diện cho tổ chức đang bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn".

Góp ý kiến vào nội dung này, Đại biểu Y Nhàn – Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum, cho rằng hiện nay chúng ta đang đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tham nhũng, các hành vi này thường sẽ xử lý hình sự. Người có hành vi tham nhũng khi bị kiểm tra, thanh tra rất hay bỏ trốn, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, thanh tra, cũng như chuyển sang xử lý hình sự. Để phòng ngừa bỏ trốn, sau khi thanh tra, kiểm tra chuyển sang xử lý hình sự, đại biểu Y Nhàn đề nghị nên quy định vi phạm pháp luật mà có dấu hiệu bỏ trốn hoặc xét thấy cần thiết ngăn chặn là quyết định tạm hoãn xuất cảnh ngay không cần phải là hành vi vi phạm đặc biệt nghiêm trọng như quy định của dự thảo.

Đại biểu Nguyễn Mai Bộ (Uỷ ban Quốc phòng – An ninh) đề nghị bỏ quy định tạm hoãn xuất nhập cảnh với: "Người chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ trong thời gian chấp hành án, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo trong thời gian thử thách, người được tạm hoãn chấp hành án phạt tù, người được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù theo quy định của Luật Thi hành án hình sự". Lý do, theo ông Nguyễn Mai Bộ, trong Luật Thi hành án hình sự thì các đối tượng này không được xuất cảnh nên không có chuyện "hoãn" nữa.

Đại biểu Nguyễn Tạo – Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng, đề nghị Ban soạn thảo cần phải cụ thể hoá các tiêu chí về tạm hoãn xuất, nhập cảnh để áp dụng trong thực tế không bị lúng túng, hạn chế thấp nhất những trường hợp quy định của pháp luật chuyên ngành khác. Theo đại biểu, cần phải xem xét lại quy định các trường hợp tạm hoãn xuất, nhập cảnh của luật này có phù hợp với những quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự hay không, vì trong Bộ luật Tố tụng dân sự chỉ quy định cấm xuất, nhập cảnh hoàn toàn không quy định về tạm hoãn xuất, nhập cảnh. Do đó, Ban soạn thảo cần nghiên cứu bổ sung hoặc giải trình rõ để tránh lúng túng khi triển khai áp dụng pháp luật trong thực tế.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TPHCM) lưu ý những quy định liên quan đến hạn chế quyền tự do xuất cảnh, nhập cảnh của công dân cần phải nghiên cứu kỹ vì đây là quyền hiến định và liên quan đến công ước mà Việt Nam đã ký kết. Đại biểu đề nghị ngay tại Điều 3 về nguyên tắc xuất cảnh, nhập cảnh cần quy định rõ nguyên tắc quản lý nhà nước về xuất cảnh, nhập cảnh nhằm ràng buộc Nhà nước chúng ta là chủ thể có nghĩa vụ bảo đảm quyền tự do xuất, nhập cảnh của công dân.

Đại biểu Đinh Công Sỹ thì cho rằng, trong hoạt động xuất cảnh nhập cảnh thì "nhanh chóng kịp thời" là nhu cầu chính đáng của công dân, là một trong những tiêu chí để định lượng đánh giá hiệu quả vận hành của nền hành chính nhà nước. Thực tiễn cũng chứng minh chính sự chậm trễ trong giải quyết các thủ tục hành chính đã gây ra những bức xúc không đáng có cho người dân. Do vậy, đại biểu kiến nghị Ban soạn thảo cân nhắc đưa nhanh chóng và kịp thời là một trong những nguyên tắc của hoạt động xuất cảnh, nhập cảnh.