Càng sớm càng tốt, hãy dạy con về khả năng khắc phục nghịch cảnh và ý nghĩa của nó qua những cuốn sách tuyệt vời này

Khả năng khắc phục nghịch cảnh được định nghĩa là năng lực phục hồi và tự bật dậy sau khi thất bại, bị tổn thương hay gặp phải khó khăn. Nó là sự kiên trì, bền bỉ và không từ bỏ, cũng là khả năng tự cho mình một cơ hội mới, khiến mình hạnh phúc và thành công một lần nữa sau khi những điều tồi tệ xảy đến.

"Nghịch cảnh" xảy ra thường xuyên với trẻ hơn bố mẹ nghĩ, thậm chí, những điều tồi tệ xảy đến với trẻ phần lớn còn có thể do những người gần gũi với trẻ nhất như bố mẹ, anh chị em, bạn bè, thầy cô giáo… gây ra. Ví dụ bị bạn bè tẩy chay, bị bố mẹ dùng hình phạt khi mắc lỗi, bị anh chị em cô lập, bị thầy cô giáo đe dọa bằng những lời lẽ dọa dẫm để nghe lời khi ở trường, cảm giác thất vọng khi bị từ chối một nhu cầu hoặc đề nghị mình mong muốn, hay liên tục làm sai một điều gì đó hoặc vô vàn những xáo trộn lớn hơn trong cuộc sống gia đình, trường lớp và xã hội của trẻ (như những xáo trộn đột ngột của cuộc sống trong đợt đại dịch Covid-19 là một ví dụ).

Ngay cả một đứa trẻ nhỏ tuổi như em bé 1 tuổi đang tập đi bị ngã liên tục, em bé 2 tuổi bị từ chối khi đòi món đồ chơi yêu thích, em bé 3 tuổi bị xếp hỏng liên tục một ngôi nhà lego, em bé 4 tuổi bị bạn cấu ở lớp… đều liên tục cần được động viên, khích lệ và hỗ trợ để vượt qua một cách tích cực những thử thách mà chúng gặp phải. Sự hỗ trợ đúng cách và đúng thời điểm của bố mẹ sẽ giúp trẻ nuôi dưỡng năng lực này ngày một mạnh mẽ hơn theo thời gian.

Những tổn thương trẻ gặp phải sau những khó khăn, thất bại đôi khi rất khó nhận biết và dễ nhầm lẫn với những khủng hoảng sinh lý bình thường của trẻ. Vì thế, bên cạnh việc bố mẹ thường xuyên dành thời gian cho trẻ, trò chuyện với trẻ để thấu hiểu và giúp đỡ trẻ kịp thời thì nói chuyện với trẻ và giúp trẻ bồi đắp khả năng khắc phục nghịch cảnh là một việc quan trọng bố mẹ cần chú ý trong quá trình nuôi dạy con.

Một trong những cách giúp bố mẹ có thể dạy trẻ hiệu quả về khả năng khắc phục nghịch cảnh là đọc cùng con những cuốn sách phù hợp. Những cuốn sách có thể giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của khả năng khắc phục nghịch cảnh, đồng thời gợi ý và truyền cảm hứng cho trẻ về những hành động, sự lựa chọn tích cực để trở nên vui vẻ, lạc quan, hạnh phúc hơn sau khi gặp phải khó khăn và bị tổn thương.

Dưới đây là một số cuốn sách tranh tuyệt vời về khả năng khắc phục nghịch cảnh giúp bố mẹ bắt đầu các cuộc trò chuyện và giúp trẻ từ độ tuổi mẫu giáo hình dung khái niệm một cách dễ hiểu và cụ thể.

Sức mạnh của sự kiên định

"Sức mạnh của sự kiên định" là cuốn sách kể câu chuyện về 13 phụ nữ Mỹ thay đổi thế giới của tác giả Chelsea Clinton và họa sĩ Alexandra Boiger. Đây được xem là một cuốn sách truyền cảm hứng mạnh mẽ cho các bé gái, để phát triển nội lực và bồi đắp ý chí. Mỗi nhân vật xuất hiện trong cuốn sách đều phải trải qua những nghịch cảnh cuộc đời khó khăn và khốc liệt để đạt được những thành tựu khiến cả thế giới khâm phục.

