Cách nhận biết cá nhiễm độc phenol

Lô cá nục nhiễm chất độc phenol mới phát hiện tại Quảng Trị. Ảnh: HT.

Bảng dữ liệu an toàn do Khoa Xét nghiệm, Viện Vệ sinh Y tế Công cộng TP Hồ Chí Minh phát hành định nghĩa phenol (C6H5OH) là chất rắn không màu đến hồng nhạt, mùi riêng biệt, thơm, chát, gây bỏng. Chất này dễ dàng hòa tan trong metanol, dietyl eter, acetone lạnh, nước, benzen, chloroform, glycerol, dầu khí, carbon disulfide, dầu dễ bay hơi và cố định, dung dịch nước kiềm hydroxit, carbon tetrachloride, acetic axit, chất lỏng sulfur dioxide, đặc biệt là rượu. Phenol hầu như không tan trong eter dầu hỏa. 

Theo khuyến cáo, hóa chất phenol rất độc hại cho da, đường hô hấp, tiêu hóa, mắt. Đặc biệt nguy hiểm nếu nuốt phải hoặc hít, tiếp xúc với da. Chất này gây đột biến tế bào soma ở động vật có vú. Liều gây chết 50% đối với động vật khi tiếp xúc qua da là 630 mg/kg. Con người nhiễm độc phenol có thể bị ảnh hưởng mạn tính dẫn đến ung thư, gây hại lên các cơ quan như thận, hệ thần kinh trung ương, gan.

Tiến sĩ Phan Thế Đồng, giảng viên Khoa Khoa học và Công nghệ, Đại học Hoa Sen, TP Hồ Chí Minh, cho biết phenol là hóa chất dùng trong công nghiệp, có nhiều độc tính nguy hại đến sức khỏe con người nên không được phép dùng trong thực phẩm. Ông nhấn mạnh: "Hoàn toàn không có tiêu chuẩn quy định mức độ hay hàm lượng phenol trong thực phẩm, tức là chất này không được phép có mặt trong thực phẩm".

Tiến sĩ Đồng hướng dẫn cách kiểm tra nhanh phenol trong cá như sau: Xay nhuyễn mẫu cá cần kiểm tra, hòa vào trong nước hoặc nước có cho thêm cồn, sau đó nhỏ vài giọt chlroride sắt vào. Nếu xuất hiện màu xanh dương, xanh lá cây hoặc màu tím thì có thể kết luận cá có nhiễm phenol. Đây chỉ là phép thử nhanh, nếu muốn khẳng định chính xác nhiễm phenol cần phải đem mẫu đi phân tích bằng sắc ký.