Đó là cô bé điếc và mù Helen Keller vươn lên để trở thành một nhà hoạt động xã hội với tầm ảnh hưởng lớn lao dù khởi đầu chẳng ai tin rằng cô có thể học đọc, học viết hay thậm chí có thể nói chuyện. Đó là Virginia Apgar, mơ một ước mơ "chưa một bé gái nào từng dám mơ", đó là trở thành một bác sĩ gây mê với phát minh ra chỉ số Apgar dùng để đánh giá sức khỏe của trẻ sơ sinh mà các bệnh viện trên toàn thế giới sử dụng đến ngày nay, dù đã gặp bao nhiêu khó dễ, cản trở từ ông trưởng khoa bệnh viện. Đó là Oprah Winfrey, cô bé giúp việc thiếu thốn hạnh phúc quyết không từ bỏ giấc mơ của mình để trở thành nữ hoàng truyền hình. Những câu chuyện ngắn gọn nhưng đầy ắp ý chí và sự kiên định chắc chắn sẽ truyền cảm hững bất tận cho bất cứ bạn nhỏ nào.

Ôm tớ một cái đi mà

Một chú nhím nhỏ bị bị bạn bè trong cả khu rừng cô lập vì vẻ bề ngoài xù xì, gai góc của mình, trong khi tất cả mọi người đều trao nhau những cái ôm ấm áp thì không ai muốn ôm nhím cả. 

Tác giả Zoe Waring đã miêu tả diễn biến tâm lý của chú nhím một cách tài tình và khéo léo, từ sự hờn dỗi, bất cần cho đến cảm giác khao khát được yêu thương rồi lại quay trở lại với sự cô đơn, thất vọng. Cách chú nhím không từ bỏ và tự nâng đỡ cảm xúc tủi thân của mình bằng vô số giải pháp khác nhau chính là ví dụ không thể tuyệt vời hơn về khả năng khắc phục nghịch cảnh cho các bạn nhỏ.

Điều đó đã mang đến cho nhím một bước ngoặt tuyệt vời đầy ngọt ngào, khi cậu tìm được một cách thật là tuyệt vời khác để tận hưởng cảm giác được yêu thương. Luôn cho mình cơ hội và không từ bỏ chính là một trong những chìa khóa quan trọng để trẻ vượt qua cảm giác thất vọng và những tổn thương, bài học đó được lan tỏa một cách trọn vẹn và ngọt ngào trong cuốn sách "Ôm tớ một cái đi mà" dễ thương và ấm áp này.

Tuyệt đối cấm voi

Đây là một cuốn sách kỳ lạ về tình bạn dành cho trẻ nhỏ. Tình bạn giữa những đứa trẻ với nhau và tình bạn giữa trẻ nhỏ và những người bạn thú cưng. "Tuyệt đối cấm voi" của tác giả Lisa Mantchev và họa sĩ minh họa Taeeun Yoo kể câu chuyện về cậu bé với chú voi nhỏ của mình, hai người gắn bó và luôn bên nhau như những người bạn đích thực. 

Trong một lần tới tham dự Câu lạc bộ Thú cưng, đôi bạn nhỏ đã bị tẩy chay và không được vào tham dự. Cảm giác hụt hẫng, buồn bã, thất vọng và buồn bực chính là một thử thách lớn lao cho đôi bạn nhỏ. 

Một tia nắng ấm áp xuất hiện khi đôi bạn gặp một cô bạn với người bạn thú cưng là chú chồn hôi của mình, nhóm bạn đã nảy ra một ý tưởng khiến tất cả cùng mỉm cười và hạnh phúc khi được chia sẻ niềm vui với các bạn bè giống mình. Câu chuyện gửi một bài học về cách lựa chọn niềm vui và tự tạo ra niềm vui phù hợp với mình một cách dịu dàng và thấm thía tới các bạn đọc nhỏ tuổi.